Wargacz tęczak

Wargacz tęczak
Labrus mixtus[1]
Linneusz, 1758
Ilustracja
Samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

okoniokształtne

Podrząd

wargaczowce

Rodzina

wargaczowate

Rodzaj

Labrus

Gatunek

wargacz tęczak

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Wargacz tęczak[4], wargacz tęczowy[5] (Labrus mixtus) – gatunek morskiej ryby okoniokształtnej z rodziny wargaczowatych (Labridae). W literaturze polskiej określany bywał nazwą tęczak[5], ale pod taką samą nazwą opisywano również inne gatunki zwierząt.

Występowanie

Występuje w północnym Atlantyku od Norwegii i północnej Szkocji do Senegalu oraz wokół Azorów, Madery i Wysp Kanaryjskich. Także w Morzu Śródziemnym.

Ryba żyjąca nad dnem żwirowatym i skalistym obficie porośniętym glonami oraz na łąkach trawy morskiej na głębokości do 200 m. Ryba żyjąca samotnie, aktywna jedynie w dzień, noc spędza w pieczarach i rozpadlinach skalnych.

Opis

Dorasta maksymalnie samice do 30 cm a samce do 35 cm. Ciało wydłużone o długim pysku i głowie. Szczęki daleko wysuwalne z grubymi, mięsistymi wargami, na każdej z nich uzębienie w postaci rzędu silnych stożkowatych zębów, kość podniebienia bezzębna, natomiast dolna kości gardłowe zrośnięte w silną płytkę żującą. Łuski wzdłuż linii bocznej od 50-60 łusek przebiegających równolegle do linii grzbietu. Płetwa grzbietowe długa, niepodzielona podparta 16–19 twardymi i 11–14 miękkimi promieniami. Płetwa odbytowa podparta 3 twardymi i 9–12 miękkimi promieniami.

Ubarwienie bardzo zmienne. Samce mają niebiesko opalizującą głowę z ciemnymi podłużnymi paskami, przechodzącymi na żółte lub pomarańczowo zabarwione boki. W okresie godowym na czole pojawia się im biała plama. Samice są ubarwione żółto lub czerwonopomarańczowo z trzema ciemnymi plamami na grzbiecie, między nimi występują białe pola.

Odżywianie

Odżywia się drobnymi skorupiakami, mięczakami i wieloszczety.

Rozród

Tarło odbywa się latem. Samiec buduje specjalne gniazdo na dnie, do którego składana jest ikra. Samiec opiekuje się złożonymi jajami i broni gniazda.

Przypisy

  1. Labrus mixtus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Nazwa naukowa częściej stosowana w polskiej literaturze.
  3. Labrus mixtus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  5. a b Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 444. ISBN 83-215-2103-7.

Bibliografia

  • Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
  • Labrus mixtus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 13 września 2010]
  • Labrus mixtus. WoRMS World Register of Marine Species. [dostęp 2010-09-13]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Labrus bimaculatus.jpg
Autor: This photo has been taken by Matthieu Sontag (User:Mirgolth) and released under the licenses stated below. You are free to use it for any purpose as long as you credit me as author, Wikimedia Commons as site and follow the terms of the licenses. Could you be kind enough to leave me a message on this page to inform me about your use of this picture., Licencja: CC BY-SA 3.0
Labrus mixtus at Nausicaä, Centre National de la Mer. Chelidonichthys lucernus in the background.