Warstwa przejściowa

Zależność temperatury od wysokości w atmosferze słonecznej^[1].

Warstwa przejściowa – cienki obszar w atmosferze Słońca, rozgraniczający chromosferę od korony. Grubość warstwy przejściowej nie przekracza kilku kilometrów i w tym wąskim obszarze następuje silna zmiana warunków fizycznych. Temperatura materii zmienia się w bardzo szerokim zakresie, od około 30000 K w górnej chromosferze do około miliona kelwinów w koronie. Charakterystyczna temperatura plazmy w warstwie przejściowej to kilkaset tysięcy kelwinów.

Warstwa przejściowa jest dobrze obserwowana w promieniowaniu ultrafioletowym, szczególnie w podstawowej linii wodoru Lyman α. Charakterystyczne dla tej warstwy są linie kilkukrotnie zjonizowanych atomów węgla, tlenu, azotu, krzemu. W warstwie przejściowej dokonuje się pełna jonizacja wodoru i helu, które są głównymi składnikami materii słonecznej. Występuje tam także bardzo silne pole magnetyczne, wywierające znaczny wpływ na materię i gaz uwalniany z powierzchni Słońca.

Warstwa przejściowa jest tak cienka, gdyż materia w jej obszarze znajduje się w stanie równowagi chwiejnej. Drobne zaburzenia powodują, że materia ta przechodzi łatwo do stanu chromosferycznego lub do stanu koronalnego.

Obserwacje warstwy przejściowej

Absorpcja promieniowania ultrafioletowego przez ozonosferę nie pozwala na prowadzenie obserwacji warstwy przejściowej z wykorzystaniem teleskopów naziemnych, dlatego instrumenty umożliwiające obserwacje warstwy przejściowej umieszcza się powyżej ozonosfery. Warstwę przejściową obserwuje się głównie z wykorzystaniem instrumentów satelitarnych (SDO/AIA, IRIS), a także używając instrumentów wyniesionych powyżej ozonosfery przez balony stratosferyczne (SUNRISE, SUNRISE2) lub rakiety sondażowe (planowana misja Hi-C2).

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Sebastian Łukowski: SUMI zbada magnetyzm obszaru przejściowego Słońca. Kosmonauta.net. [dostęp 2010-07-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-02)].
• Aktualne zdjęcie warstwy przejściowej w atmosferze Słońca (SDO/AIA, 17.1 nm).. SDO Data. [dostęp 2017-07-22].