Wielka Synagoga w Budapeszcie

Wielka Synagoga Nagy zsinagóga
nr rej. 827
Państwo	Węgry
Miejscowość	Budapeszt
Budulec	murowana
Architekt	Ludwig Förster
Data budowy	1854–1859
Data zburzenia	3 lutego 1939
Tradycja	Judaizm neologiczny
Obecnie	odbudowana, czynna
Położenie na mapie Budapesztu Wielka Synagoga
Położenie na mapie Węgier Wielka Synagoga
47°29′45″N 19°03′39″E/47,495833 19,060833

Wielka Synagoga^[1] (węg. Nagy zsinagóga) – synagoga w Budapeszcie, największa synagoga w Europie i trzecia co do wielkości na świecie, po synagodze chasydów z Bełza w Jerozolimie i synagodze Emanu-El w Nowym Jorku^[2]. Jest centrum judaizmu neologicznego, mieści 3000 osób.

Synagoga ma 75 metrów długości i 27 metrów szerokości. Została zbudowana w latach 1854–1859 w stylu mauretańskim, na bazie zasadniczo muzułmańskiego stylu ukształtowanego w Afryce Północnej i Hiszpanii. Projekt synagogi wykonał Ludwig Förster, a wnętrza częściowo zaprojektował Frigyes Feszl. W synagodze na organach grali m.in. Franciszek Liszt oraz Camille Saint-Saëns.

Jeszcze przed II wojną światową, 3 lutego 1939 roku, synagoga została wysadzona w powietrze przez pronazistowskie ugrupowanie strzałokrzyżowców.

Trzyletni program odbudowy synagogi (w znacznym stopniu fundowany przez Estée Lauder, która przeznaczyła na odbudowę 5 milionów dolarów) został ukończony w 1996 roku.

Plac przed synagogą został nazwany na cześć Theodora Herzla, który urodził się w sąsiednim domu w 1860 roku.

• 

  Wnętrze synagogi (2004)

• 

  Zewnętrze synagogi (2009)

Przypisy