Wiek Wszechświata

Wiek Wszechświata – w standardowym modelu kosmologicznym (jednorodnym i izotropowym) – czas, który upłynął od Wielkiego Wybuchu (czyli czas kosmiczny w chwili obecnej). Jest równy odwrotności stałej Hubble'a.

Według współczesnych ustaleń wiek Wszechświata wynosi około 13,82 mld lat (dane z misji Planck z 2013^[1]). Istnieją jednak szacunki podające dokładniejszą liczbę 13,799 ± 0,021 mld lat^[2].

Modele historyczne

W XVIII wieku uważano, że wiek Ziemi może być szacowany w milionach lat, ale do początków XX wieku panowała teoria stanu stacjonarnego, według której Wszechświat był wieczny i istniał od zawsze. Ze zmianami teoria ta była powszechnie uznawana jeszcze do lat 50. XX wieku, kiedy została zastąpiona teorią Wielkiego Wybuchu^[3]. Pierwsze wskazówki na to, że wiek Wszechświata jest skończony, pochodzą z obserwacji Edwina Hubble’a z 1929^[4]. Pierwszą osobą, która stosunkowo dokładnie oszacowała wiek Wszechświata, był w 1958 roku Allan Sandage^[5], który jednak sam nie wierzył w swoje wyliczenia, niezgodne z ówczesnymi teoriami określającymi wiek najstarszych gwiazd na 25 miliardów lat. Od lat 70. XX wieku powszechnie uznawano, że wiek Wszechświata wynosi kilkanaście miliardów lat, choć w latach 90. w astrofizyce na krótko powstał problem znany jako age crisis („kryzys z wiekiem”). Według ówczesnego modelu, Wszechświat miał około dziesięciu miliardów lat, a najstarsze znane obiekty astronomiczne miały 13–18 mld lat^[6].

Misja satelity naukowego WMAP, która rozpoczęła się w 2001 roku, wyznaczyła wiek Wszechświata na 13,75 ± 0,11 · 10⁹ lat^[7]. Badania WMAP kontynuowane były przez satelitę Planck, której pomiary pozwoliły w 2013 roku ustalić wiek Kosmosu na obecnie obowiązującą wartość 13,82 mld lat^[1].

Obecnie przyjmowany wiek Wszechświata zgadza się z wiedzą na temat wieku najstarszych znanych gwiazd. Wiek najstarszej znanej gwiazdy, WASP-29, szacowany jest na 15 ± 8 mld lat^[8].

Zobacz też

• widzialny Wszechświat

Przypisy