Warta (fabryka)

Częstochowskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego "Warta"

Budynki dawnych zakładów
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Adres	42-200 Częstochowa ul. Krakowska 45
Data założenia	1895
Data likwidacji	1995
Położenie na mapie Częstochowy dawne zakłady Warta
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de dawne zakłady Warta
Położenie na mapie województwa śląskiego dawne zakłady Warta
50°48′N 19°07′E/50,800000 19,116667

Częstochowskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego "Warta"- zakład przemysłowy w Częstochowie istniejący w latach 1896-1995^[1]. Produkował przędzę i tkaniny jutowe. Obecnie w dawnych budynkach zakładu mieści się park handlowy "Warta". Leżał nad rzeką Wartą, na Starym Mieście.

Historia

W 1895 roku powstała Przędzalnia i Tkalnia Juty "Warta". Hale fabryczne znajdowały się na wyspie utworzonej przez wybudowany w 1867 roku kanał Kohna, będący sztuczną odnogą rzeki Warty. Kanał wybudował właściciel leżących obok Zakładów "Warty", papierni i młyna, Wilhelm (Berek) Kohn. Do zakładów prowadziły dwa mosty. W 1912 dawni pracownicy "Warty"- kierownik tkalni i główny księgowy założyli w pobliskim Gnaszynie fabrykę wyrobów jutowych, późniejszy Wigolen. Częściowo zdemontowane w okresie I wojny światowej zakłady "Warty", podjęły produkcję w 1918 roku, jednakże brak rynków zbytu hamował produkcję. Po zyskaniu odbiorców zagranicznych możliwe stało się w latach 1925-1928 zwiększenie produkcji i rozwój zakładów, zahamowany jednak kryzysem gospodarczym. W 1934 roku zakłady stały się spółką akcyjną o kapitale polskim. Dalszy rozwój fabryki i produkcji zahamował wybuch II wojny światowej. Zdewastowane przez okupanta zakłady zostały w czasie wojny zamienione na fabrykę amunicji. Podczas okupacji niemieckiej jako lekarz pracował w zakładzie Edward Hanke, działacz społeczny i niepodległościowy.

Po 1945 roku uruchomiono częściowo produkcję poza zakładem macierzystym, a po odzyskaniu maszyn w latach 1946-1948 wznowiono działalność zakładów. W 1949 roku powstało przedsiębiorstwo o nazwie Częstochowskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego "Warta". Inwestycje w latach 1950-1968 pozwoliły na powiększenie i modernizację zakładu oraz wydatny wzrost produkcji. Produkowano tu przędzę, nici jutowe, tkaniny jutowe surowe oraz wykończone i worki. W 1994 roku maszyny przędzalnicze zostały sprzedane do Indii. 31 grudnia 1992 roku „Warta” została postawiona w stan likwidacji, a jej upadłość nastąpiła we wrześniu 1995 roku^[1]. W 1999 roku rozebrano wieżę ciśnień stojącą na terenie zakładów. W 2001 roku zburzono budynki papierni i młyna, a kanał zasypano gruzem tworząc ulicę Kanał Kohna.

Bibliografia

• Bogdan Snoch, Mała encyklopedia Częstochowy, Towarzystwo Przyjaciół Częstochowy, Częstochowa 2002
• Historia Zakładu na stronie Parku Handlowego "Warta"

Przypisy