Wielka Trwoga

Wielka Trwoga
Rewolucja francuska
Ilustracja
Czas

20 lipca – 6 sierpnia 1789

Terytorium

Francja

Przyczyna

ucisk feudalny

Wynik

zniesienie ciężarów feudalnych

Strony konfliktu
chłopiszlachta, kler
Siły
nieznanenieznane
Straty
nieznanenieznane
brak współrzędnych
Uzbrojeni chłopi i ich ofiary w trakcie Wielkiej Trwogi

Wielka Trwoga (fr. Grande peur) – powstanie chłopskie trwające od 20 lipca do 6 sierpnia 1789 w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej przeciwko obciążeniom feudalnym i reżimowi senioralnemu podczas którego napadano na dwory i klasztory niszcząc dokumentację zawierającą spisy powinności feudalnych[1].

Przebieg powstania

Chłopi zniecierpliwieni brakiem odpowiedzi na swe kajety skarg, oraz bezrobociem i panującą drożyzną wszczęli rewoltę ludową. Do pierwszych zamieszek doszło już wiosną 1789, które objęły kilka prowincji, między innymi Prowansję, Cambrésis i Pikardię. Natężenie powstania chłopskiego wystąpiło po 14 lipca, wybuchając w kolejnych regionach, stawiając sobie za cel przede wszystkim zniesienie ciężarów feudalnych.

Występując przeciw panom feudalnym, groźbami wymuszali wydawanie dokumentów archiwalnych uzasadniających i ustalających obciążenia feudalne. Kiedy odmawiano im wydania akt, podpalali zamek wraz z dokumentami, a feudał był wieszany. Sporadycznie zdarzały się przypadki, że sprowadzany był notariusz, który odpowiednim aktem prawnym uwierzytelniał rezygnację przerażonego seniora z jego praw. Wszystkie te elementy tworzyły klimat Wielkiej Trwogi. Chłopi zawładnęli władzą gminną. Powstały komitety chłopskie i milicje wiejskie.

Groźba rewolucji społecznej od dołu, doprowadziła nawet do wysyłania ekspedycji karnych jednak nie zdołały one zakwestionować głównego rezultatu Wielkiej Trwogi, upadku ustroju feudalnego[2].

Konsekwencje

W odpowiedzi na Wielką Trwogę w nocy z 4 na 5 sierpnia zebrało się Zgromadzenie Narodowe. Wicehrabia de Noailles zaproponował zniesienie przywilejów podatkowych, pańszczyzny, prawa martwej ręki, i innych ciężarów osobistych. Zniesiono też prawa polowania, królikarni i gołębnika, sądy patrymonialne i sprzedawalność urzędów. Na wniosek jednego z posłów kler zrzekł się dziesięciny.

Całkowite zniesienie ustroju feudalnego nastąpiło jednak dopiero w dekretach agrarnych Konwentu Narodowego z 1793[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. Piotr Greiner, Ewa Gronkowska, Ryszard Kaczmarek, Kazimierz Miroszewski, Marek Paździora: Słownik historii Polski i świata, Katowice 2005, s. 890.
  2. Wielka Rewolucja Francuzów 1789 1984 ↓, s. 97-99.
  3. Wielka Rewolucja Francuzów 1789 1984 ↓, s. 100-102.

Bibliografia

  • Praca zbiorowa: Wielka Rewolucja Francuzów 1789. Wrocław: Ossolineum, 1984.

Media użyte na tej stronie

The story of the greatest nations, from the dawn of history to the twentieth century - a comprehensive history, founded upon the leading authorities, including a complete chronology of the world, and (14771045024).jpg
Autor: Internet Archive Book Images, Licencja: No restrictions

Identifier: greatestnations05elli (find matches)
Title: The story of the greatest nations, from the dawn of history to the twentieth century : a comprehensive history, founded upon the leading authorities, including a complete chronology of the world, and a pronouncing vocabulary of each nation
Year: 1900 (1900s)
Authors: Ellis, Edward Sylvester, 1840-1916 Horne, Charles F. (Charles Francis), 1870-1942
Subjects: World history
Publisher: New York : F.R. Niglutsch
Contributing Library: University of California Libraries
Digitizing Sponsor: Internet Archive

View Book Page: Book Viewer
About This Book: Catalog Entry
View All Images: All Images From Book
Click here to view book online to see this illustration in context in a browseable online version of this book.

Text Appearing Before Image:
rtain amount of their time to repairing the publicroads. Well administered, this law might have proved no serious inconvenience;but it was grossly abused. The peasant was compelled to abandon his ownwork for the Kings whenever called, though his crops might be rotting on theground. Moreover, the officials were by no means careful to keep him toilingsolely on the roads; they were apt to set him at any other government work,or even at some private business of their own. It was the oppressive mannerin which this corvee was exacted that more than anything else embittered thehumble people against their masters. These down-trodden peasants, however, were scarce the men to launch a rev-olution, unless, indeed, it were another Jacquerie, a frenzied outburst of despairand destruction. For the deliberate planning of a new government they hadneither the wit, nor energy, nor strength. All they could do was to submit inhelpless ignorance, until cleverer men showed them a way to break their chains.
Text Appearing After Image:
France—The Salons 903 Then, indeed, they followed blindly, with the reckless fury and desperation ofravenous beasts. For the beginning of the French Revolution, therefore, we must look to yeta fourth class, one lacking official recognition among the Estates. This wasthe body of better-grade tradespeople, the city dwellers, who had no land toseize upon, and who by their shrewdness managed to escape taxation almost aswell as the upper Estates. They formed what may be called an intermediategrade, from which the ranks of the nobles and government officials were con-stantly replenished. From them came most of the intelligence of France,—thelawyers, the scholars, and the business men. • Their influence had greatly increased since the time of Louis XIV. In hisday there had been only the one court, the centre of all life and wealth inFrance, dominated by his thoughts, his will. But in the idle regency of theDuke of Orleans, this court had split into dozens of little circles, or salons,

Note About Images

Please note that these images are extracted from scanned page images that may have been digitally enhanced for readability - coloration and appearance of these illustrations may not perfectly resemble the original work.
La grande peur de l'été 1792 dans l'Orne.jpg
Autor: inconnu XVIII e siècle, Licencja: CC0
La Grande peur de l'été 1792: émeutes populaires suite à la trahison du roi Louis XVI. Entrée dans la guerre contre les puissances étrangères hostiles à la Révolution, châteaux et abbayes attaqués.