Wielka Kopa Królowa

Wielka Kopa Królowa
Ilustracja
Wielka Kopa Królowa z Przełęczy między Kopami
Państwo Polska
PasmoTatry, Karpaty
Wysokość1531 m n.p.m.
Wybitność32 m
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Wielka Kopa Królowa”
Ziemia49°15′21″N 20°00′20″E/49,255833 20,005556
Wielka Kopa Królowa nad Skupniowym Upłazem
Od lewej: Mała Kopa Królowa, Przełęcz między Kopami i Wielka Kopa Królowa

Wielka Kopa Królowa (1531 m n.p.m.) – kopulaste wzniesienie we wschodniej części Tatr Zachodnich, odgraniczające od siebie górne piętra doliny Jaworzynki i Doliny Olczyskiej[1].

Topografia

Znajduje się w długiej północno-wschodniej grani Kasprowego Wierchu, pomiędzy Przełęczą między Kopami (1499 m) a przełęczą Diabełek (ok. 1470 m). Na wierzchołku Wielkiej Kopy Królowej grań ta zmienia kierunek o 90° i poprzez Diabełka opada w północno-zachodnim kierunku. Natomiast północno-wschodni stok Wielkiej Kopy Królowej opada do Królowej Polany. W północnym kierunku, spod przełęczy Diabełek opada do Doliny Olczyskiej wielki Żleb Roja. Południowo-wschodnie stoki Wielkiej Kopy opadają łagodnie na Królową Rówień[2]. Stanowiły one dawniej część Hali Królowej. Stoki północne stanowiły już tereny Hali Jaworzynki[3].

Nazewnictwo

Choć Wielka Kopa Królowa jest o 46 m niższa od Małej Kopy Królowej, niekonsekwencja w nazewnictwie jest jedynie pozorna. Wielka Kopa ma większą wysokość względną i jest masywniejsza, zwłaszcza ze strony Królowej Równi – a to właśnie tamtejsi górale nadali nazwy okolicznym szczytom. Pasterze z Hali Jaworzynki Wielką Kopę nazywali po prostu Kopą Królową, Mała Kopa Królowa nie została przez nich nazwana. Dalsza część nazwy Wielkiej Kopy Królowej, podobnie jak wiele innych obiektów w tym rejonie, pochodzi od nazwiska góralskiego Król, dawnych właścicieli Hali Królowej[4]. Walery Eljasz-Radzikowski w 1873 r. pisał: „Królewskie miano dostało się dwóm czubom góry od jej właściciela, Podhalanina co się zowie Królem”. Przekręcenie nazwy na „Kopa Królowej” jest błędne[5].

Opis szczytu

Wielka i Mała Kopa Królowa zbudowane są z wapieni, wygładzone zostały przez lodowiec. Dawniej, gdy Wielka Kopa Królowa była wypasana, jej stoki były całkowicie niemal trawiaste, a częściowo piarżyste. Po zaprzestaniu wypasu niemal całkowicie zarosły już kosodrzewiną. Nagie pozostają jeszcze tylko strome północne stoki. Niezarośnięte przez kosodrzewinę stoki Małej i Wielkiej Kopy Królowej to siedlisko bogatej flory roślin. Całe darnie tworzą polodowcowe relikty: dębik ośmiopłatkowy i wierzba zielna[3]. Licznie występuje goryczuszka orzęsiona, sesleria tatrzańska, kilka gatunków skalnic, a wśród kosówki spotyka się rzadkiego powojnika alpejskiego. M.in. występują tutaj potrostek alpejski i ukwap karpacki – bardzo rzadkie rośliny, w Polsce występujące tylko w Tatrach i to w nielicznych miejscach[6].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny niebieski – niebieski szlak prowadzący z Kuźnic przez Boczań, Skupniów Upłaz i przełęcz Diabełek, z której zachodnimi zboczami Wielkiej Kopy Królowej biegnie na Przełęcz między Kopami, a stąd dalej do „Murowańca”.
  • Czas przejścia z Kuźnic na przełęcz: 1:40 h, ↓ 1:10 h
  • Czas przejścia z przełęczy do „Murowańca”: 20 min, z powrotem 25 min[7].
szlak narciarski niebieskiTrasa Gąsienicowa z Kasprowego Wierchu przez Dolinę Gąsienicowa do Kuźnic.

Przypisy

  1. Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2009/10, ISBN 83-87873-36-5.
  2. Władysław Cywiński, Tatry. Przewodnik szczegółowy. Kasprowy Wierch, tom 13, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 978-83-7104-038-2.
  3. a b Władysław Szafer. Tatrzański Park Narodowy. Kraków: Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  4. Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska. Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  5. Józef Nyka. Tatry Polskie. Przewodnik. wyd.13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  6. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa. Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  7. Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.

Media użyte na tej stronie

U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
POL Szlak niebieski.svg
Niebieski szlak turystyczny.
Królowa Kopa a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wielka Kopa Królowa i Mała Kopa Królowa. Widok z Orlej Perci
Wielka Kopa Królowa.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY 3.0
Wielka Kopa Królowa z Przełęczy między Kopami
Szlak narciarski niebieski.svg
Symbol niebieskiego szlaku narciarskiego
Skupniów Upłaz.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY 3.0
Skupniów Upłaz od strony Boczania