Warszawa Grochów

Warszawa Grochów
Ilustracja
Tory odstawcze PKP Intercity
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Lokalizacja

Praga-Południe

Zarządca

PKP Intercity
Koleje Mazowieckie

Data otwarcia

1936

Rodzaj

stacja postojowa

Linie kolejowe
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Warszawa Grochów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Warszawa Grochów”
Ziemia52°15′09,83″N 21°06′23,04″E/52,252731 21,106400
Portal Transport szynowy

Warszawa Grochówstacja postojowa, lokomotywownia i wagonownia PKP Intercity i Kolei Mazowieckich stanowiąca zaplecze techniczne dla stacji Warszawa Wschodnia. Obiekt położony jest we wschodniej części Warszawy, w dzielnicy Praga-Południe, na terenie Olszynki Grochowskiej, nieopodal przystanku osobowego Warszawa Olszynka Grochowska. Krzyżują się tu linie kolejowe nr 45, 452 i 545.

Historia

Jednostki serii EW51 w elektrowozowni Grochów

W 1936 miał miejsce początek obsługi i utrzymania zespołów trakcyjnych przez punkt rewidencki Warszawa Grochów, a w 1938 powstał budynek elektrowozowni[1].

4 września 1939 podczas zmasowanego bombardowania Warszawy grochowska wagonownia uległa zniszczeniu. Jako że Główne Warsztaty Elektrotrakcyjne i Elektrowozownia Szczęśliwice zostały zniszczone doszczętnie, główną bazą zaplecza technicznego stała się Elektrowozownia Grochów, do której zaczęto ściągać tabor. Naprawiano tu również zniszczone przez działania wojenne pojazdy o mniejszym zakresie prac. Wiosną 1940 zelektryfikowano łącznice do grochowskiej bazy[2], a wiosną 1941 do elektrowozowni dostarczono cztery pojazdy serii E600 oraz dokonano częściowej przebudowy ich instalacji i urządzeń elektrycznych[3].

W 1945 rozpoczęto porządkowanie elektrowozowni na Grochowie, a grupa pracowników wyruszyła na zachód w poszukiwaniu wywiezionych podczas wojny obrabiarek i innych urządzeń oraz ewakuowanego taboru kolejowego[4]. Pod koniec 1945 w elektrowozowni rozpoczęto naprawę zdewastowanych w mniejszym stopniu zespołów trakcyjnych, a w marcu 1946 rozpoczęto remonty ściągniętej do Warszawy lokomotywy E203 i 10 EZT. Ze względu na pilną potrzebę odbudowy taboru podmiejskiego zrezygnowano z naprawy lokomotywy, a jej części wykorzystano do remontu zespołów. Wrak lokomotywy stał na Grochowie do 1958, kiedy to został zezłomowany[4].

W latach 1954–1956 zakłady Pafawag dostarczyły 20 sztuk EZT serii EW53, które zostały skierowane do pracy w Elektrowozowni Grochów[5], a na początku 1957 do Grochowa przybyły składy serii ED70[6]. W latach 1972–1976 powstało 15 elektrowozów serii EP08, z których 14 przypisano do elektrowozowni[7], a w latach 1991–1996 na Grochów skierowano łącznie 36 lokomotyw serii EP09[8].

PKP Intercity

Wagony odstawione na torach postojowych
ED250-004 na torach odstawczych

W 2002 przewoźnik PKP Intercity przejął obsługę stacji od PKP[9]. Obiekt zajmuje 64 ha, na których ułożonych jest 57 km torów. Na jego terenie znajdują się hale obsługi lokomotyw, napraw elektrycznych i mechanicznych oraz przeglądów wagonów[10]. Na terenie tej bazy znajduje się również symulator lokomotyw EP09 i EU44[11]. Codziennie ze stacji na szlak wyrusza około 70 pociągów. Jej układ torowy jest podzielony na cztery grupy przygotowania pociągów[10].

W 2017 PKP Intercity poinformowało, że planuje ogrodzić teren stacji[12] oraz wybudować nową lokomotywownię[13].

