Wieczernica topolówka

Wieczernica topolówka

Subacronicta megacephala
(Denis et Schiffermüller, 1775)
Imago
Gąsienica
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	motyle
Rodzina	sówkowate
Podrodzina	Acronictinae
Rodzaj	Subacronicta
Gatunek	wieczernica topolówka
Synonimy
Noctua megacephala Denis & Schiffermüller, 1775 Acronicta megacephala (Denis & Schiffermüller, 1775) Acronicta (Subacronicta) megacephala (Denis & Schiffermüller, 1775)

Wieczernica topolówka^[1] (Subacronicta megacephala) – gatunek motyla z rodziny sówkowatych.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1775 roku przez Michaela Denisa i Ignaza Schiffermüllera jako Noctua megacephala. Współcześnie klasyfikowany jest w rodzaju Subacronicta^[2], który bywa też obniżany do rangi podrodzaju w obrębie rodzaju Acronicta^[1].

Wygląd

Zamaskowane imago w spoczynku

Motyl o rozpiętości skrzydeł od 35 do 42 mm u samców i od 37 do 45 mm u samic^[1]. Głowę ma zaopatrzoną w szczecinowate u obu płci czułki, cienkie i proste głaszczki wargowe, nagie oczy oraz dobrze wykształconą ssawkę. Przednie skrzydła mają tło szare lub szaroczarne, lekko wygiętą przepaskę wewnętrzną, zębate przepaski: środkową i zewnętrzną, ciemniejszą od wąskiego pola po jej wewnętrznej stronie i w części zewnętrznej rozmytą przepaskę falistą, przeciętnych rozmiarów plamkę okrągło o zciemniałym środku, jasne pole między plamką nerkowatą a przepaską falistą oraz ciemne paski na strzępinie. Użyłkowanie skrzydła przedniego cechuje dużych rozmiarów dodatkowa komórka radialna oraz mające wspólny punkt początkowy żyłki radialne R₃₊₄ i R₅. Tylne skrzydła są białawe z ciemniejszymi częściami zewnętrznymi, niewyraźną przepaską i wąskimi, ciemnymi prążkami na białawych strzępinach. Ich użyłkowanie cechują mające wspólny punkt początkowy żyłki: radialna i M₁^[3].

Genitalia samca cechuje dość krótki i cienki unkus, długi i wąski sakus, niesięgający kostalnego brzegu długiej walwy wyrostek na wewnętrznej krawędzi sakulusa oraz nieco wygięty edeagus z licznymi cierniami w wezyce. Samica ma pozbawioną znamienia torebkę kopulacyjnę o krótkim uchyłku oraz owalnym i w dystalnej części nieregularnie zesklerotyzowanym korpusie. Przewód owej torebki jest stosunkowo silnie zesklerotyzowany, podłużnie pomarszczony i w końcu dystalnym głęboko uwpuklony^[3].

Biologia i występowanie

Owad ten zasiedla lasy liściaste i mieszane, śródleśne bagna, parki i ogrody. Owady dorosłe latają od maja do sierpnia. Gąsienice występują od czerwca do września i są polifagiczne. Wśród ich roślin żywicielskich wymienia się olsze, topole i wierzby^[1]. Przepoczwarczają się w komorach wygryzionych w butwiejącym drewnie. Poczwarka jest krótko owłosiona^[3].

Gatunek palearktyczny^[3]. W Europie znany jest ze wszystkich krajów oprócz Islandii^[2]. W Polsce występuje na terenie całego kraju^[3].

Zobacz też

• Sówkowate Polski

Przypisy