Wiśniowczyk (obwód tarnopolski)

Wiśniowczyk

Вишнівчик

Wiśniowczyk − wjazd do miejscowości
Państwo	Ukraina
Obwód	tarnopolski
Rejon	trembowelski
Populacja  • liczba ludności • gęstość	627 94,96 os./km²
Kod pocztowy	48142
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Wiśniowczyk
Położenie na mapie Ukrainy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Wiśniowczyk
Położenie na mapie Polski w 1939 r. (c) Lukasb1992 z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0 Wiśniowczyk
49°13′44″N 25°22′07″E/49,228889 25,368611
Portal Ukraina

Wiśniowczyk (ukr. Вишнівчик, Wyszniwczyk) – wieś, niegdyś miasteczko, w rejonie trembowelskim obwodu tarnopolskiego, założona w 1564.

Wiśniowczyk leży 16 km na wschód od Podhajec na prawym brzegu Strypy. Droga terytorialna T 2006 przechodzi przez wieś.

W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Wiśniowczyk w powiecie podhajeckim województwa tarnopolskiego. Liczy 627 mieszkańców.

Historia

Miejscowość znana jest od XV w. Według najstarszych dostępnych źródeł Wiśniowczyk należał do rodziny Buczackich lub Złotnickich. Następnie w XVII w. dobra te należały do rodziny Sołtyków. Ostatnim z tej rodziny był Kajetan Sołtyk, po którym Wiśniowczyk nabył hrabia Bąkowski^[1], następnie Wurzlowie a od nich księżna Marcelina Czartoryska. Ta ostatnia w 1892 sprzedała dobra wiśniowieckie razem z kluczem podhajeckim Towarzystwu Ubezpieczeń Wzajemnych w Krakowie^[2]. W 1901 Towarzystwo sprzedało wieś Bronisławowi Osuchowskiemu, prezesowi Rady Powiatowej w Turce za kwotę 650.000 koron^[3].

Pod Wiśniowczykiem w 1684 hetman Jabłonowski stoczył bitwę z Turkami^[4]. Na początku XVII w. chorąży halicki Mikołaj Makowiecki zbudował tu drewniany kościół, zniszczony następnie przez Tatarów^[5].

Parafia rzymskokatolicka obrządku łacińskiego w Wiśniowczyku została utworzona 8 maja 1737 i wyposażona przez Michała Sołtyka – stolnika województwa sandomierskiego i Józefę z Bożynia z Makowieckich Sołtykową – stolnikową województwa sandomierskiego. Pierwszym proboszczem wiśniowieckim został ks. Antoni Pakuszewski – dziekan trembowelski i kanonik żółkiewski. Po zniszczeniu pierwszych dwóch świątyń, budowa trzeciego z kolei kościoła rozpoczęła się 7 września 1853. Zajmował się tym ówczesny proboszcz ks. Michał Zawistowski. Budowę ukończono w 1871. Budowa była finansowana z dobrowolnych składek parafian oraz przez Józefa Ochockiego – właściciela Dobropola, Zefiryna Ochockiego - właściciela Zarwanicy i księżnę Marcelinę z Radziwiłłów Czartoryską.

Urodzeni w Wiśniowczyku

• Marcelina Sembrich-Kochańska (ur. 18 lutego 1858) – polska śpiewaczka.
• August Zierhoffer (ur. 23 lutego 1893) – geograf i geolog.

Osoby związane z miejscowością

• ks. dr Michał Kuryś (ur. 27 września 1866 w Wiśniowczyku) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii^[6].
• Aleksander Mniszek-Tchorznicki – honorowy obywatel Wiśniowczyka^[7].
• Heinrich Schenker – austriacki teoretyk muzyki, ur. 19 czerwca 1868, prawdopodobnie pochodził z Wiśniowczyka.
• Witold Żyborski – polski inżynier rolnik, właściciel majątku ziemskiego w Wiśniowczyku, rotmistrz ułanów Beliny-Prażmowskiego.

Przypisy

Bibliografia

• R.J. Świerzko, Wiśniowczyk nad Strypą, materiał powielony, Oława, sierpień 2010.
• Inwentarz parafii w Wiśniowczyku sporządzony przez ks. Skulicza, materiał powielony, Wiśniowczyk 1934.

Linki zewnętrzne

• Wiśniowczyk na stronie Rady Najwyższej Ukrainy
• Wiśniowczyk, 1.) wś, powiat podhajecki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 614 .