Wasyl Kosooki

Wasyl Kosooki

— wielki książę moskiewski —
Wasyl II Ślepy
wielki książę moskiewski
Okres	od 5 czerwca 1434 do lipiec 1434
Poprzednik	Jerzy zwenigrodzki
Następca	Wasyl II Ślepy
Dane biograficzne
Dynastia	Rurykowicze
Data urodzenia	1421
Data śmierci	11 listopada 1448
Ojciec	Jerzy zwienigrodzki
Matka	Anastazja Jurijewiczówna smoleńska
Żona	Andriejewna, nieznana z imienia

Zofia Witoldówna na ślubie Wasyla II Ślepego w 1433 zrywa z Wasyla Kosookiego pas należący niegdyś do Dymitra Dońskiego

Wasyl Jurjewicz Kosooki ros. Васи́лий Ю́рьевич Косо́й (ur. 1421, zm. 11 listopada 1448) – wielki książę moskiewski w 1434 z dynastii Rurykowiczów w opozycji do Wasyla II Ślepego, książę zwenigrodzki formalnie od 1421 do 1448 (de facto tylko w 1434), książę Dmitrowa w latach 1435-6.

Życiorys

Wasyl był najstarszym synem Jerzego Zwenigrodzkiego, księcia Zwenigrodu, syna Dymitra Dońskiego (wielkiego księcia moskiewskiego w latach 1359-89) oraz Anastazji Światosławy smoleńskiej, córki Jerzego Dymitrowicza smoleńskiego i Olegi riazańskiej.

Jego ojciec był drugim co do starszeństwa (po Wasylu I) synem Dymitra i ojciec zagwarantował mu dziedziczenie po Wasylu. Jednak starszy brat zmienił to zarządzenie i następcą tronu uczynił swego syna, także Wasyla (zwanego potem Ślepym), który objął władzę w 1425 roku po śmierci ojca. Jerzy, który zwrócił się o pomoc do metropolity kijowskiego Focjusza, usłyszał, że powinien się podporządkować. W roku 1432 poproszony o rozstrzygnięcie sporu chan Złotej Ordy Uług Mehmed (zm. 1446) przyznał tytuł wielkiego księcia moskiewskiego Wasylowi Ślepemu, ale to nie wygasiło roszczeń Jerzego Dymitrowicza. W 1433 roku, gdy Wasyl Kosooki pojawił się na ślubie Wasyla II, matka i regentka księcia Zofia Witoldówna zerwała z niego pas, należący niegdyś do Dymitra Dońskiego. To tylko przyspieszyło kroki jego ojca - wkrótce splądrował Jarosław. Wkrótce, gdy Wasyl II właśnie zaczynał samodzielnie rządy po dojściu do lat sprawnych, Jerzy wzniecił powstanie przeciw bratankowi. Zdobył on władzę nad Moskwą w 1433 roku, ale wkrótce nie mając realnego poparcia bojarów pogodził się z Wasylem II i zabronił synom przyjeżdżać do Moskwy. Jednak w następnym roku, gdy na synów najechał książę, Jerzy pojednał się z nimi ponownie odebrał władzę Wasylowi II.

Niespodziewanie jednak Jerzy Dymitrowicz zmarł 5 czerwca 1434 roku. Tym samym tytuł wielkiego księcia moskiewskiego przeszedł na Wasyla Kosookiego, który miał wówczas 13 lat. Jednak młodsi bracia nie uznali jego władzy, widząc boską interwencję w śmierci swego ojca. Jego młodszy brat, Dymitr Szemiaka, w lipcu 1434 zjednoczył się z Wasylem II. W tym samym czasie moskwiczanie przegnali Wasyla Kosookiego. Ten pokonał siły Wasyla II nad rzeką Kotorosl i wkrótce zajął Wołgodę i w Kirowie zorganizował armię. Nad rzeką Kostromą, gdzie obydwie strony konfliktu się spotkały, nie było możliwości przeprawy. Zwaśnione strony rozpoczęły rozmowy pokojowe, w wyniku których Wasyl Kosooki otrzymał Dmitrow i uznał władzę Wasyla II. Już w 1436 roku zbuntował się przeciw księciu i na krótko go pojmał. Niedługo potem jednak Wasyl Kosooki dostał się do niewoli Wasyla II. Tam został oślepiony (stąd przydomek) i zmarł w 1448 roku. Jego brat Dymitr prawdopodobnie od 1434 znajdował się w niewoli Wasyla II, z której uciekł w 1436 roku. Jeszcze w 1445 roku usiłował przejąć władzę, ale został wielkim księciem moskiewskim na krótki czas.

Wasyl Kosooki ożenił się z nieznaną z imienia córką Andrzej Młodszego, księcia radoneskiego i Heleny Olgierdówny litewskiej, córki Olgierda Giedyminowica. Nie wiadomo nic o tym, żeby doczekali się potomstwa.

Bibliografia

• Biografia na stronie FMG.ac