Grupa nowa obsługuje składy przyjeżdżające i odjeżdżające w krótkim czasie oraz składy Berlin-Warszawa-Express. Na torach grupy przyjazdowej rewidenci dokonują oględzin wagonów oraz sprawdzają ich ogrzewanie i oświetlenie. W przypadku wykrycia usterki pojazd jest wyłączany, a na jego miejscu umieszcza się sprawny. Sprawdzony skład przechodzi przez kolejne etapy ciągu technologicznego i jedzie na myjnię z zamkniętym obiegiem wody. Pudła wagonów są myte co 1–2 dni, natomiast co 2 tygodnie ma miejsce dokładne czyszczenie okresowe[10].

Hala całopociągowa została oddana do użytku 17 kwietnia 2000[14]. Jest to największy budynek na całej stacji – ma długość 420 m, szerokość 24 m i jest wyposażona w 3 niezależne tory umożliwiające równoległą obsługę trzech składów 16-wagonowych. Każdy z torów posiada osobne poziomy dla obsługi podwozi i wnętrz wagonów. W obiekcie wykonywane są przeglądy międzypociągowe. Pracownicy hali sprawdzają układ jezdny oraz dokonują ewentualnych napraw podzespołów. Opróżniane są zbiorniki zamkniętych układów toalet oraz czyszczone i odkurzane wnętrza wagonów. Dokonywane są także przeglądy ogrzewania, klimatyzacji i oświetlenia[10]. W 2007 obiekt ten został zmodernizowany[9]. Od 1 września 2015 na okres 18 miesięcy Stadler Polska wynajął jeden tor w hali oraz pomieszczenia biurowe, socjalne i magazyn w celu świadczenia usługi utrzymania składów FLIRT³ zamówionych przez przewoźnika[15].

Grupa odjazdowa to miejsce, w którym składy wagonów sprawdzane są tuż przed wyjazdem w trasę. Kontroluje się tu układy pneumatyczne i elektryczne oraz wyposażenie, przeprowadza próby hamulca oraz przypina się lokomotywy. Cały proces jest koordynowany i nadzorowany przez dyspozytora[10].

„Siódma faza” to obszar, w którym wagony oczekują na naprawy okresowe[10].

Centrum Serwisowe Pociągów Dużych Prędkości

Hala warsztatowa składów Alstom EMU250
Tablica informacyjna CSPDP

W listopadzie 2012 rozpoczęła się budowa nowego obiektu na terenie stacji Warszawa Grochów, pod koniec stycznia 2013 miało miejsce uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod tę inwestycję[16], a 9 kwietnia 2014 obiekt został oddany do użytku[17].

Obiekt znajduje się przy ul. Kozia Górka 9 w Warszawie, nieopodal bazy PKP Intercity[18]. Centrum zajmuje powierzchnię 1,2 ha i znajduje się na działce o powierzchni 2,5 ha. Obiekt składa się z hali warsztatowej, infrastruktury kolejowej, zaplecza biurowo-socjalnego i automatycznej myjni. W jego skład wchodzą również blisko 2 km torów z trakcją. Hala warsztatowa przewidziana dla składów ED250 Pendolino jest wyposażona w 3 tory utrzymaniowe i 2 tory naprawcze[16].

Na pierwszych czterech torach centrum serwisowego wykonywane są przeglądy cykliczne. Wzdłuż nich zamontowanych jest siedem stanowisk systemu CET (asenizacja i nawadnianie) obsługujących toalety pociągów serii ED250. Tory te w hali posiadają sztywną sieć trakcyjną, która jest wysuwana i chowana na ramionach. Zasilana jest prądem stałym o napięciu 3 kV, ale istnieje możliwość jej zasilenia również prądem przemiennym o napięciu 15 lub 25 kV[18]. Tor piąty nie jest wyposażony w sieć i służy do przeprowadzania dłuższych napraw okresowych, podczas których pociągi są odłączone od zasilania. Wzdłuż toru zamontowanych jest 28 podnośników Kutruffa pozwalających na podniesienie całego składu[19].

