Wiór (technika)

Wióry powstałe podczas wiercenia metalu
Wióry powstałe podczas obróbki drewna

Wiórmateriał odpadowy powstający podczas obróbki skrawaniem, a w szczególności obróbki wiórowej.

Może zajmować wielokrotną większą objętość niż materiał, z którego powstał, oraz może być trudny do usunięcia ze strefy obróbki, oplatając przedmiot obrabiany bądź narzędzie, oraz rysując obrabianą powierzchnię[1].

Podział

Wióry powstałe podczas obróbki możemy podzielić, ze względu na kształt, na:

  • Wiór elementowy (odpryskowy) występuje podczas obróbki materiałów kruchych. Powstawaniu takiego wióra towarzyszą duże zakłócenia sił skrawania. Bardzo trudno jest uzyskać dobrą chropowatość. Wióry tego typu zajmują stosunkowo niewiele miejsca i łatwo opuszczają strefę obróbki[1].
  • Wiór schodkowy (segmentowy) występuje przy obróbce materiałów twardych o niskiej przewodności cieplnej. Struktura wióra jest praktycznie taka sama jak materiału obrabianego. Powstawaniu takiego wióra towarzyszą duże wahania sił skrawania[1].
  • Wióry ciągłe (jednolite) powstają podczas obróbki materiałów plastycznych. Zmienność sił skrawania jest stosunkowo niewielka. Można uzyskać niską chropowatość. Jednak są one najtrudniejsze do usunięcia i zajmują najwięcej miejsca[1].

Konsekwencje występowania wióra

  • Odpryskujący wiór może stanowić zagrożenie dla zdrowia operatora oraz innych osób przebywających w pobliżu obrabiarki.
  • W celu usunięcia wióra może występować konieczność wycofania narzędzia z otworu, co spowalnia proces obróbki.
  • Wiór nawinięty na przedmiot obrabiany lub narzędzie musi być usunięty, co może wymagać przerwania obróbki.
  • Wiór może niszczyć obrabiarkę, w szczególności elementy takie, jak: przewody, prowadnice, powłoki lakiernicze.
  • Utrudnia lub uniemożliwia proces obróbki w przypadku wystąpienia problemów z usunięciem wióra ze strefy skrawania lub rowków wiórowych narzędzi (np. podczas wiercenia, przeciągania długich otworów, frezowania kanałków).
  • Może trzeć o obrabianą powierzchnię, pogarszając jej jakość.
  • Konieczność prasowania wióra przed wysłaniem go do huty.
  • Wiór skłębiony, zajmuje dużą objętość, co zwiększa koszty jego transportu i magazynowania.

Przypisy

  1. a b c d Czesław Niżankowski: Laboratorium obróbki ubytkowej i powłok ochronnych. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, 2008. ISBN 978-83-7242-486-0.

Media użyte na tej stronie

Drill bit with swarf.jpg
Autor: Marco Bernardini, Licencja: CC BY-SA 3.0
A drill bit with some steel swarf. For comparison the size of the bit is 2 mm.
Spokeshave with swarf rear view.jpeg
Autor: Simon A. Eugster, Licencja: CC BY-SA 3.0
Spokeshave and swarf. The front-side of the piece of wood has been rounded with the spokeshave.