Wanda (roślina)

Wanda
Ilustracja
Vanda denisoniana
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Podrodzina

epidendronowe

Rodzaj

wanda

Nazwa systematyczna
Vanda W. Jones ex R. Brown
Bot. Reg. 6: t. 506. 1 Dec 1820[3]
Typ nomenklatoryczny

Vanda roxburghii R. Brown[3]

Synonimy
  • Euanthe Schltr.
  • Finetia Schltr.
  • Gunnaria S.C.Chen ex Z.J.Liu & L.J.Chen
  • Neofinetia Hu
  • Nipponorchis Masam.
  • Trudelia Garay[4]

Wanda (Vanda Jones ex Brown) – rodzaj bylin należących do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Do rodzaju należy 78 gatunków[4][5]. Gatunkiem typowym jest Vanda roxburghii R. Brown[3].

Gatunki z tego rodzaju występują w centralnych Chinach i Tybecie, na Tajwanie, w Japonii, Korei Południowej, Korei Północnej, Indiach, Bangladeszu, Nepalu, na Sri Lance, w Kambodży, Laosie, Mjanmie, Tajlandii, Wietnamie, Malezji, na Filipinach, w Nowej Gwinei, Australii oraz na Marianach[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Jeden z rodzajów podplemienia Aeridinae z plemienia Vandeae w podrodzinie epidendronowych (Epidendroideae) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Storczykowate są kladem bazalnym w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych[2][6].

Gatunki[4][5]
  • Vanda alpina Lindl.
  • Vanda ampullacea (Roxb.) L.M.Gardiner
  • Vanda arbuthnotiana Kraenzl.
  • Vanda arcuata J.J.Sm.
  • Vanda aurantiaca (Schltr.) L.M.Gardiner
  • Vanda aurea (J.J.Sm.) L.M.Gardiner
  • Vanda barnesii W.E.Higgins & Motes
  • Vanda bensonii Bateman
  • Vanda bicolor Griff.
  • Vanda bidupensis Aver. & Christenson
  • Vanda brunnea Rchb.f.
  • Vanda celebic Rolfe
  • Vanda chlorosantha (Garay) Christenson
  • Vanda christensoniana (Haager) L.M.Gardiner
  • Vanda coerulea Griff. ex Lindl.
  • Vanda coerulescens Griff.
  • Vanda concolor Blume
  • Vanda cristata Wall. ex Lindl.
  • Vanda curvifolia (Lindl.) L.M.Gardiner
  • Vanda dearei Rchb.f.
  • Vanda denisoniana Benson & Rchb.f.
  • Vanda devoogtii J.J.Sm.
  • Vanda dives (Rchb.f.) L.M.Gardiner
  • Vanda falcata (Thunb.) Beer
  • Vanda flabellata (Rolfe ex Downie) Christenson
  • Vanda foetida J.J.Sm.
  • Vanda frankieana Metusala & P.O'Byrne
  • Vanda furva (L.) Lindl.
  • Vanda fuscoviridis Lindl.
  • Vanda garayi (Christenson) L.M.Gardiner
  • Vanda gibbsiae Rolfe
  • Vanda griffithii Lindl.
  • Vanda hastifera Rchb.f.
  • Vanda helvola Blume
  • Vanda himalaica (Deb, Sengupta & Malick) L.M.Gardiner
  • Vanda hindsii Lindl.
  • Vanda insignis Blume
  • Vanda insularum (Christenson) L.M.Gardiner
  • Vanda jainii A.S.Chauhan
  • Vanda javierae D.Tiu ex Fessel & Lückel
  • Vanda jennae P.O'Byrne & J.J.Verm.
  • Vanda lamellata Lindl.
  • Vanda lilacina Teijsm. & Binn.
  • Vanda limbata Blume
  • Vanda liouvillei Finet
  • Vanda lombokensis J.J.Sm.
  • Vanda longitepala D.L.Roberts, L.M.Gardiner & Motes
  • Vanda luzonica Loher ex Rolfe
  • Vanda merrillii Ames & Quisumb.
  • Vanda metusalae P.O'Byrne & J.J.Verm.
  • Vanda miniata (Lindl.) L.M.Gardiner
  • Vanda motesiana Choltco
  • Vanda nana L.M.Gardiner
  • Vanda petersiana Schltr.
  • Vanda pumila Hook.f.
  • Vanda punctata Ridl.
  • Vanda richardsiana (Christenson) L.M.Gardiner
  • Vanda roeblingiana Rolfe
  • Vanda rubra (Lindl.) L.M.Gardiner
  • Vanda sanderiana (Rchb.f.) Rchb.f.
  • Vanda scandens Holttum
  • Vanda semiteretifolia (Seidenf.) L.M.Gardiner
  • Vanda stangeana Rchb.f.
  • Vanda subconcolor Tang & F.T.Wang
  • Vanda sumatrana Schltr.
  • Vanda tessellata (Roxb.) Hook. ex G.Don
  • Vanda testacea (Lindl.) Rchb.f.
  • Vanda thwaitesii Hook.f.
  • Vanda tricolor Lindl.
  • Vanda ustii Golamco, Claustro & de Mesa
  • Vanda vietnamica (Haager) L.M.Gardiner
  • Vanda vipanii Rchb.f.
  • Vanda wightii Rchb.f.
  • Vanda xichangensis (Z.J.Liu & S.C.Chen) L.M.Gardiner
  • Vanda × amoena O'Brien
  • Vanda × boumaniae J.J.Sm.
  • Vanda × charlesworthii Rolfe
  • Vanda × confusa Rolfe
Naturalne hybrydy[4][5]
  • Vanda × amoena O'Brien
  • Vanda × boumaniae J.J.Sm.
  • Vanda × charlesworthii Rolfe
  • Vanda × confusa Rolfe

Uprawa

Wiele gatunków i mieszańców uprawianych jest w celach ozdobnych. Temperatura w miejscach uprawy zimą powinna wynosić 13-15 °C, a latem nie powinna przekraczać 30 °C. Rośliny podlewać należy dużymi ilościami wody.

Szkodniki

Czerwce, wełnowcowate, przędziorki.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-08-05] (ang.).
  3. a b c Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-23].
  4. a b c d e Vanda. e-Monocot.org. [dostęp 2015-12-14].
  5. a b c Vanda. Tropicos.org. [dostęp 2015-12-14].
  6. Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2010-08-05]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Vanda denisoniana 2.jpg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Lithiumscream z angielskiej Wikipedii, Licencja: Attribution
(C) 2005 Daniel Cuthbertson. Permission for use as long as credit is given. Photo of Vanda denisoniana in Washington State University Plant Collections.