Waszuganni

Zasięg terytorialny królestwa Mitanni w okresie jego największego rozwoju (początek XV w. p.n.e.). Stanowisko Tell Feheriye wskazywane jest jako możliwa lokalizacja stolicy Waszuganni.

Waszuganni, Waszukanni – stolica huryckiego królestwa Mitanni. Lokalizacja tego miasta nie jest znana, choć istnieją pewne przesłanki przemawiające za jego identyfikacją z obecnym stanowiskiem archeologicznym Tell Feheriye (Tell Fakhariya) w północnej Syrii.

Dzieje

W źródłach hetyckich z początku XIV w. p.n.e., z okresu rządów Arnuwandy I, wymieniane jest miasto o nazwie Waszuganni, które należeć miało do królestwa Kizzuwatna w południowo-wschodniej Anatolii. Tudhalija II, ojciec i poprzednik Arnuwandy II, miał podbić Hanigalbat (Mitanni) w trakcie swej wyprawy przeciwko królestwom Aleppo i Hanigalbat i wówczas to Waszuganni, stolica Hanigalbatu/Mitanni mogła zostać zdobyta przez Hetytów i przyłączona do terytorium Kizzuwatny. Z drugiej strony jest też możliwe, że chodzi tu o dwa zupełnie różne miasta.

Jeżeli Waszuganni rzeczywiście zostało zdobyte przez Tudhaliję II, to Mitannijczykom szybko udało się je odzyskać i pozostało ono ich stolicą aż do zdobycia go przez hetyckiego króla Suppiluliumę I ok. 1340 r. p.n.e. w trakcie jego „jednorocznej” syryjskiej kampanii. Okrojone terytorialnie i osłabione królestwo Mitanni stało się wasalem Hetytów, którzy na tronie w Waszuganni osadzili podporządkowanego sobie Szattiwazę. Za rządów asyryjskiego króla Adad-nirari I (1307-1275 p.n.e.) pozostałości królestwa Mitanni, znane w źródłach asyryjskich pod nazwą Hanigalbatu, znalazły się pod kontrolą Asyrii, a król Hanigalbatu, Szattuara I, zmuszony został do płacenia corocznego trybutu. Gdy Wasaszatta, syn Szattuary I, zbuntował się przeciw Adad-nirari I, ten najechał Hanigalbat zdobywając wiele miast, w tym Waszuganni:

„Po jego (tj. Szattuary I) śmierci, Wasaszatta, jego syn, zbuntował się i wystąpił przeciwko mnie. (...) Potężnymi broniami boga Aszura, mego pana, z pomocą bogów Anu, Enlila i Ea, Sina, Szamasza, Adada, Isztar i Nergala, najpotężniejszych wśród bogów, budzących grozę bogów, mych panów, zdobyłem miasto Taidu, jego wielkie królewskie miasto, miasta Amasaku, Kahat, Szuru, Nabula, Hurra, Szuduhu i Waszuganni (uruuš-šu-ka-na)”[1]

Fakt, iż to Taidu a nie Waszuganni zwane jest „wielkim królewskim miastem”, może wskazywać, że Waszuganni straciło na znaczeniu i najprawdopodobniej nie było już stolicą Hanigalbatu. Po stłumieniu buntu Wasaszatty jego królestwo zaanektowane zostało przez Asyrię.

Przypisy

  1. Grayson A.K., Assyrian Rulers of the Third and Second Millennia B.C. ( to 1115 B.C.), „The Royal Inscriptions of Mesopotamia. Assyrian Periods” 1 (RIMA 1), University of Toronto Press, 2002, s. 136.

Bibliografia

  • hasło Washshukkanni, w: Bryce T., The Routledge Handbook of the Peoples and Places of Ancient Western Asia, Routledge 2013, s. 763.

Media użyte na tej stronie

Carte du Mitanni.png
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Map of the kingdom of Mitanni at its maximal extension, with the main cities and archaeological sites. Adapted from F. Joannès (dir.), Dictionnaire de la civilisation mésopotamienne, Paris, 2001, p. 534 (map by M. Sauvage and B. Lion), and M. Roaf, Cultural Atlas of Mesopotamia and the Ancient Near East, Oxford, 2004, p. 134 with the addition of Terqa among the vassals of Mitanni. Dark purple : the mitannian heartland ; light purple : the approximate maximal extension of the mitannian dominion.