Wanda Szczepuła

Wanda Szczepuła
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 lipca 1916
Wolfsberg, Austria

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 2014
Gdańsk

profesor doktor habilitowana nauk chemicznych
Specjalność: mikrobiologia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1951 – chemia
SGGW-AR

Habilitacja

1957 – chemia
Wyższa Szkoła Rolnicza we Wrocławiu

Profesura

1972 (nadzwyczajny)

Wanda Szczepuła, wł. Stanisława Wanda Szczepuła[1] (ur. 17 lipca 1916 w Wolfsbergu, zm. 10 kwietnia 2014 w Gdańsku[2]) – polska mikrobiolog, profesor doktor habilitowana Politechniki Gdańskiej.

Życiorys

Dzieciństwo spędziła w Tarnopolu, w 1937 rozpoczęła studia na Wydziale Rolno-Lasowym Politechniki Lwowskiej w Dublanach. Naukę przerwał wybuch II wojny światowej, podczas której jej ojciec zginął w łagrze koło Uchty. Po wkroczeniu Armii Czerwonej kontynuowała je na stworzonym przez Rosjan Instytucie Politechnicznym. Po zajęciu Lwowa przez hitlerowców w 1941 znalazła się w Krakowie, gdzie po 1945 kontynuowała studia na Uniwersytecie Jagiellońskim[3]. Po uzyskaniu tytułu inżyniera rolnictwa i magistra nauk rolniczych pracowała w cukrowni „Janikowo[4], a następnie razem z mężem Janem (1914–1990) przeniosła się do Gdańska, gdzie związała się zawodowo z tamtejszą Politechniką[4]. Została asystentką w kierowanej przez prof. Ernesta Syma Katedrze Środków Żywności, równolegle w latach 1948–1950 pracowała na stanowisku kierownika laboratorium badawczego w Spółdzielni Jajczarsko-Drobiarskiej w Gdyni. W 1951 w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego uzyskała tytuł doktora nauk chemicznych[3], od 1956 była adiunktem a następnie docentem w Katedrze Botaniki. W 1957 w Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu przedstawiła rozprawę habilitacyjną[3], otrzymała wówczas roczne stypendium Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, które umożliwiło jej odbycie stażu w Instytucie Naukowym Niskich Temperatur w Cambridge. W 1965 Katedrę Botaniki przekształcono w Katedrę Mikrobiologii Technicznej, którą Wanda Szczepuła kierowała do 1969, kiedy to uzyskała stanowisko docenta w nowo powstałym Zakładzie Utrwalania Żywności i Mikrobiologii Technicznej. W ramach pracy pedagogicznej prowadziła wykłady na Wydziale Chemicznym i Mechanicznym m.in. z chłodnictwa[4]. W 1972 jako pierwsza kobieta w historii uczelni uzyskała tytuł profesora nauk chemicznych w dziedzinie bakteriologii[5], w zakresie technologii i mikrobiologii żywności[3]. W 1974 jako ekspert reprezentujący ONZ/FAO wyjechała na 22 miesiące do Mongolii, po powrocie została profesorem nadzwyczajnym Politechniki Gdańskiej, gdzie pracowała do przejścia na emeryturę w 1976.

Spoczywa na cmentarzu komunalnym w Sopocie[6] (kwatera A1-1-7).

W kwietniu 2021 została patronką gdańskiego tramwaju Pesa Jazz Duo o numerze bocznym 1072[7][8].

Badania naukowe

Prowadzone przez nią badania doprowadziły do uzyskania przez uczelnię sześciu patentów[4], natomiast światowy rozgłos przyniosło prof. Wandzie Szczepule opracowanie nowatorskiej metody pasteryzacji masy jajowej. Współpracując z przemysłem spożywczym opracowała standardy mikrobiologiczne i chemiczne, na podstawie których powstała technologia produkcji lodów Calypso[3].

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Prof. Wanda Szczepuła.jpg
Autor: Barbara Szczepuła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Profesor Wanda Szczepuła