Wiatrak Ta’ Kola

Ta' Kola Windmill

Il-Mitħna ta' Kola

nr rej. 00005 (NICPMI)
Ta' Kola Windmill (2017)
Państwo	Malta
Miejscowość	Xagħra, Gozo
Adres	Triq Marija Bambina
Typ budynku	młyn zbożowy
Architekt	Antonio Manoel de Vilhena
Ukończenie budowy	1725
Ważniejsze przebudowy	1780
Właściciel	Heritage Malta
Położenie na mapie Malty Ta' Kola Windmill
Położenie na mapie Morza Śródziemnego Ta' Kola Windmill
36°02′58″N 14°15′57″E/36,049444 14,265833

Wiatrak Ta' Kola (malt. Il-Mitħna ta' Kola, ang. Ta' Kola Windmill) – jeden z niewielu w pełni zachowanych wiatraków archipelagu maltańskiego. Pochodzi z XVIII wieku, znajduje się w wiosce Xagħra, na wyspie Gozo. W pobliżu znaleźć można ruiny świątyni Ġgantija.

Historia

Wiatrak został zbudowany w roku 1725^[1], przez Fondazione Vilhena Wielkiego Mistrza Antonio Manoela de Vilhenę, w celu zaspokojenia potrzeb ekonomicznych rosnącej populacji wyspy. W roku 1780, z powodu złej jakości kamieni i zaprawy, użytych do jego budowy, wiatrak rozebrano i wybudowano od nowa^[2].
Młyn kilkakrotnie zmieniał właścicieli, aż na początku XX wieku przeszedł w ręce rodziny Grech, uznanych młynarzy z Mosty na wyspie Malcie. Rodzina ta prowadziła młyn do lat 80. ubiegłego wieku; przedostatnim właścicielem był Nikola (Kola) Grech, od którego wiatrak wziął swą nazwę (malt. Il-Mitħna ta' Kola - wiatrak Mikołaja)^[3]. Jako ostatni prowadził młyn Ġużeppi Grech, syn Nikola, znany lokalnie jako Żeppi ta' Kola, zmarły w roku 1987^[4].

Architektura

Spiralne schody wewnątrz wiatraka Ta' Kola

Architektura budynku, podobnie, jak wielu innych maltańskich wiatraków, jest typowa dla tego rodzaju budowli z tamtego okresu. Ciąg pomieszczeń, wykorzystywanych do różnych celów, jest rozmieszczony w dwukondygnacyjnym budynku, zbudowanym wokół centralnej cylindrycznej kamiennej wieży^[1]. W wieży znajduje się mechanizm młyna, z dwoma, ułożonymi jeden na drugim, okrągłymi kamieniami do mielenia ziarna, do którego prowadzą spiralne schody^[2]. Odtworzone zostały skrzydła wiatraka i mechanizm do mielenia zboża; podobnie jak mieszkanie młynarza.

Muzeum

Budynek został otwarty dla publiczności jako muzeum w roku 1992^[2]. Na parterze wiatraka Ta' Kola znajdują się pomieszczenia warsztatowe, w których pokazany jest szeroki wybór narzędzi, głównie do obróbki drewna i żelaza; niektóre z nich zostały wykonane przez właścicieli młyna. Część ekspozycji poświęcona jest procesowi wypieku chleba. Na pierwszym piętrze dawne pomieszczenia mieszkalne młynarza, w tym kuchnia, jadalnia i sypialnia, zostały odtworzone z wykorzystaniem tradycyjnych mebli i przedmiotów związanych z lokalnym rzemiosłem, takim jak tkactwo i koronkarstwo. W kuchni można znaleźć tradycyjne naczynia i przybory kuchenne, które trudno dziś spotkać. Pokazane są również tradycyjne stroje, m.in. maltańska għonnella^[2].

Galeria

Mechanizm wiatraka Ta' Kola

Wnętrze muzeum Ta' Kola

Przypisy