Walter Stamm

Walter Stamm
SS-Sturmbannführer SS-Sturmbannführer
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1904
Brunszwik

Data i miejsce śmierci

7 listopada 1970
Berlin Zachodni

Formacja

Flag of the Schutzstaffel.svg Schutzstaffel

Walter Willi Otto Stamm (ur. 25 listopada 1904 w Brunszwiku, zm. 7 listopada 1970 w Berlinie Zachodnim[1]) – SS-Sturmbannführer, wysoki rangą funkcjonariusz niemieckiej policji bezpieczeństwa w okupowanej Warszawie.

Życiorys

Do NSDAP wstąpił późno jak na człowieka zajmującego wysokie stanowisko w szeregach służb bezpieczeństwa. Otrzymał bowiem nr legitymacji partyjnej 3 472 486; z kolei jego numer członkowski w SS to 291 041[2]. 11 września 1938 został awansowany do stopnia SS-Obersturmführera.

Od 1939 do 1941 pracował w placówce Gestapo w Poczdamie (Staatspolizeistelle). Od marca 1941 do października 1944 pełnił natomiast funkcję kierownika Wydziału IV w urzędzie Komendanta SD i policji bezpieczeństwa (KdS) na dystrykt warszawski. Fakt ten czynił go jedną z najważniejszych osobistości w niemieckim aparacie policyjnym w Warszawie. Kierowany przez niego wydział[a] stanowił bowiem najliczniejszą komórkę organizacyjną w urzędzie warszawskiego KdS, a jego podstawowym zadaniem było zwalczanie polskiego ruchu oporu. Stamm osobiście nadzorował najważniejsze śledztwa. Ponadto podległy mu wydział odpowiadał za planowanie i koordynację wszystkich akcji represyjnych wymierzonych w ludność stolicy – tj. ulicznych łapanek, masowych wywózek do obozów koncentracyjnych oraz tajnych i publicznych egzekucji. Od decyzji Stamma zależał zazwyczaj los polskich więźniów politycznych przetrzymywanych na Pawiaku. W zakres zadań Wydziału IV wchodziły również wszystkie tzw. sprawy żydowskie[3]. W dniu 20 kwietnia 1943 otrzymał awans na SS–Sturmbannführera.

Jego nazwisko znalazło się na szczycie listy niemieckich funkcjonariuszy aparatu terroru, którzy zostali skazani przez podziemne sądy na śmierć w tzw. akcji Główki. 6 maja 1944 o godz. 12.00 żołnierze oddziału Agat Armii Krajowej przeprowadzili w al. Szucha nieudany zamach na Stamma pod kryptonimem akcja "Stamm"[4].

Po wojnie Stamm zamieszkał w Niemczech Zachodnich. W 1960 został zatrzymany w związku ze śledztwem prowadzonym w sprawie jego zbrodni w Warszawie, szybko jednak opuścił areszt. Zmarł w 1970 roku, na krótko przed zakończeniem prowadzonego przeciw niemu śledztwa[5].

Uwagi

  1. ↑ Wydział IV oficjalnie nosił nazwę Gegner und Abwehr (pol. „przeciwnik i obrona”). Zazwyczaj nazywano go „Gestapo” lub potocznie „Egzekutywą”.

Przypisy

  1. ↑ 213-12_0071 Hahn, Ludwig Hermann Karl, Dr. iur., u.a., wegen Befehl und Weitergabe zur Erschießung von mindestens 2000 polnischen Zivilpersonen während des Warschauer Aufstandes von Anfang August bis Ende September 1944 durch die Sicherheitspolizei im Polizeiviertel (KdS Warschau) (niem.). recherche.staatsarchiv.hamburg.de. [dostęp 2020-01-20].
  2. ↑ Piotr Stachiewicz: „Parasol”. Dzieje oddziału do zadań specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991, s. 411. ISBN 83-211-0273-5.
  3. ↑ Tomasz Strzembosz, Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1945. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 51–52 i 458. ISBN 83-06-00717-4.
  4. ↑ Tomasz Strzembosz, op.cit., s. 455-467.
  5. ↑ Tadeusz Kur, Sprawiedliwość pobłażliwa. Proces kata Warszawy Ludwiga Hahna w Hamburgu, Warszawa: wydawnictwo MON, 1975, s. 46.

Media użyte na tej stronie

SS-Sturmbannführer collar.svg
Autor: Mintz l, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rang insignia of the SS/Waffen-SS, here universal collar patcheses to the CO-rank “SS-Sturmbannfuehrer” until 1945.