Wieś

Wieś Kabaty pod Warszawą w 1925
Świsłoczany, Polska
Hekelgem, Belgia
Dörflingen i okolice, Szwajcaria
Rybniště, Czechy
Monsanto, Portugalia
Žužemberk, Słowenia
Plan miejscowości Jagodowo, Bułgaria

Wieś – jednostka osadnicza o zwartej, skupionej, lub rozproszonej zabudowie i istniejących funkcjach rolniczych, lub związanych z nimi usługowych lub turystycznych, nieposiadająca praw miejskich lub statusu miasta (art. 2 ustawy z 29 sierpnia 2003 o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych).

Zgodnie ze schematem aplikacyjnym załączonym do rozporządzenia z dnia 21 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji miejscowości, ulic i adresów, jest zaliczana do rodzaju miejscowości[1].

Definicje wsi

Definicja Marii Kiełczewskiej-Zaleskiej – wieś to osada, w której ludność zajmuje się uprawą roślin i chowem zwierząt[2].

Definicja Józefa Szymańskiego – zbiorowisko ludzi albo osiedla z należącymi doń gruntami[3].

Definicja Jana Turowskiego – wieś to społeczność lokalna, której funkcję produkcyjną uzupełnia funkcja rodziny i czyni to w sposób jednolity z zachowaniem kontroli społecznej[4].

Definicja Jana Tkocza – wieś to twór terytorialny mający granicę, rozłóg ziemi, siedlisko (zagrodę) stanowiące całość przestrzenną o określonych więzach społecznych oraz uprawnieniach prawnych[5].

Gospodarstwa domowe

Gospodarstwa domowe na wsi są zdecydowanie liczebniejsze niż w miastach. W 2008 r. w miastach zaledwie 6% stanowiły gospodarstwa o liczbie osób 5 lub więcej, tymczasem na wsiach było to około 19,6%. Na skutek zmian demograficznych również ta struktura ulegnie zmianom i tak w 2035 roku wielkości te będą wynosić odpowiednio: 5,6% oraz 14,0%[6].

Rodzaje układów przestrzennych

Rodzaje wsi

Wsie w Polsce

Liczba miejscowości wiejskich w Polsce (stan 06.03.2013)[7], a w nim[8]

  • podstawowych ogółem 52 543, w tym wsi 43 058, inny rodz. 9485
  • części integralnych ogółem 43 015, w tym części wsi, kolonii, osady 36 530, przysiółków 4731, o innym rodzaju 1754.

Według stanu w dniu 31 grudnia 2011 w Polsce było 40 540 sołectw[9].

Najludniejsze wsie w Polsce

Wsie liczące powyżej 7000 mieszkańców na podstawie danych z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań przeprowadzonego w 2021[10]

  1. Józefosław (województwo mazowieckie) – 14 806 mieszkańców[11] (2021)
  2. Plewiska (województwo wielkopolskie) - 14 160 mieszkańców[11] (2021)
  3. Kozy (województwo śląskie) – 13 098 mieszkańców[11] (2021)
  4. Koziegłowy (województwo wielkopolskie) – 11 598 mieszkańców[11] (2021)
  5. Komorniki (województwo wielkopolskie) – 10 996 mieszkańców[11] (2021)
  6. Jabłonna (województwo mazowieckie) – 10 981 mieszkańców[11] (2021)
  7. Straszyn (województwo pomorskie) – 10 816 mieszkańców[11] (2021)
  8. Kiełczów (województwo dolnośląskie) – 10 569 mieszkańców[11] (2021)
  9. Banino (województwo pomorskie) – 9 806 mieszkańców[11] (2021)
  10. Bolszewo (województwo pomorskie) – 9 780 mieszkańców[11] (2021)
  11. Mierzyn (województwo zachodniopomorskie) – 9 766 mieszkańców[11] (2021)
  12. Skórzewo (województwo wielkopolskie) – 9 559 mieszkańców[11] (2021)
  13. Rokietnica (województwo wielkopolskie) – 9 369 mieszkańców[11] (2021)
  14. Pawłowice (województwo śląskie) – 9 098 mieszkańców[11] (2021)
  15. Zalasewo (województwo wielkopolskie) – 8 344 mieszkańców[11] (2021)
  16. Świerklany (województwo śląskie) – 8 318 mieszkańców[11] (2021)
  17. Zielonki (województwo małopolskie) – 8 240 mieszkańców[11] (2021)
  18. Sierakowice (województwo pomorskie) – 8 184 mieszkańców[11] (2021)
  19. Suchy Las (województwo wielkopolskie) – 8 145 mieszkańców[11] (2021)
  20. Luzino (województwo pomorskie) – 8 014 mieszkańców[11] (2021)
  21. Pogórze (województwo pomorskie) – 7 796 mieszkańców[11] (2021)
  22. Wola (województwo śląskie) – 7 738 mieszkańców[11] (2021)
  23. Bojszowy (województwo śląskie) – 7 690 mieszkańców[11] (2021)
  24. Łodygowice (województwo śląskie) – 7 683 mieszkańców[11] (2021)
  25. Smolec (województwo dolnośląskie) – 7 476 mieszkańców[11] (2021)
  26. Jaworze (województwo śląskie) – 7 325 mieszkańców[11] (2021)
  27. Raszyn (województwo mazowieckie) – 7 183 mieszkańców[11] (2021)

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 21 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji miejscowości, ulic i adresów (Dz.U. z 2021 r. poz. 1368).
  2. ↑ Maria Kiełczewska Zaleska, Geografia osadnictwa, Warszawa 1972.
  3. ↑ J. Szymański, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2004.
  4. ↑ Jan Turowski, Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin 1993.
  5. ↑ Jan Tkocz, Organizacja przestrzenna wsi w Polsce, Katowice 1998.
  6. ↑ Damian Walczak, Pozafilarowe formy oszczędzania na emeryturę na przykładzie rodzinnych gospodarstw rolnych, Ubezpieczenia w Rolnictwie. Materiały i Studia 2012, nr 45, s. 41.
  7. ↑ TERYT, stat.gov.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-16].
  8. ↑ http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/bip/BIP_liczba_miejscowosci_wiejskich_06032012.pdf dostęp dnia 2013.10.25.
  9. ↑ 2. Organizacja państwa, [w:] Mały Rocznik Statystyczny Polski 2012, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 23 lipca 2012, s. 82, ISSN 1640-3630.
  10. ↑ Lista wsi w Polsce. [dostęp 2021-10-18]. (pol.).
  11. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa GUS - Bank Danych Lokalnych, 2021 [dostęp 2022-09-05].

Media użyte na tej stronie

Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
2015-7-Žužemberk (14).JPG
Autor: ModriDirkac, Licencja: CC0
Žužemberk
Map Iagodovo.jpg
map of Iagodovo, Bulgaria
Świsłoczany 05.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Świsłoczany (gmina Gródek)
Centre of Hekelgem, Belgium (aerial view).jpg
Autor: Lieven Smits, Licencja: CC BY-SA 3.0
Aerial photograph from the South towards the village centre of Hekelgem (commune of Affligem, Belgium). Nikon D60 f=55mm f/7.1 1/160s, color correction in Adobe Photoshop 4.0
Luftbild von Dorf Rybniště, Czech republic.jpg
Autor: Mirek256, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Luftbild von Dorf Rybniště, Czech republic