Werner von Blomberg

Werner von Blomberg

Feldmarszałek Werner von Blomberg
feldmarszałek
Data i miejsce urodzenia	2 września 1878 Stargard, Królestwo Prus
Data i miejsce śmierci	14 marca 1946 Norymberga, amerykańska strefa okupacyjna Niemiec
Przebieg służby
Lata służby	1894–1938
Siły zbrojne	Armia Cesarstwa Niemieckiego Reichswehra Wehrmacht
Stanowiska	szef OKW
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa
Odznaczenia

Werner von Fritsch, Józef Beck i Werner von Blomberg, wizyta Becka w Berlinie lipiec 1935

Werner von Blomberg (Werner Eduard Fritz von Blomberg)^[1] (ur. 2 września 1878 w Stargardzie, zm. 14 marca 1946 w Norymberdze) – niemiecki feldmarszałek.

Życiorys

Urodził się na Pomorzu jako najstarszy syn ppłk. Emila von Blomberga i jego żony Emmy.

Wstąpił do armii jako szeregowy w 1894 roku^[2]. W marcu 1897 roku został podporucznikiem w 73. pułku fizylierów. W latach 1905–1908 pełnił różne funkcje sztabowe i wojskowe w Akademii Wojny. W 1907 awansował na porucznika. W latach 1908-1911 służył w Wielkim Sztabie Generalnym w Berlinie. W 1911 roku został kapitanem, w trzy lata później oficerem dywizji rezerwy. Od początku 1914 r. dowodził kompanią w pułku piechoty.

Podczas I wojny światowej służył na froncie zachodnim jako oficer w sztabach kolejno XVIII Korpusu Rezerwowego i 7. Armii. W 1916 awansował na majora. Został uhonorowany najwyższym odznaczeniem cesarskim – orderem Pour le Mérite. Od 1919 roku był referentem w Ministerstwie Reichswehry, potem w sztabie 10. Brygady Reichswehry Doberitz. W 1920 awansował na podpułkownika. W latach 1921–1924 był szefem sztabu 5 Dywizji i V Okręgu Wojskowego, a w 1925 roku został szefem wyszkolenia^[2] w Ministerstwie Reichswehry. Był zaangażowany we współpracę militarną ze Związkiem Radzieckim i kilkukrotnie tam wyjeżdżał. W roku 1927 został awansowany na generała majora i został szefem Truppenamtu – (urząd podległy Ministerstwu Obrony, a pełniący rolę sztabu generalnego armii niemieckiej, którego istnienie zakazane zostało na mocy traktatu wersalskiego)^[3][4]. Ze stanowiska został odwołany w wyniku rozgrywek personalnych wśród wyższych oficerów Reichswehry i w 1929 objął stanowisko dowódcy I Okręgu Wojskowego w Prusach Wschodnich.W 1929 awansował na generała porucznika.

W 1931 pogorszył się stan jego zdrowia po upadku z konia oraz w związku ze śmiercią żony. Z tego powodu został przeniesiony na mało znaczące stanowisko kierownika delegacji wojskowej przy Międzynarodowej Genewskiej Konferencji Rozbrojeniowej. Nieoczekiwanie dostęp do prezydenta Hindenburga wykorzystał w celu podkopania pozycji swoich przeciwników. W 1933 został generałem piechoty i ministrem Reichswehry^[2]. Po dojściu do władzy Hitlera zadeklarował wobec niego lojalność, przyjmując „paragraf aryjski” zabraniający Żydom służby w armii i włączający symbol swastyki do jej insygniów. Choć były to głównie symboliczne gesty – przykładowo na nalegania prezydenta Hindenburga żydowscy weterani nie mogli zostać wydaleni, a rzeczywiście ze służby zwolniono jedynie ok. siedemdziesięciu żołnierzy – i tak były znaczącymi ustępstwami na rzecz nazistowskiej ideologii^[5]. Początkowo cieszył się dużym autorytetem wśród wojskowych, ale zaczął go tracić z powodu ugodowej postawy wobec NSDAP i usprawiedliwianiu wydarzeń podczas nocy długich noży. W sierpniu 1933 awansował na generała pułkownika. Od maja 1935 roku był ministrem wojny i naczelnym dowódcą Wehrmachtu. 1 kwietnia 1936 roku został feldmarszałkiem^[2]. Poparcie Hitlera zaczął tracić z powodu za mało stanowczej jego zdaniem postawy podczas militaryzacji Nadrenii. W dodatku był przeciwny niemieckiej interwencji w wojnie domowej w Hiszpanii, a przygotowywane przez niego plany strategiczne były z założenia defensywne. W 1938 opowiadał się przeciw agresji wobec Czechosłowacji, oceniając, że Wehrmacht będzie gotowy do wojny dopiero w latach 1943-1945. Chociaż ostatecznie się ugiął i przeprowadził operację zajęcia Sudetenlandu, popadł w niełaskę Hitlera.

