Wełniany Rynek
| Stare Miasto w Bydgoszczy | |
 Widok od ul. Poznańskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Bydgoszczy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
 53°07′16,0″N 17°59′44,2″E/53,121100 17,995605 | |
Wełniany Rynek – trójkątny plac (rynek) w Bydgoszczy.
Położenie
Wełniany Rynek mieści się u zachodniego wylotu ul. Długiej na granicy dawnego miasta lokacyjnego.
Historia
U zachodniego wylotu ul. Długiej w latach 1600-1828 znajdowała się Brama Poznańska wtopiona w system murów miejskich. Jeszcze na początku XIX w. w bramie mieścił się areszt. Z powodu niskiego i wąskiego przejazdu brama została rozebrana w 1828 r., a w 1835 r. zniesiono także rogatki[1].
Na trójkątnym placu u zbiegu ulic: Długiej, Poznańskiej, M. Wierzbickiego i Podgórnej, na stoku wzniesienia, od 1838 r. odbywał się handel drzewem opałowym oraz skup wełny (runa owczego) z podbydgoskich folwarków, które z inicjatywy „Towarzystwa Ekonomicznego dla Kujaw” prowadziły hodowlę wełnistych owiec. Wraz z importem zamorskiej bawełny hodowla owiec stopniowo upadła, a handel wełną zanikł. Jego tradycje pozostały w nazwie placu wprowadzonej w 1854 r.[1]
W okresie kursowania w mieście tramwajów konnych (1888-1896) najstarsza linia prowadziła przez Wełniany Rynek do zbiegu ul. Poznańskiej i Św. Trójcy, a później do dworca kolejki wąskotorowej przy ul. Grunwaldzkiej. U podnóża wzniesienia czekał chłopiec z zapasowym koniem, zaprzęganym dodatkowo przy podjeździe na plac. Konie miały na podkowach powrozy do tłumienia hałasu oraz zapobiegania poślizgom[1]. Od 1896 r. tramwaje zelektryfikowano. Jeździła tędy „linia czerwona” (A), od 1949 roku oznaczona cyfrą 1. Trakcję tramwajową na Wełnianym Rynku zlikwidowano ostatecznie w 1970 r.
Na rogu Wełnianego Rynku (ul. Podgórnej) i ul. M. Wierzbickiego znajdował się tzw. „Hotel pod Żółtym Krzyżem”, w którym 19 lipca 1843 r. w czasie pełnienia podróży inspekcyjnej zmarł książę pruski August Hohenzollern[1]. Hotel został później przekształcony w „Moritz" i kolejno „Francuski” i „Pomorski”. Zlikwidowano go w 1934 r.[1]
W latach 1960-2008 Wełniany Rynek był ulicą przylegająca do parkingu znajdującego się na miejscu dawnego placu. W 2008 r. przeprowadzono remont nawierzchni, w wyniku czego został wzbogacony o małą architekturę (m.in. pomnik przedwojennego prezydenta Bydgoszczy Leona Barciszewskiego).
Nazwy
Plac w przekroju historycznym posiadał następujące nazwy[2]:
Galeria
Widok na południe
W kierunku ul. Długiej
Północna pierzeja
Wieczorem
Zabudowa
| Nr | Adres | Lata budowy | Styl arch. | Wpisany do rej. zabytków | Uwagi | Zdjęcie |
| 1. | Wełniany Rynek 2 | 1896 | historyzm, neobarok |  | Kamienica zbudowana według projektu Józefa Święcickiego dla fabrykanta Wilhelma Koppa, w miejscu starej zabudowy frontowej. Budynek posiada dwa skrzydła o bogatej fasadzie, z balkonami i rozbudowanymi szczytami[3]. |  |
| 2. | Wełniany Rynek 4 | przed 1772 | neorenesans | | Kamienica z oficyną i stajnią, przebudowana w 1879 r. Między oknami II pietra wmurowana kula armatnia, prawdopodobnie pamiątka po insurekcji kościuszkowskiej 1794. |  |
| 3. | Wełniany Rynek 7 | 1889-1890 | neorenesans, manieryzm |  | Kamienica zbudowana według projektu Józefa Święcickiego dla fabrykanta Johanna Adolfa Hoffmanna. Budynek posiada skrzydło zachodnie połączone z oficyną nadbrzeżną rozwiniętą wzdłuż brzegu Młynówki (Wenecja Bydgoska)[3]. We frontowej ścianie wmurowana jest kula kamienna[1]. |  |
| 4. | Wełniany Rynek 8 | I poł. XIX w. | | W latach 90. XX wieku mieścił się tu popularny pub Kredens |  |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f Janusz Umiński: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996
- ↑ Antoni Czachorowski (red.): Atlas historyczny miast polskich. Tom II Kujawy. Zeszyt I Bydgoszcz. Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Toruń 1997
- ↑ a b https://web.archive.org/web/20140408022717/http://www.swiecicki.bydgoszcz.pl/index.php dostęp 30-09-2010
Bibliografia
- Jerzy Derenda. Piękna stara Bydgoszcz – tom I z serii Bydgoszcz miasto na Kujawach. Praca zbiorowa. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2006
- Janusz Umiński: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996
| Główne arterie komunikacyjne | |
|---|---|
| Główne place | |
| Główne ulice w centrum i okolicach | |
| Ulice i place według osiedli |
|
| Zobacz też |
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa Bydgoszczy, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Crossroads with a major road ahead.
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Pomnik przedwojennego prezydenta Bydgoszczy Leona Barciszewskiego ustawiony na Wełnianym Rynku
Wełniany Rynek 7 Bydgoszcz
Wełniany Rynek w Bydgoszczy, kamienica nr 2
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Pomnik przedwojennego prezydenta Bydgoszczy Leona Barciszewskiego ustawiony na Wełnianym Rynku
Wełniany Rynek w Bydgoszczy
Autor: Sp2ukm, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
kamienica, przed 1774 Bydgoszcz, ul. Wełniany Rynek 4
Wełniany Rynek 8 Bydgoszcz