Zastosowana w centrum serwisowym tokarka podtorowa jest sterowana z rozdzielni i składa się z dwóch tokarek, które wykonują swoją pracę niezależnie i jednocześnie na dwóch wózkach. Jest to jedyne urządzenie tego typu w Polsce i jedno z kilku w Europie[19]. Na torze sąsiadującym z torem, na którym znajduje się tokarka, zainstalowano zapadnię do demontażu wózków i wymiany zestawów kołowych[20].

Pod sufitem hali zamontowano dwie suwnice. Jedna z nich o udźwigu 10 t służy do przenoszenia wózków, drugą natomiast o udźwigu 1,5 t transportuje się elementy dachowe pojazdów[20].

Na terenie centrum znajduje się myjnia przejazdowa, a w jej pobliżu instalacja do odladzania oraz zabezpieczania podwozi[20].

W warsztatach utrzymania technicznego Pendolino zastosowano zabezpieczenia w technice interlockingu. Wykorzystuje się je m.in. do ochrony wejścia na podest przed przypadkowymi osobami[19].

W obiekcie jest zakaz wykorzystywania pojazdów spalinowych, dlatego do przetaczania pociągów po całej hali wykorzystywana jest elektryczna jednostka Zefir. Na terenie hali można również spotkać wyprodukowany w Polsce wózek z instalacją podawania piasku do piasecznic pociągów serii ED250[19].

Koleje Mazowieckie

Tory odstawcze Kolei Mazowieckich

Na terenie Sekcji Napraw i Eksploatacji Taboru Warszawa Grochów należącej do Kolei Mazowieckich znajduje się m.in. elektrowozownia wyposażona w kanały rewizyjne, tokarka podtorowa oraz warsztaty rzemieślnicze[21]. W styczniu 2015 na terenie bazy KM otwarto instalację antyoblodzeniową. System znajduje się na torze 34. za rozjazdem 833 w kierunku wyjazdowym. Zabezpieczenie przed oblodzeniem polega na natryskiwaniu specjalnego płynu zabezpieczającego[22].

