Wielka Śluza

Wielka Śluza
Große Schleuse
Ilustracja
Zachodni przyczółek Wielkiej Śluzy
Państwo Polska
Województwo wielkopolskie
MiejscowośćPoznań
Droga wodnaWarta
Budowa
ProjektKarl von Grolman
Lata budowy1828–1832
Dane techniczne
Długość82 m
Liczba przęseł12
Światła przęseł5 m
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Wielka Śluza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wielka Śluza”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wielka Śluza”
Ziemia52°25′02,48″N 16°56′30,62″E/52,417356 16,941839

Wielka Śluza – obok Małej Śluzy jeden z obiektów hydrotechnicznych poligonalnej Twierdzy Poznań, położony na Szelągu na rzece Warta. Został zbudowany ok. 1832 roku jako jeden z pierwszych obiektów twierdzy.

Budowa i funkcjonowanie

Ceglany most, który miał rozpiętość 82 m, oraz 19 m szerokości liczył 12 przęseł. Dwa środkowe prześwity miały szerokość po 5,8m i pozwalały na ruch statków i barek na rzece. W filarach oraz przyczółkach były wyprofilowane prowadnice, które służyły do opuszczania do wody pionowych zastaw. Zamknięcie zastaw miało spowodować zalanie obszarów na południe od jazu. W 1888 roku przebudowano dwa środkowe przęsła łącząc je w jeden - zamykany żelaznymi wrotami[1].

Do budowy jazu posłużyły cegły dostarczane z Gorzowa Wielkopolskiego oraz Murzynowa.

Rozbiórka

Most został rozebrany w 1923 roku wraz z innymi obiektami twierdzy poligonalnej znoszonymi w dwudziestoleciu międzywojennym.

Stan obecny

Zachowane są obydwa przyczółki jazu. Przyczółek wschodni stanowi jednocześnie granicę dla dawnego Fortu Roon, którego miejsce zajmuje obecnie Elektrociepłownia Garbary. odu istnienia w tym miejscu poczty, ulica przy której znajduje się gmach dawniej nosiła nazwę Pocztowej i Poststrasse.

Galeria

1
Widok od północy z 1838 (litografia Juliusa von Minutolego)
2
Stempel cegielni Landsberg an der Warthe na zachodnim przyczółku
Widok historyczny i detal

Zobacz też

Przypisy

  1. Jacek Biesiadka, Andrzej Gawlak, Szymon Kucharski, Mariusz Wojciechowski: Twierdza Poznań. O fortyfikacjach miasta Poznania w XIX i XX wieku. Poznań: Wydawnictwo Rawelin, 2006, s. 50. ISBN 83-915340-2-2.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Greater Poland Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Steel pog.svg
Shiny LightSteelBlue button/marker widget. Used to mark the location of something such as a tourist attraction.
Wielka Śluza 02.JPG
Autor: Rzuwig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wielka Śluza w Poznaniu
Brama Berlińska Poznań.jpg
Brama Berlińska - widok od zewnątrz
Wielka Sluza Poznan, J. von Minutoli, 1838, litography.jpg
Wielka Śluza w Poznaniu na warcie - Julius von Minutoli, litografia z 1838 r.
A.Kosson Landsberg a-w.jpg
Autor: Rzuwig, Licencja: CC BY 3.0
Stempel cegielni z Gorzowa Wielkopolskiego