Więdnięcie

(c) Alan Murray-Rust, CC BY-SA 2.0
Więdnięcie może prowadzić do nieodwracalnych zmian w organizmie rośliny

Więdnięcie – utrata turgoru w komórkach budujących organy roślin. Wyróżniane są trzy poziomy więdnięcia[1]:

  • więdnięcie początkowe,
  • więdnięcie okresowe,
  • więdniecie trwałe.

Więdnięcie początkowe występuje często u roślin, zwykle o okresie dnia, gdy transpiracja jest wysoka. Nie powadzi do trwałych uszkodzeń i ustępuje po opadach deszczu lub w nocy, gdy roślina uzupełni deficyt wody.

Więdnięcie okresowe powstaje na skutek dłużej trwającej suszy. Organy roślin tracą turgor a starsze liście opadają. Dochodzi do trwałego uszkodzenia rośliny i związanego z tym spadku intensywności procesów metabolicznych. W nocy lub po deszczu roślina regeneruje się.

Więdnięcie trwałe to sytuacja gdy roślina nie jest w stanie uzupełnić zapasu wody, ze względu na jej niedobór w glebie. Zawartość wody w glebie prowadząca do trwałego więdnięcia jest określana jako punkt trwałego więdnięcia. Dłuższy deficyt wody prowadzi do śmierci rośliny[1].

Więdnięcie czasami jest objawem chorobowym po opanowaniu rośliny przez patogena. Przyczyną patologicznego więdnięcia może być[2]:

  • działanie wytwarzanych przez patogena toksyn, które zakłócają zdolność błon plazmatycznych do zatrzymywania wody. Np. wydzielany przez grzyba Fusarium oxysporum kwas fuzariowy powoduje więdnięcie pomidorów
  • porażenie naczyń. Powodują to niektóre bakterie, np. Erwinia partheni i grzyby, np. z rodzaju Verticillium
  • uszkodzenie korzeni lub podstawy źdźbła przez niektóre grzyby (np. Gaeumannomyces graminis), czy bakterie (Plasmodiophora brassicae)
  • uszkodzenie kutykuli lub tkanki okrywającej prowadzące do nadmiernego parowania. Dokonuje tego np. grzyb Venturia inaequalis

Więdnięcie roślin spowodowane przez patogeny najczęściej kończy się śmiercią roślin[2].

Przypisy

  1. a b Zurzycki Jan (red.), Michniewicz Marian (red.): Fizjologia roślin. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1985, s. 426-428. ISBN 83-09-00661-6.
  2. a b Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, s. 387, ISBN 978-83-09-01063-0.

Media użyte na tej stronie

Wilting crop detail - geograph.org.uk - 884896.jpg
(c) Alan Murray-Rust, CC BY-SA 2.0
Wilting crop detail. A close up out of 882140 to help identification.