Przypisy

  1. Kalendarium. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 137-156. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  2. II wojna światowa. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 85-86. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  3. Lokomotywa elektryczna serii E606. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 86-88. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  4. a b Odbudowa trakcji elektrycznej po 1945. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 92-94. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  5. Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW53. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 99-100. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  6. Elektryczne zespoły trakcyjne serii ED70 (E58, 92400). W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 103-105. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  7. Lokomotywy elektryczne serii EU06/EU07 i EP08. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 110-112. ISBN 978-83-922944-6-7. (pol.).
  8. Paweł Terczyński. Lokomotywa elektryczna serii EP09. „Świat Kolei”. 8/2003, s. 14-21. Łódź: Emi-Press. ISSN 1231-5962. (pol.). 
  9. a b PKP Intercity: Historia. intercity.pl. [dostęp 2015-03-25]. (pol.).
  10. a b c d e f kolejna2012.pl: Grochów, czyli początek kolejowego świata. kurier-kolejowy.pl, 2012-07-02. [dostęp 2014-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-12)]. (pol.).
  11. PKP Intercity z symulatorem lokomotyw. inforail.pl, 2015-05-13. [dostęp 2015-05-14]. (pol.).
  12. Martyn Janduła: PKP Intercity ogrodzi bocznicę na warszawskim Grochowie. rynek-kolejowy.pl, 2017-05-08. [dostęp 2017-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-25)]. (pol.).
  13. Jakub Madrjas: PKP Intercity chce zbudować nową lokomotywownię na Grochowie. rynek-kolejowy.pl, 2017-08-25. [dostęp 2017-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-25)]. (pol.).
  14. R. Hajdrowski. Nowoczesny obiekt. „Świat Kolei”. 5/2000, s. 4. Łódź: Emi-Press. ISSN 1231-5962. (pol.). 
  15. Karol Wach: Flirty3 będą serwisowane na Grochowie. inforail.pl, 2015-09-09. [dostęp 2015-09-09]. (pol.).
  16. a b PKP Intercity, Alstom: Kamień węgielny pod zaplecze techniczne dla Pendolino wmurowany. intercity.pl, 2013-01-30. [dostęp 2014-08-14]. (pol.).
  17. Konrad Majszyk: Oto nowe centrum serwisowe Pendolino na Olszynce Grochowskiej w Warszawie. forsal.pl, 2014-04-09. [dostęp 2014-08-14]. (pol.).
  18. a b AB: Centrum serwisowe Pendolino od kuchni (cz. 1). kurier-kolejowy.pl, 2014-09-12. [dostęp 2014-09-14]. (pol.).
  19. a b c d AB: Centrum serwisowe Pendolino od kuchni (cz. 2). kurier-kolejowy.pl, 2014-09-13. [dostęp 2014-09-14]. (pol.).
  20. a b c AB: Centrum serwisowe Pendolino od kuchni (cz. 3). kurier-kolejowy.pl, 2014-09-16. [dostęp 2014-09-19]. (pol.).
  21. Koleje Mazowieckie: Dzień Dziecka w Kolejach Mazowieckich. mazowieckie.com.pl. [dostęp 2014-08-15]. (pol.).
  22. AB: Koleje Mazowieckie odebrały instalację antyoblodzeniową. rynek-kolejowy.pl, 2015-01-08. [dostęp 2015-01-13]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Warszawa Grochów
Linia 45 Warszawa Wschodnia – Warszawa Grochów (2,296 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Warszawa Wschodnia
odległość: 1,611 km
BSicon KDSTr.svg
Linia 452 Warszawa Wschodnia – Warszawa Grochów (7,500 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Warszawa Wschodnia
odległość: 2,810 km
BSicon KDSTr.svg
Linia 545 Warszawa Michałów – Warszawa Grochów (1,934 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Warszawa Michałów
odległość: 0,300 km
BSicon KDSTr.svg

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
BSicon KBHFl.svg
head station, track to the left
BSicon KBHFaq.svg
head station, track to the left
BSicon STRq.svg
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
BSicon KDSTr.svg
non-passenger head station, track to the right
BSicon KDSTeq.svg
non-passenger head station, track to the right
POL Warszawa Kozia Górka Pendolino 07.JPG
Autor: Tadeusz Rudzki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pociągi Pendolino (Warszawa, Kozia Górka).
Warszawski Węzeł Kolejowy - schemat.svg
Autor: Malarz pl, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Schemat warszawskiego węzła kolejowego
Szopa Pendolino, Warszawa Grochów, 2014-07-31.jpg
Autor: Muri, Licencja: CC BY-SA 4.0
Hala warsztatowa pociągów ED250 Pendolino będąca częścią Centrum Serwisowego Pociągów Dużych Prędkości na terenie stacji postojowej Warszawa Grochów.
Lokomotywownia Warszawa Grochów, 1974.jpg
Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW51 na terenie lokomotywowni Warszawa Grochów. Lokomotywownię rozpoczęto odbudowywać po wojnie w 1945, natomiast zdjęcie opublikowano w książce z 1974. Fotografia pochodzi zatem z okresu pomiędzy tymi datami.
Warszawa Grochów 2018.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Stacja postojowa Warszawa Grochów
Tory odstawcze KM, Warszawa Grochów, 2014-03-08.jpg
Autor: Muri, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tory odstawcze Kolei Mazowieckich na terenie stacji postojowej Warszawa Grochów.
Tory odstawcze PKP IC (2), Warszawa Grochów, 2014-07-31.jpg
Autor: Muri, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tory odstawcze PKP Intercity na terenie stacji postojowej Warszawa Grochów.
POL Warszawa Kozia Górka Pendolino 08.JPG
Autor: Tadeusz Rudzki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pociągi Pendolino (Warszawa, Kozia Górka).