Wan (jezioro)

Jezioro Wan
Ilustracja
Jezioro Wan widziane z orbity okołoziemskiej
Położenie
Państwo Turcja
Wysokość lustra1640 m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia3755 km²
Wymiary
• max długość
• max szerokość

120 km
80 km
Głębokość
• średnia
• maksymalna

171 m
451[1] m
Objętość607 km³
Hydrologia
Zasolenie19,1‰
Rzeki zasilająceBendimahi, Zilan, Karasu, Micinger
Rzeki wypływającebezodpływowe
Rodzaj jezioraendoreiczne
Położenie na mapie Turcji
Mapa konturowa Turcji, po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Wan”
Ziemia38°33′55,2″N 42°56′44,0″E/38,565333 42,945556
Mapka jeziora
Jezioro i okoliczne miejscowości

Wan (tur. Van Gölü; orm. Վանա լիճ, Wana licz; kurd. Gola Wanê) – bezodpływowe, słone jezioro leżące na Wyżynie Armeńskiej, największe i najgłębsze w Turcji. Jest największym na świecie jeziorem sodowym, silnie zasadowym (pH 9,8)[2]. Soda i inne sole pozyskiwane są przez odparowanie wody. W wodach żyje jeden gatunek ryb – zagrożony wyginięciem[2] endemiczny Chalcalburnus tarichi z rodziny karpiowatych odbywający wędrówki na tarło do słodkowodnych dopływów. Na dnie odkryto największe znane stromatolity – wapienne kolumny o wysokości 40 m utworzone przez sinice[3].

Odpływ w kierunku zachodnim został zablokowany przez wulkan Nemrut. Jako jezioro bezodpływowe ma zmienny poziom wód. 18 tys. lat temu poziom wody był wyższy o 72 m, a 9,5 tys. lat temu o 300 m niższy[1].

Do Wanu wpływają rzeki: Bendimahi, Zilan, Karasu, Micinger. Na jeziorze są liczne wyspy, największymi są: Gadir, Carpanak, Ahtamar, Atrek.

Na położonej w południowej części jeziora wyspie Ahtamar stoi ormiański kościół z X wieku.

Zobacz też

  • Potwór z jeziora Van

Przypisy

  1. a b E.T. Degens i inni, A geological study of lake van, Eastern Turkey, „Geologische Rundschau”, 73 (2), 1984, s. 701–734, DOI10.1007/BF01824978.
  2. a b M. Sari, Threatened fishes of the world: Chalcalburnus tarichi (Pallas 1811) (Cyprinidae) living in the highly alkaline Lake Van, Turkey, „Environmental Biology of Fishes”, 81 (1), 2008, s. 21–23, DOI10.1007/s10641-006-9154-9.
  3. S. Kempe i inni, Largest known microbialites discovered in Lake Van, Turkey, „Nature”, 349, 1991, s. 605–608, DOI10.1038/349605a0.c?

Media użyte na tej stronie

Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro