Warszawa oskarża

Otwarcie wystawy przez Bolesława Bieruta
Fragment wystawy pokazujący zniszczenia galerii malarstwa polskiego i obcego

Warszawa oskarża – pierwsza wystawa zorganizowana z inicjatywy Stanisława Lorentza[1] przez Biuro Odbudowy Stolicy w wyzwolonej Warszawie, otwarta w Muzeum Narodowym 3 maja 1945 i trwająca do 28 stycznia 1946, choć planowano ją tylko na okres do czerwca 1945[2]. Wystawa przedstawiała zniszczenia kultury polskiej w polskiej stolicy podczas obrony Warszawy, okupacji niemieckiej oraz powstania warszawskiego[2].

Opis

Wystawa składała się między innymi ze zdjęć fotografów Zofii Chomętowskiej i Edwarda Falkowskiego. Ich zdjęcia przedstawiały przedwojenną (Chomętowska) i zburzoną, powojenną Warszawę (Chomętowska, Falkowski)[3]. Na wystawie znalazły się również zdjęcia Marii Chrząszczowej.

Wystawa przedstawiała także zniszczenia zabytków architektury i sztuki, archiwów, bibliotek, muzeów, zbiorów prywatnych, dokumenty przedstawiające planowaną akcję grabieży i zniszczeń. Znalazły się na niej m.in. posąg Zygmunta III Wazy ze zniszczonej kolumny i zdewastowane eksponaty muzealne (między innymi strzaskana ceramika, potłuczone reliefy i rzeźby, zniszczone sarkofagi i mumie, podziurawione kulami lub pocięte obrazy i gobeliny, zniszczone akta)[4].

W przygotowaniu wystawy pomagali między innymi architekt i urbanista Jerzy Hryniewiecki, muzeolog Stanisław Lorentz, architekci Jerzy Staniszkis, Stanisław Zamecznik[1], Maciej Nowicki oraz Tadeusz Przypkowski (Zofia Chomętowska i Tadeusz Przypkowski byli pomysłodawcami części fotograficznej). Komisarzem wystawy z ramienia BOS był Stanisław Albrecht[1].

Wystawa gościła następnie w Tokio, Moskwie, Londynie, Paryżu, Nowym Jorku, Budapeszcie, Pradze i Berlinie.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Aleksandra Przeździecka-Kujałowicz, 'Warszawa oskarża" - pierwsza powojenna wystawa Muzeum Narodowego, „Spotkania z zabytkami”, XLII (11-12), Warszawa: Fundacja Hereditas, 1 listopada 2018, s. 22-29, ISSN 0137-222X.
  2. ↑ a b Dariusz Kaczmarzyk, Pamiętnik wystawy "Warszawa oskarża", „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie”, 20, 1976, s. 599-652 [dostęp 2022-04-19].
  3. ↑ „Wyrzucone negatywy żony”, wywiad Joanny Sokolińskiej z Karoliną Lewandowską, kuratorką wystawy „Dokumentalistki”, Wysokie Obcasy, nr 12 (465)/2008, str. 42–43.
  4. ↑ Encyklopedia Warszawy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 714.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Boleslaw Bierut otwiera wystawe Warszawa oskarza (1945).jpg
Bolesław Bierut otwiera wystawę "Warszawa oskarża" w 1945 r.
Wystawa Warszawa oskarża sala ukazująca zniszczenia galerii malarstwa polskiego i obcego.jpg
Fragment wystawy Warszawa oskarża w Muzeum Narodowym. Sala ukazująca zniszczenia galerii malarstwa polskiego i obcego.