Wieleń (powiat wolsztyński)

Wieleń

wieś
Wieleński późnobarokowy kościół pw. Matki Bożej - Ucieczki Grzeszników
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	wolsztyński
Gmina	Przemęt
Liczba ludności	200
Strefa numeracyjna	65
Kod pocztowy	64-234[1]
Tablice rejestracyjne	PWL
SIMC	0375680
Położenie na mapie gminy Przemęt Wieleń
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Wieleń
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Wieleń
Położenie na mapie powiatu wolsztyńskiego Wieleń
51°56′57″N 16°10′52″E/51,949167 16,181111

Wieleń – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskm, w gminie Przemęt nad Jeziorem Wieleńskim na obszarze Przemęckiego Parku Krajobrazowego, w połowie drogi pomiędzy Wolsztynem i Wschową (droga wojewódzka nr 305), na trasie szlaku cysterskiego.

Historia

Pierwsza wzmianka o Wieleniu pochodzi z 1252. Pod koniec XIII wieku sprowadzeni do pobliskiego Kaszczoru cystersi wybudowali w Wieleniu, w miejscu, gdzie – jak głosi legenda – znajdowała się kiedyś pogańska świątynia, kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny i przenieśli się do niego w 1300. Z ich przybyciem wiąże się również rozwój kultu maryjnego w tej okolicy. Obecnie jest to kościół w stylu późnego baroku, pod wezwaniem Matki Boskiej z Dzieciątkiem – Ucieczki Grzeszników. W parku przy kościele znajduje się dworek – dawna siedziba majątku ziemskiego.

Wieś duchowna, własność opata cystersów w Przemęcie pod koniec XVI wieku leżała w powiecie kościańskim województwa poznańskiego^[2].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Wieleń należała do wsi większych w ówczesnym powiecie babimojskim rejencji poznańskiej^[3]. Wieleń należał do kaszczorskiego okręgu policyjnego tego powiatu i stanowił część majątku Kaszczor, który należał wówczas do rządu Królestwa Prus w Berlinie^[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Wieleń liczył 143 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 15 dymów (domostw)^[3].

Kościół

Późnobarokowy kościół Nawiedzenia NMP na planie krzyża łacińskiego, zbudowany przez cystersów przemęckich w latach 1731-1742, obecnie sanktuarium maryjne. Wyposażenie wnętrza barokowe, z polichromią Teodora Szukały z 1961. W zakrystii stare freski, które po prawej stronie od wejścia mają ukryte twarze ludzkie widoczne spod farby (poz. nr 18 w galerii sanktuarium – ponad łukiem drzwi). W ołtarzu głównym, przebudowanym w latach 1952-1953 z użyciem fragmentów barokowych, znajduje się najcenniejszy zabytek - będąca celem licznych pielgrzymek, słynąca cudami, gotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem „Ucieczki Grzeszników" z drugiej połowy XV w. 3 lipca 2005 została ona koronowana koronami papieskimi pobłogosławionymi przez Jana Pawła II w październiku 2004. Przy południowej ścianie transeptu późnorenesansowy ołtarzyk z lat 1630-1640. W owalnej kaplicy Męki Pańskiej przez wielu pielgrzymów uznawany za cudowny barokowy krucyfiks z ok. 1700. Przy kościele plac dla pielgrzymów z drewnianymi podcieniami, pod którymi znajdują się stacje Drogi Krzyżowej^[4].

Charakterystyka

Wieleń jest ośrodkiem letniego wypoczynku i wraz z otaczającymi ją jeziorami i lasami daje możliwość uprawiania turystyki rowerowej, pieszej, konnej i wodnej. Znajduje się tutaj wiele ośrodków wypoczynkowych, domków kempingowych, pole namiotowe, baza gastronomiczna i stara stajnia, dająca możliwość aktywnego wypoczynku w siodle. Przez Wieleń i jezioro Wieleńskie przechodzi wodny, kajakowy „Szlak Konwaliowy”.

Zobacz też

• Inne miejscowości o nazwie: Wieleń

Przypisy

Bibliografia

• Martin Sprungala, Wsie na pograniczu głogowsko-wielkopolskim - Zarys dziejów wybranych miejscowości, Sława - Wijewo 2010, ISBN 978-83-932235-0-3