Wezuwian

Wezuwian
Ilustracja
Krzyształki wezuwianu
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwyidokraz
Skład chemicznykrzemian wapnia, magnezu, żelaza i glinu
(Ca10(Mg,Fe) 2Al4[(OH) 4/(SiO4)5/(Si2O7)2])
Twardość w skali Mohsa6,5
Przełammuszlowy
Łupliwośćniewyraźna
Układ krystalograficznytetragonalny
Gęstość minerału3,27 – 3,45 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwaciemnozielona, oliwkowa, żółtobrązowa, niekiedy niebieska, czerwona, różowa, bywa też bezbarwny
Rysabiała
Połyskszklisty, tłusty
Powiększone zdjęcie kryształku wezuwianu

Wezuwian (nazywany także: idokrazem) – minerał z gromady krzemianów, należy do minerałów szeroko rozpowszechnionych, występuje w bardzo wielu regionach Ziemi.

Nazwa pochodzi od Wezuwiusza, minerał odkryto bowiem w produktach erupcyjnych tego włoskiego wulkanu (A.G. Werner, 1795 r.).

Właściwości

Często tworzy dobrze wykształcone kryształy słupkowe i tabliczkowe. Ściany słupów wykazują niekiedy prążkowanie. Występuje w formie skupień ziarnistych, promienistych, igiełkowych. Jest kruchy i przezroczysty.

Niektóre barwne odmiany mają swoje odrębne nazwy (mineralogiczne, gemmologiczne):

  • wiluit – ciemnozielony, czarnozielony
  • egeran – brązowy, często tworzy promieniste skupienia
  • cypryn – jasnoniebieski
  • ksantyt – żółty, żółtozielony, żółtobrązowy
  • kalifornit – jasnozielony, tworzący zbite skupienia

Występowanie

Występuje głównie w skałach metamorficznych, najczęściej w marmurach i skarnach, a także w obrębie masywów serpentynowych. Znaczne rzadziej w syenitach nefelinowych.

Miejsca występowania na świecie: USA – Kalifornia, Oregon, Arkansas, MontanaPensylwania; Meksyk, Brazylia, Kenia, Pakistan, Rosja, Norwegia, Czechy, Austria, Niemcy.

W Polsce stwierdzony w okolicach Strzegomia i Strzelina, na Pogórzu Kaczawskim, w Górach Izerskich.

Zastosowanie

  • ma znaczenie kolekcjonerskie,
  • niektóre odmiany (kalifornit) bywają stosowane w jubilerstwie (kamień półszlachetny) do wyrobu biżuterii (kaboszony, paciorki). Kryształy jubilerskie pochodzą z Brazylii, Kanady, Meksyku.

Bibliografia

  • G.G. Gormaz, J.J. Casanovas: Atlas mineralogii, „Wiedza i życie”1992 r.
  • O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, „Świat Książki” - 1996 r.
  • W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski, Wyd. „Antykwa” - 1998 r.
  • J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II Sp. z o. o - 2003 r.
  • W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma- Press” 2003 r.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wezuwian, Włochy Toskania.JPG
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Kluka (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
wezuwian, pochodzenie Włochy, Toskania, autor zdjęcia Piotr Menducki
Vesuvianite.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Luna04~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5

Vesuvianite

I took this photo in october 2005