Wełtawa
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Rzeka | |
Długość | 430 km |
Źródło | |
Miejsce | Szumawa |
Współrzędne | |
Ujście | |
Recypient | |
Miejsce | Mielnik |
Współrzędne | |
Wełtawa (cz. Vltava, niem. Moldau) – najdłuższa rzeka w granicach Czech, lewy, największy dopływ Łaby. Długość – 435 km, powierzchnia zlewni – 28 tys. km².
Powstaje z połączenia Ciepłej (Teplá Vltava) i Zimnej Wełtawy (Studená Vltava), które mają źródła w Szumawie. Rzeka początkowo płynie w kierunku południowo-wschodnim, by w okolicy miasta Vyšší Brod zmienić kierunek na północny. Wełtawa w górnym biegu przepływa przez Czeskie Budziejowice, a w dolnym biegu przez Pragę. Uchodzi do Łaby w okolicach miasta Mielnik. Wełtawa tradycyjnie jest uważana za dopływ Łaby, jednak z geograficznego punktu widzenia właściwe byłoby uznawanie Łaby za dopływ Wełtawy, ponieważ w miejscu połączenia tych rzek Wełtawa ma większy przepływ; również długość Wełtawy liczona od źródeł do miejsca połączenia jest większa od analogicznej długości Łaby.
Wykorzystywana do produkcji energii elektrycznej (kilka sztucznych jezior i hydroelektrowni, największe Lipno) i żeglugi. Pierwotnie Wełtawa była żeglowna na odcinku do Czeskich Budziejowic, jednakże w trakcie budowy kaskady dziewięciu zapór na rzece w latach pięćdziesiątych XX w. powstały zapory Slapy (w 1954 r.) i Orlik (w 1966 r.), na których nie wybudowano śluz. Obecnie rozważana jest budowa tam dużych podnośni. Na zaporze Orlik przewidziano dla niej miejsce podczas budowy, ale jej nie wykonano i uruchomiono tylko wyciąg dla niewielkich łodzi[1][2]. Wełtawa jest więc żeglowna na długości 80 km w dolnym biegu (do zapory Slapy), następnie od zbiornika Slapy do zapory Orlik (na tym odcinku znajduje się zapora Kamyk, wyposażona w śluzę) oraz od zbiornika Orlik do Czeskich Budziejowic, który to odcinek udrożniono w maju 2017 r. po wybudowaniu jednej brakującej śluzy – obecnie są na nim cztery[3].
Jeden ze swoich poematów symfonicznych poświęcił rzece Bedřich Smetana.
Główne dopływy:
Miasta nad Wełtawą:
- Český Krumlov
- Czeskie Budziejowice
- Praga z dzielnicami Zbraslav i Chuchle
- Kralupy nad Vltavou
Przypisy
- ↑ CTECH, Lodní zdvihadlo Slapy | ŘVC ČR, www.rvccr.cz [dostęp 2017-07-19] (cz.).
- ↑ CTECH, Lodní zdvihadlo Orlík | ŘVC ČR, www.rvccr.cz [dostęp 2017-07-19] (cz.).
- ↑ CTECH, Otevření Vltavské vodní cesty Hněvkovice 2017 | ŘVC ČR, www.rvccr.cz [dostęp 2017-07-19] (cz.).
Media użyte na tej stronie
Autor: derivative work Виктор_В, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief map of the Czech Republic
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 4.0
Praga, fragment staromiejskiego jazu na Wełtawie
Autor: user Equadus (inactive global account), Licencja: CC BY-SA 3.0
Wymowa terminu « WEŁTAWA » w języku polskim. Głos męski.
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Widok Mostu Mánesa w Pradze z Mostu Karola
Autor: David Paloch (Caroig), Licencja: CC BY-SA 2.5
The Vltava River, Czechia, location and watershed map
Autor: A.Savin, Licencja: FAL
View from Petřín Lookout Tower in Prague (Czech Republic) – panorama