Wenera 15
| Inne nazwy | 4V-2 No. 860 |
|---|---|
| Zaangażowani | |
| Indeks COSPAR | 1983-053A |
| Rakieta nośna | Proton K / D-1 |
| Miejsce startu | |
| Cel misji | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Perycentrum | 1000 km[1] |
| Apocentrum | 65 000 km[1] |
| Okres obiegu | 1440 min[1] |
| Nachylenie | |
| Czas trwania | |
| Początek misji | 2 czerwca 1983 (02:38:39 UTC) |
| Wymiary | |
| Masa całkowita | 4000[1] kg |
Wenera 15 – kolejna radziecka sonda międzyplanetarna wystrzelona w ramach programu Wenera. Bliźniacza sonda Wenery 16, wystrzelonej pięć dni później.
Misja
W dniu 2 czerwca 1983 roku z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie wystartowała Wenera 15 z zadaniem wejścia na orbitę planety Wenus. Po dwóch korektach lotu w dniach 10 czerwca i 1 października 1983 roku, dotarła 10 października 1983 roku do Wenus i zaczęła ją okrążać. Lot trwał 130 dni, a sonda przebyła odległość 350 mln km. W czasie lotu 69 razy nawiązywany był kontakt radiowy z próbnikiem w celu przejmowania wyników pomiarów zjawisk rejestrowanych w przestrzeni międzyplanetarnej i kontroli zainstalowanych urządzeń. Sonda poruszała się po bardzo wydłużonej orbicie biegunowej z perycentrum 1000 km i apocentrum 65 000 km, dokonując jednego obiegu planety raz na 24 godziny. Sonda przeprowadziła pomiary radarowe ukształtowania powierzchni Wenus i jej obszarów biegunowych oraz badania atmosfery. Sondowań radarowych dokonywała podczas przelotu nad perycentrum, które znajdowało się nad 60° północnej szerokości. W czasie jednego okrążenia otrzymywano obraz powierzchni Wenus szerokości około 150 km i długości 9000 km. Ponieważ Wenus w ciągu doby obraca się o półtora stopnia to za każdym okrążeniem sonda badała coraz to inny fragment planety. Stwierdzono występowanie na planecie powierzchni porytych wieloma kraterami oraz rozległymi spękaniami. Rozróżniono obiekty o średnicach nawet od 1,5 do 2 km[2].
Obok radiolokatorów bocznego oglądu na pokładzie sondy znajdowały się radiowysokościomierz oraz radiometr do pomiaru temperatury, skierowane prostopadle w dół. Zestaw tych urządzeń umożliwił sporządzenie mapy cieplnej planety.
Kartografowanie powierzchni
Sonda umożliwiła dokładne ustalenie rzeźby znacznej części planety Wenus, osłoniętej szczelną warstwą obłoków, która uniemożliwia zastosowanie techniki fotograficznej. Wykonano to za pomocą radaru. Wysyłane z sondy fale radiowe pod kątem 80° do powierzchni planety odbijały się w różnych kierunkach w zależności od nachylenia w stosunku do poziomu miejsc, na które padały. Odbite fale radiowe odbierane na pokładzie stacji były poddawane obróbce komputerowej, a następnie przekazywane do Centrum Dalekosiężnej Łączności Kosmicznej AN ZSRR w Mieidwizich Ozierach, gdzie były poddawane dalszej analizie. W wyniku otrzymano plastyczny obraz powierzchni planety. Łącznie z sondą Wenera 16 skartografowano 60 mln km² powierzchni.
Rezultaty badań
Stwierdzono występowanie pięciu zasadniczych rodzajów form urzeźbienia terenu:
- łańcuchów górskich
- wysokich płaskowyżów
- pagórkowatych wyżyn i nizin
- głębokich zapadlisk
- rozległych struktur kolistych
Zarejestrowano silne błyski, które, przypuszczalnie, spowodowane były wybuchami czynnych wulkanów. Oprócz miejsc o temperaturze wyższej niż średnia temperatura powierzchni planety, stwierdzono też miejsca znacznie chłodniejsze z nieznanych powodów.
Przypisy
- ↑ a b c d e Mark Wade: Venera 4V-2 (ang.). Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2013-09-30].
- ↑ „Astronautyka”. 132 (2), 1984. Wrocław: Ossolineum. ISSN 0004-623X.
Bibliografia
- Stanisław Robert Brzostkiewicz, Wenus -siostra Ziemi, Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”, Warszawa 1988 s.106-107 ISBN 83-10-09257-1
Linki zewnętrzne
- Venera 15 (ang.). W: NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2013-09-30].
