Waschod (rejon mohylewski)

Waschod
Васход
Восход
Ilustracja
(c) gmog, CC BY 3.0

Cerkiew Świętej Trójcy
Państwo

 Białoruś

Obwód

mohylewski

Rejon

mohylewski

Sielsowiet

Wiejna

Wysokość

159 m n.p.m.

Populacja (2009)
• liczba ludności


1775[1]

Nr kierunkowy

+375 222

Kod pocztowy

213138

Tablice rejestracyjne

6

Położenie na mapie Białorusi
Ziemia53°46′35″N 30°21′03″E/53,776389 30,350833
Portal Białoruś

Waschod (biał. Васход; ros. Восход, Woschod) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie mohylewskim, w rejonie mohylewskim, w sielsowiecie Wiejna.

Interesujące obiekty

  • Cerkiew Świętej Trójcy (2009)

Miejsce martyrologii

Emerytowany podpułkownik milicji Uładzimir Jaroszczanka, na podstawie relacji mieszkańców pobliskich Wilczyc, ustalił położenie masowych grobów z okresu wielkiego terroru. Groby znajdują się w leśnym sosnowym masywie jeden kilometr od Wilczyc, w pobliżu drogi z Mohylewa do Homla, przy leśnej drodze do Zaprudzia. Miejscowi nazywali to miejsce Łykowski Mostek. W latach 1937-38 nocą karetki więzienne, tzw. "czarne worony" przywoziły więźniów do lasu, z którego później słychać było strzały. Świadek Paweł Szkredau oświadczył, iż ubrani w wojskowe mundury ludzie ustawiali ofiary nad wcześniej wykopanym dołem. Więźniowie mieli zakneblowane usta, żeby nie krzyczeć[2]. Jeden z katów strzelał ofierze w potylicę, a drugi oddawał tzw. strzał kontrolny po upadku ciała do dołu[3]. Miejsce było otoczone przez żołnierzy. Po rozstrzelaniach dół zakopywano[2].

Według Jaroszczanki miejsce wybrano nieprzypadkowo. Ponieważ znajduje się na wzniesieniu, wiosną mogły tu wjechać samochody. Anastazja Szkredau wspominała, że rozstrzelano siedmiu braci ze wsi Dubinka. Krewni w nocy odkopali ciała, aby je pochować[2].

Paweł Jermakou wskazuje, że podczas okupacji Niemcy nakazali wyciąć las wzdłuż drogi na głębokość stu metrów, aby uniemożliwić dywersyjne działania partyzantów. Na miejscu egzekucji rosną niezbyt stare sosny[2].

Obwodowe wydziały milicji i KGB oświadczyły, że nie dysponują informacjami dotyczącymi rozstrzeliwań. Rejonowy Komitet Wykonawczy stwierdził, iż ze względu na upływ czasu, różnice w relacjach mieszkańców i zmiany w krajobrazie terenu, na którym rzekomo miały miejsce rozstrzeliwania, nie możliwe jest ustalenie konkretnego miejsca pochówku rozstrzelanych. Komitet uznał za konieczne utrwalenie pamięci o ofiarach represji z lat 30. XX w.[2]

Uładzimir Jaroszczanka szacuje, że NKWD rozstrzelało w tym miejscu około 100 osób. W 2018 r. w miejscu egzekucji ustawiono krzyż[2][3]. Jaroszczanka planuje wydać książkę na podstawie zebranych materiałów oraz przeprowadzić małe wykopaliska w celu wyznaczenia mogił[3].

Według książki „Pamięć. Rejon mohylewski" podczas represji stalinowskich w latach 1937-38 rozstrzelano 155 mieszkańców rejonu. Podczas terroru bolszewickiego i stalinowskiego w latach 20. i 30. XX w. rozstrzeliwano ludzi w kopalni piasku znajdującej się przy Prospekcie Dimitrowa w Mohylewie (koło Zakładów Mięsnych). W 1989 r. ekshumowano tam szczątki ponad 500 osób[4]. Wzniesiono tam krzyż ku pamięci niewinnych ofiar[2].

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kurapaty-Minsk-Belarus.jpg
Autor: represii.net, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kurapaty site near Minsk in Belarus
Свято-Троицкая церковь (Могилев).jpg
(c) gmog, CC BY 3.0
Церковь, в которую редко кто заходит.