W styczniu 1938 roku nieoczekiwanie został usunięty z armii i zwolniony ze służby wojskowej^[2]. Pretekstem był ślub z 26-letnią urzędniczką państwową Evą Gruhn (świadkami byli Adolf Hitler i Hermann Göring). Policja obyczajowa zawiadomiła berlińską policję kryminalną, że Gruhn była notowana za prostytucję i pornografię, a w młodości uciekła z czeskim Żydem, który prawdopodobnie nakłonił ją, by pozowała do zdjęć. Dla pewności szef berlińskiej policji kryminalnej poprosił generała Keitela o zidentyfikowanie jednego ze zdjęć, ten jednak nie potrafił tego zrobić i udał się do Hermanna Göringa. Ten potwierdził tożsamość Gruhn i poinformował o tym fakcie Gestapo. Powiadomiony o aferze Hitler nakazał usunąć generała z armii i pozbawić go wszystkich tytułów wojskowych.

Jednak prawdziwymi przyczynami odsunięcia feldmarszałka były zawiść H. Göringa i Heinricha Himmlera o wpływy Blomberga w wojsku oraz niezadowolenie Hitlera z postawy generała, którą dokumentuje raport Hossbacha, adiutanta Hitlera.

Kilka dni później wybuchła afera Blomberga-Fritscha i nastąpiło odsunięcie także gen. Wernera von Fritscha oraz innych konserwatywnych, sceptycznych wobec planów Hitlera generałów.

Zamieszkał z żoną w Bad Wiessee w Bawarii. Podczas II wojny światowej zginęło jego dwóch synów. W 1945 roku został aresztowany przez aliantów. Zmarł w norymberskim więzieniu sądowym w marcu 1946 roku^[2].

Odznaczenia

• Krzyż Żelazny (1914)
  • II klasy
  • I Klasy
• Pruski Krzyż za Zasługi Wojenne
• Krzyż Rycerski Orderu Rodu Hohenzollernów z Mieczami
• Order Korony IV Klasy
• Order Rodu Hohenzollernów III Klasy z Mieczami i Koroną
• Pour le Mérite
• Bawarski Order za Zasługi Wojenne IV Klasy z Mieczami
• Bawarski Order za Zasługi Wojenne IV Klasy z Mieczami i Koroną
• Krzyż Rycerski Orderu Alberta I klasy z Mieczami
• Hessische Tapferkeitsmedaille
• Brunszwicki Wojenny Krzyż Zasługi
  • II klasy
  • I klasy
• Krzyż Friedricha Augusta
  • II klasy
  • I klasy
• Krzyż Hanzeatycki (Brema)
• Krzyż Zasłużonych w Czasie Wojny
• Wojenny Krzyż Zasługi
• Krzyż za Wierną Służbę
• Odznaka za Rany (1918) - czarna
• Złota Odznaka NSDAP

Przypisy

Bibliografia

• Richard Overy: Trzecia Rzesza Historia Imperium. Warszawa: Buchmann Sp. z o.o., 2012. ISBN 978-83-7670-290-2.
• Tadeusz Szafar, Afera Generałów, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1961r., Wydanie I
• Jean-Paul Bled, Oni sterowali Hitlerem, tytuł oryg. Les hommes d'Hitler, ISBN 978-83-11-15012-6
• Gerd R. Ueberschär, Wojskowe elity III Rzeszy, Warszawa 2004, s. 47–56.