Wiechi

Wiechi

ВѢХИ. Сборникъ статей о русской интеллигенціи

okładka pierwszego wydania (1909)
Autor	Michaił Gerszenzon, Nikołaj Bierdiajew, Siergiej Bułgakow, Piotr Struwe, Siemion Frank i in.
Tematyka	filozofia Srebrnego wieku
Wydanie oryginalne
Język	rosyjski
Data wydania	1909
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1986
Wydawca	Przedświt, Warszawa
Przekład	Pajcaw [pseud.]
poprzednia Problemy idealizmu (1902) następna De Profundis (1918)

Drogowskazy : zbiór rozpraw o inteligencji rosyjskiej (ros. Вехи. Сборник статей о русской интеллигенции, Wiechi. Zbornik statiej o russkoj intielligiencii) – zbiór artykułów filozofów rosyjskich, krytykujący rewolucyjne tradycje inteligencji w Imperium Rosyjskim^[1]. Autorami artykułów byli Nikołaj Bierdiajew, Siergiej Bułgakow, Michaił Gerszenzon, Izgojew(ros.), Bogdan Kistiakowski(ros.), Piotr Struwe i Siemion Frank^[2]. Almanach Wiechi niejednokrotnie zestawiano z późniejszym o osiemnaście lat głośnym esejem Juliena Bendy Zdrada klerków ze względu na szczególną „sytuacyjność” tych dwóch wydarzeń intelektualnych, ich wymiar krytyki politycznej i środowiskowej^[3]. Obszarniczo-burżuazyjna prasa dostrzegła w Wiechach znamię czasu — zwrot kadetów (Partii Konstytucyjno-Demokratycznej) na prawo, ich przejście na stronę samowładztwa^[2].

Wiechi nawiązują do innego zbioru artykułów filozoficzno-społecznych, zatytułowanego Problemy idealizmu (1902)^[4]. Twórcy Drogowskazów, których nazwano Wiechowcami^[5], poddali krytyce materializm i ateizm Wissariona Bielinskiego, Nikołaja Czernyszewskiego, Gieorgija Plechanowa oraz ideologię marksizmu^[6]. Wiechi znalazy kontynuację w wydanym w 1918 roku zbiorze De profundis^[4]. Zdaniem Leszka Augustyna pendant do Wiechów może stanowić szkic Gieorgija Fiedotowa Tragedia inteligencji (1926)^[7].

Przekład na język polski

• Drogowskazy : zbiór rozpraw o inteligencji rosyjskiej. przekł. z ros. Pajcaw [pseud.]. Warszawa: Przedświt, 1986, seria: Biblioteka Krytyczna.

Przypisy

Bibliografia

• Leszek Augustyn. Wiechowcy, klerkowie i pytanie o prawdę. „Sofia”. 7, s. 109-126, 2007. ISSN 1642-1248 (pol.). [dostęp 2021-04-12]. 
• Recepcja nihilizmu w Drogowskazach. W: Michał Kacprzak: Rosyjski nihilizm lat sześćdziesiątych XIX wieku (Czernyszewski, Dobrolubow, Pisariew) i jego krytyczna recepcja u Dostojewskiego i w „Drogowskazach”. Warszawa: Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, 2013. [dostęp 2021-04-12]. Cytat: Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem Prof. UW dr hab. Janusza Dobieszewskiego.. (pol.)
• Iwan Szczipanow: Filozofia „Wiech”. W: Krótki zarys historii filozofii. Pod redakcją M.T. Jowczuka, T.I. Ojzermana, I.J. Szczipanowa. Przeł. Marian Drużkowski i in.. Wyd. II, poprawione i uzupełnione. Warszawa: Książka i Wiedza, listopad 1969, s. 550-552. (pol.)
• И. Ф. Балакина: Вехи. W: Большая советская энциклопедия. Wyd. 3. Moskwa: Sowietskaja encikłopedija. (ros.)