Wazy dipylońskie

Amfora dipylońska (760-750 p.n.e.)

Wazy dipylońskie – greckie naczynia ceramiczne o dekoracji geometrycznej w tzw. stylu dipylońskim, produkowane w Attyce około 850–700 p.n.e.

Nazwa pochodzi od Bramy Dipylońskiej znajdującej się w pobliżu nekropoli ateńskiej, gdzie znaleziono większość tych waz. Wytwarzano je zazwyczaj w dwóch formach: jako amfory i kratery o wysokości do 2 m. Były umieszczane na grobach w charakterze pomników; niektóre pozbawione dna, co sugeruje, że pełniły też funkcję naczyń ofiarnych do składania ofiary płynnej (np. z krwi zwierzęcej) dla zmarłego.

Dekoracja malarska, rozmieszczona w pasach pokrywających całą powierzchnię naczynia, była utrzymana w kolorycie brunatnym. Składała się z elementów geometrycznych, wśród których występują silnie zgeometryzowane postacie ludzi i zwierząt. Sylwetki ludzkie przedstawiano w prostym schemacie: kulistej głowy osadzonej na trójkątnym torsie i rąk trapezowato załamanych nad głową w geście lamentacji. Główne pasmo dekoracyjne na brzuścu pomiędzy imadłami, nawiązywało tematycznie do funkcji waz, ukazując opłakiwanie zmarłego, orszak pogrzebowy, towarzyszące obrzędom igrzyska hippiczne, lecz również sceny walk, zwłaszcza morskich.

Zobacz też

• inskrypcja dipylońska
• kuros z Dipylonu

Bibliografia

• Encyklopedia sztuki starożytnej. Warszawa: WAiF i Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, s. 344-345, ​ISBN 83-01-12466-0​ (PWN), ​ISBN 83-221-0684-X​ (WAiF).
• Alfred Twardecki: Słownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu