Wawrzynek alpejski

Wawrzynek alpejski
Ilustracja
Morfologia gatunku
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

ślazowce

Rodzina

wawrzynkowate

Rodzaj

wawrzynek

Gatunek

wawrzynek alpejski

Nazwa systematyczna
Daphne alpina L.
Sp. Pl. 356 1753[3]
Synonimy
  • Daphne alpina subsp. alpina
  • Daphne alpina var. petiolata Keissl.
  • Daphne candida Vitman
  • Daphne pubescens Röhl.
  • Thymelaea alpina (L.) All.
  • Thymelaea candida Scop.[3]

Wawrzynek alpejski (Daphne alpina L.) – gatunek rośliny z rodziny wawrzynkowatych (Thymelaeaceae Juss.). Występuje naturalnie w północno-zachodniej części basenu Morza Śródziemnego.

Rozmieszczenie geograficzne

Roślina z Karawanek
Białe kwiaty

Rośnie naturalnie w północno-zachodniej części basenu Morza Śródziemnego. Został stwierdzony w takich państwach jak: Hiszpania, Francja, Włochy, Szwajcaria, Austria oraz w krajach byłej Jugosławii. We Włoszech jest spotykany w regionach: Abruzja, Dolina Aosty, Emilia-Romania, Friuli-Wenecja Julijska, Kampania, Lacjum, Liguria, Lombardia, Marche, Molise, Piemont, Toskania, Trydent-Górna Adyga, Umbria i Wenecja Euganejska[4]. We Francji został zarejestrowany w departamentach: Isère, Jura, Sabaudia, Górna Sabaudia, Var, Vaucluse, Alpy Górnej Prowansji, Alpy Wysokie, Alpy Nadmorskie, Aude, Aveyron, Delta Rodanu, Doubs, Drôme, Korsyka Południowa, Górna Korsyka, Côte-d’Or, Gard, Hérault oraz Lozère, natomiast w Ain i Ariège wyginął[5]. W Katalonii występuje tylko w jej północnej części – w Pirenejach[6]. W Alpach występuje naturalnie w Południowych (na nielicznych stanowiskach) oraz Północnych Alpach Wapiennych (na bardzo nielicznych stanowiskach)[7]. W Szwajcarii spotykany jest w górach Jura, a także na mniej licznych stanowiskach w Alpach Berneńskich oraz dolinie Rodanu[8]. W Austrii rośnie w Karyntii – w Alpach Gailtalskich oraz Karawankach[9].

Morfologia

Pokrój
Zimozielona (według niektórych źródeł zrzucająca liście) krzewinka dorastająca do 20–50 cm wysokości. Gałęzie są silnie rozgałęzione, na starszych gałęziach występują czerwonawe lub czarne plamki. Młode pędy są pokryte krótkimi włoskami[7][8].
Liście
Siedzące, zazwyczaj skupione na szczytach pędów, rozwijają się przed kwiatami[5]. Mają lancetowaty kształt. Mierzą 2–3 cm długości i około 6–10 mm szerokości. Są spodu są nieco jaśniejsze[7]. Wyraźnie widoczny jest jeden nerw główny[5]. Blaszka liściowa o nasadzie zbiegającej po krótkim ogonku[8].
Kwiaty
Nieliczne, zebrane po 4–7 w kwiatostany przypominające baldachy, rozwijają się na szczytach pędów[5][7]. Mają białą barwę i mierzą niemal 2 cm średnicy. Wydzielają delikatny zapach, podobny do wanilii. Działki kielicha są zrośnięte, tworząc rurkowaty kształt. Płatki są nieobecne[7]. Podsadek również brak[5].
Owoce
Pestkowce o jajowatym kształcie i czerwonej barwie[5][7]. Początkowo są nieco omszone, później stają się nagie. Dorastają do 4–7 mm długości[8].
Gatunki podobne
Roślina jest podobna do gatunku D. laureola, który jednak osiąga większe rozmiary – dorasta do 1,2 m wysokości. Ponadto ma skórzaste, zimozielone liście do długości do 14 cm. Wyróżnia się także kwiatami o żółtawozielonej barwie[7].

Biologia i ekologia

Nanofanerofit[10]. Rośnie w szczelinach skalnych oraz na grubych piargach[7]. We Włoszech występuje na wysokości od 200 do 1700 m n.p.m.[4], w Alpach do 2000 m n.p.m.[7], natomiast w Katalonii od 1455 do 2780 m n.p.m.[6] Preferuje stanowiska w pełnym nasłonecznieniu. Najlepiej rośnie na podłożu kamienistym, bogatym w wapń. Kwitnie od maja do czerwca[7] (niektóre źródła wskazują początek kwitnienia na kwiecień[10]). Występuje od 6 do 9 strefy mrozoodporności[4].

Jest roślina trującąsok mleczny przy kontakcie ze skórą wywołuje powstanie na niej pęcherzy[7].

Liczba chromosomów: 2n=18[8].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
  3. a b Daphne alpina L. (ang.). The Plant List. [dostęp 2016-07-19].
  4. a b c Daphne alpina [Dafne alpina] (wł.). W: Schede di botanica [on-line]. Altervista. [dostęp 2016-07-18].
  5. a b c d e f Daphne alpina (fr.). Tela botanica. [dostęp 2016-07-18].
  6. a b Mapes de distribució: Daphne alpina L. (kat.). Banc de dades de biodiversitat de Catalunya. [dostęp 2016-07-18].
  7. a b c d e f g h i j k Wolfgang Hensel: Rośliny Alp. Rozpoznać – Podziwiać – Chronić. Warszawa: Bauer-Weltbild Media, 2001, s. 77. ISBN 83-88729-72-1. (pol.)
  8. a b c d e Daphne alpina L. (fr.). InfoFlora. [dostęp 2016-07-18].
  9. Daphne-alpina (niem.). Botanik im Bild. [dostęp 2016-07-18].
  10. a b Daphne alpina L. (kat.). FloraCatalana.net. [dostęp 2016-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 sierpnia 2016)].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Daphne alpina.jpg
Autor: Franz Xaver, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Berg-Seidelbast (Daphne alpina), Spatzenzungengewächse (Thymelaeaceae) - Österreich/Austria/Autriche: Kärnten, Karawanken, Loiblpass, Bergsturz S Unterloibl
Daphne alpina kz1.jpg
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wawrzynek