Wieża Górnośląska w Poznaniu
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Architekt | |
| Wysokość do dachu | 52 m |
| Ukończenie budowy | |
| Zniszczono | |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°24′13,45″N 16°54′32,98″E/52,403736 16,909161 | |
Wieża Górnośląska w Poznaniu (niem. Turm der Oberschlesischen Eisenindustrie, Oberschlesischer Turm, Oberschlesien-Turm) – wieża wodna z halą targową w Poznaniu, zbudowana w 1911 roku przez niemieckiego architekta Hansa Poelziga (konstrukcję wykonała Donnersmarckhütte AG z Zabrza), przy okazji organizacji przez władze niemieckie wystawy przemysłu, rzemiosła i rolnictwa (Wystawa Wschodnioniemiecka, Ostdeutsche Ausstellung Posen 1911).
Pomysłodawcą wieży był Hans Poelzig, konstrukcja miała uświetnić Wystawę Wschodnioniemiecką[1]. Otwarcia mierzącej 52 metry wysokości i ważącej 1375 ton konstrukcji, dokonał 15 maja 1911 roku następca tronu Fryderyk Wilhelm[2]. Po zakończeniu wystawy funkcjonowała w niej restauracja i cysterna, która zaopatrywała w wodę dzielnice Jeżyce i Łazarz. Wieża została doceniona w Europie za swoją konstrukcję, wśród chwalących projekt znalazł się Fritz Lang, który umieścił w filmie „Metropolis” wieżę, będącą siedzibą magnata przemysłowego Johna Fredersena, dla której pierwowzorem stała się Wieża Górnośląska[1].
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę planowano wieżę wyburzyć, ale ze względu na koszty operacji oraz obecność cysterny z planów tych zrezygnowano, a w wieży organizowano ekspozycje i imprezy sportowe[1]. W 1921 była jednym z budynków goszczących pierwszy Targ Poznański (następcę Wystawy Wschodnioniemieckiej), imprezę przekształconą następnie w Międzynarodowe Targi Poznańskie. Do 1928 roku powstał kompleks wielu innych budynków i hal, na których rok później zorganizowano Powszechną Wystawę Krajową, którą odwiedziło 4,5 mln osób z całego świata.
W okresie okupacji na terenie targów Niemcy stworzyli filię fabryki samolotów Focke-Wulf, która 9 kwietnia 1944 roku została częściowo zniszczona przez Amerykanów w czasie bombardowania, a w 1945 roku ponownie została uszkodzona w czasie walk o miasto. Po wojnie nie zdecydowano się na jej odbudowę i w 1947 roku dokonano częściowej rozbiórki ruiny. W 1955 roku dokonano przebudowy pozostałości wieży według projektu prof. Bolesława Szmidta i zbudowano w tym miejscu „Iglicę”[1] (istniejący do dziś pawilon 11.).
Wieża była pierwowzorem dla jednego z wieżowców w filmie Metropolis (1926) autorstwa Fritza Langa. Reżyser był zafascynowany dziełami Hansa Poelziga[3].
Przypisy
- ↑ a b c d Łukasz Zalesiński: Wieża Górnośląska w Poznaniu: historia niezwykłej niemieckiej budowli (pol.). Grupa Onet.pl SA, 2014-10-28. [dostęp 2014-11-21].
- ↑ Monika Lamęcka-Pasławska, 90 lat MTP - Spacerownik, Gazeta Wyborcza, Poznań, 13.10.2011, s.5
- ↑ Wojciech Orliński, Metropolis zmienia kino i świat, w: Gazeta Wyborcza, 4.4.2008, s.14
Linki zewnętrzne
- Historia poznańskich targów, galeria fotografii
- Oficjalna strona Międzynarodowych Targów Poznańskich
- Widokówka z 1911 r.
- zbiór fotografii dawnej Wieży
- Archiwalne widoki wieży w bibliotece Polona
| Hale i pawilony | |
|---|---|
| Budynki administracyjne | |
| Dawne obiekty wystawowe | |
| Dawne obiekty towarzyszące | |
| Obiekty nieistniejące |
Media użyte na tej stronie
Autor:
Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.
Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0Mapa lokalizacyjna Poznania
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Wieża Górnośląska w Poznaniu
tower icon
Autor: Radomil talk, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Poznań International Fair, Globe - one of symbols of Fair