Wanda Władysława Ładzina
Data i miejsce urodzenia | 18 lipca 1880 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 12 grudnia 1966 |
Poseł na Sejm RP I kadencji | |
Okres | od 1922 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
Wanda Władysława Ładzina z domu Szczuka (ur. 18 lipca 1880 w Warszawie, zm. 12 grudnia 1966 w Paryżu) – polska działaczka społeczna i polityczna, pisarka, publicystka, poseł na Sejm RP I kadencji z ramienia Związku Ludowo-Narodowego.
Biografia
Córka prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie Stanisława Szczuki i Wandy z domu Starzyńskiej. Kształciła się w Wyższej Szkole im. Królowej Saskiej w Dreźnie, gdzie zdała maturę, w Szkole Gersona w Warszawie (klasa rysunkowa). Studiowała malarstwo. Od 1906 pracowała w organizacjach charytatywnych w Łodzi oraz przy stałych kursach dla robotników.
I wojna światowa została ją we Francji. Ukończyła kursy pielęgniarskie w Paryżu (instruktorka sanitarna) i jako członek Czerwonego Krzyża i Union des Femmes de France pracowała w szpitalach (służbę zakończyła w stopniu kapitana służby sanitarnej). W 1918 powróciła do Polski, gdzie założyła Narodową Organizację Kobiet. Podczas wojny polsko-bolszewickiej prowadziła patrol sanitarny, następnie przydzielona została do dowództwa 3. Armii. Wzięła udział w akcji plebiscytowej na Śląsku.
Po wojnie powróciła do Łodzi, gdzie udzielała się w Polskim Czerwonym Krzyżu (przewodnicząca Sekcji Sióstr), w związkach zawodowych kobiet i w Stowarzyszeniu Sług Katolickich (kierowniczka i opiekunka). Walczyła o prawa socjalne dla pracownic domowych.
W 1922 wybrana posłem na Sejm RP z okręgu nr 13 Łódź. Zasiadała w komisjach ochrony pracy, opieki społecznej i inwalidzkiej. Brała udział w tworzeniu ustaw socjalnych zabezpieczających los kobiet i dzieci. Diety poselskie przekazywała na żłobek i sekcję Ratujmy Dzieci w Łodzi.
Po zakończeniu kadencji zajęła się pracą społeczną. W całej Europie wygłaszała odczyty o tematyce społecznej i religijnej oraz wydawała broszury w tych dziedzinach.
Latem 1939 wyjechała na leczenie do Vichy, gdzie zastała ją wojna. Ponownie zgłosiła się do pracy szpitalnej. Po porażce Francji w wojnie z Niemcami zamieszkała we Francji Vichy, gdzie z ramienia francuskiego Czerwonego Krzyża służyła jako komendantka pociągów sanitarnych i ułatwiała ucieczkę Żydom. Po wojnie nie powróciła do władanej przez komunistów Polski i zdecydowała się pozostać we Francji. Współorganizowała komitet beatyfikacji Jadwigi Andegaweńskiej. Utrzymywała kontakty z Polonią we Francji i z francuskimi pisarzami katolickimi.
Zmarła 12 grudnia 1966 z powodu zatrucia tlenkiem węgla z piecyka. Pochowana na polskim cmentarzu w Montmorency.
Życie prywatne
Zawarła związek małżeński z notariuszem Julianem Ładą. Małżeństwo miało jedną córkę Irenę.
Publikacje
- Zjawiska w Lourdes – garść dokumentów na miejscu zebranych (1926)
- Częstochowa. La Montagne Lumineuse. Étude d’union franco-polonaise (1928)
- Ratujmy rodzinę (1927)
- Kobieta w Sejmie, Działalność posłanek i radnych N.O.K.
- seria artykułów o pomnikach i architekturze polskiej w Grand illustré catholique (1937)
- Jadwiga, wielka królowa Polski (1950)
Odznaczenia
- 1917 - Medal Czerwonego Krzyża (Francja)
- 1917 - Medaille d’honneur des Epidémies (Francja)
- 1917 - Palme d’or (Francja)
- 1921 - Medal Czerwonego Krzyża (Polska)
- 1925 - Pro Ecclesia et Pontifice (papieski)
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
Ribbon of the Cross "pro ecclesia et pontifice" - Holy See - Vatican
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ruban: La Médaille d’honneur (universel). France. Pour: Médaille de Juillet, Médaille d'honneur pour actes de courage et de dévouement accomplis, Médaille d’honneur des épidémies, Médaille d'honneur dans les pays placés sous le protectorat de la France, Médaille du Président de la République, Médaille d'honneur pour actes de courage et de dévouement, Médaille d’honneur des affaires étrangères, Médaille du siège d'Anvers.