Wiechlina alpejska

Wiechlina alpejska
Ilustracja
Żyworodna forma wiechliny alpejskiej
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządliliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rządwiechlinowce
Rodzinawiechlinowate
Rodzajwiechlina
Gatunekwiechlina alpejska
Nazwa systematyczna
Poa alpina L.
Sp. Pl. 1: 67. 1753
Pokrój

Wiechlina alpejska, wyklina alpejska (Poa alpina L.) – gatunek rośliny należący do rodziny wiechlinowatych (Poaceae (R. Br.) Barnh.). W Polsce występuje tylko w Sudetach i w wyższych partiach Karpat.

Rozmnóżki u żyworodnej formy wiechliny alpejskiej

Morfologia

Pokrój
Roślina wieloletnia tworząca gęste kępy.
Łodyga
Jej źdźbła mają różną wysokość, w zależności od warunków życiowych. W dobrych warunkach mogą osiągać nawet 50 cm wysokości. W dolnej części chronione są przez grube okrywy pochew liściowych.
Liście
Ulistnienie naprzemianległe. Liście żywozielone, równowąskie, całobrzegie. Pochwa obejmująca źdźbło sięga aż do kolanka. U dolnych liści języczek bardzo mały, u górnych większy (do 2 mm) i przeważnie ostry.
Kwiaty
Zebrane w rozpierzchłą wiechę. Szerokojajowate kłoski mają długość do 9 mm, składają się z 5–10 kwiatów i są brunatno lub fiołkowo nabiegłe. Obydwie plewy są ostre i mają zgiętą linię grzbietową. Są 3-nerwowe, przy czym nerwy plewki dolnej są na części jej długości, lub na całej długości srebrzyście owłosione.
Owoc
Ziarniak. Forma żyworodna nie wytwarza ani kwiatów, ani owoców.

Biologia i ekologia

Rozwój
Bylina, hemikryptofit. Posiada żyworodną formę Poa alpina vivipara. Wysoko w górach występuje właśnie ta forma. Nie wytwarza ona kwiatów ani owoców, zamiast nich w kłoskach powstają rozmnóżki. Rozmnóżki te to maleńki pęd z 2-3 listkami. Pod wpływem ciężaru rozmnóżek źdźbła wiechliny wyginają się łukowato aż do ziemi, a rozmnóżki zakorzeniają się w niej. Mogą też być przenoszone np. przez wodę. Jest to rozmnażanie wegetatywne, będące przystosowaniem do życia w surowych wysokogórskich warunkach.
Siedlisko
Występuje na halach, przy ścieżkach, nad potokami, w ziołoroślach, wśród kosówki, wśród skał, na piargach. W Tatrach jest rośliną dość pospolitą. Roślina górska. Jej pionowy zasięg jest bardzo duży – od podtatrzańskich pól uprawnych aż po najwyższe szczyty. Nie ma wymagań co do podłoża, rośnie zarówno na wapieniu, jak i na granicie.
Fitosocjologia
Gatunek charakterystyczny dla Ass. Festuco pratensis-Plantaginetum[3].

Zastosowanie

  • Bywa czasami uprawiana jako roślina ozdobna.
  • Uprawiana na łąkach jest bardzo cenną rośliną pastewną.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-04] (ang.).
  3. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

  • Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-02-00872-9.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Media użyte na tej stronie

Poa alpina a2.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Poa alpina subsp. vivipara (pl. wiechlina alpejska, f. żyworodna)
Poa alpina a4.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Poa alpina (pl. wiechlina alpejska), habitat: Tatra Mountains, Małołączniak
Poa alpina a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Poa alpina subsp. vivipara (pl. wiechlina alpejska, f. żyworodna)