Wielki Bytyń (rezerwat przyrody)

Wielki Bytyń
rezerwat krajobrazowy
Typbiocenotyczny i fizjocenotyczny[1][2]
Podtypbiocenoz naturalnych i półnaturalnych[1][2]
Państwo Polska
Województwo zachodniopomorskie
Położeniepowiat wałecki
MezoregionPojezierze Wałeckie
Data utworzenia11 maja 1989
Akt prawnyM.P. z 1989 r. nr 17, poz. 120, §10
Powierzchnia1940,57 ha
Ochronaścisła, czynna i krajobrazowa
Położenie na mapie powiatu wałeckiego
Mapa konturowa powiatu wałeckiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Wielki Bytyń”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Wielki Bytyń”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wielki Bytyń”
Ziemia53°17′00″N 16°16′15″E/53,283333 16,270833

Rezerwat przyrody „Wielki Bytyń” – krajobrazowy rezerwat przyrody w województwie zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, w gminach Mirosławiec, Tuczno i Wałcz[1][2], 11 km na zachód od Wałcza.

Obszarowo największy rezerwat przyrody w województwie zachodniopomorskim[3]. Został utworzony na mocy zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 11 maja 1989, na powierzchni 1826,55 ha[4]. Rozporządzeniem Nr 4/2007 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 12 stycznia 2007 powiększono go do 1943,45 ha[5]. Obecnie podawana wielkość rezerwatu to 1940,57 ha[1][2].

Celem ochrony rezerwatu, według obowiązującego aktu prawnego, jest „zachowanie naturalnej różnorodności biologicznej, zarówno gatunkowej, jak i biocenotycznej, a także naturalnego zróżnicowania krajobrazu rynny jeziora Wielki Bytyń z zatokami, jeziora Betyń Mały, jeziora Bobkowego i Głębokiego oraz otaczających je wysoczyzn morenowych[1][2].

Jezioro Bytyń Wielki położone jest w głębokiej rynnie o urozmaiconej linii brzegowej ze stromymi, urwistymi skarpami o wysokości do 30 m[6]. W dolinach licznych strumieni bagna i torfowiska[6]. Lasy zajmują powierzchnię około 897 ha, w znacznej przewadze tworzą zespoły borów sosnowych i mieszanych z fragmentami buczyn i grądów[6]. Wśród licznych gatunków roślin chronionych osobliwością jest reliktowa wełnianeczka alpejska (Baeothryon alpinum) i niezwykle rzadkie mchy[6], a także rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia)[7], bagno zwyczajne (Ledum palustre), czy też grzybienie białe (Nymphaea alba)[3].

Z bogatego świata zwierząt występuje tu m.in. gatunek pijawek znany w Europie tylko z kilku stanowisk[6], oraz ponad 100 gatunków ptaków, w tym 23 gatunki wymienione w załącznikach do Dyrektywy ptasiej 2009/147/WE: nur czarnoszyi, bąk, bocian czarny, bocian biały, łabędź czarnodzioby, trzmielojad, kania czarna, kania ruda, bielik, błotniak stawowy, błotniak łąkowy, żuraw zwyczajny, orlik krzykliwy, rybitwa rzeczna, rybitwa czarna, puchacz, zimorodek, dzięcioł czarny, dzięcioł średni, lerka, muchołówka mała, gąsiorek[3]. Po zachodniej stronie rezerwatu żyje na wolności liczne stado (kilkadziesiąt osobników) żubra (Bison bonasus), sprowadzonego w okoliczne lasy w 1980[8].

Leży w granicach Obszaru Chronionego Krajobrazu Pojezierze Wałeckie i Dolina Gwdy oraz trzech obszarów sieci Natura 2000: siedliskowychJezioro Wielki Bytyń” PLH320011 i „Mirosławiec” PLH320045 oraz ptasiegoPuszcza nad Gwdą” PLB300012[9].

Rezerwat znajduje się na terenie nadleśnictw Mirosławiec, Wałcz i Tuczno[5]. Nadzór nad rezerwatem sprawuje Regionalny Konserwator Przyrody w Szczecinie[1][2]. Rezerwat nie ma zatwierdzonego planu ochrony, obowiązują w nim jednak zadania ochronne, na mocy których obszar rezerwatu objęty jest ochroną ścisłą, czynną i krajobrazową[2].

Jest możliwość objechania rowerem j. Bytyń Wielki. Szlak zielony i czarny[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie z dnia 28 sierpnia 2018 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Wielki Bytyń”. W: Dz. Urz. Województwa Zachodniopomorskiego poz. 3972 [on-line]. 2018-08-29. [dostęp 2019-06-19].
  2. a b c d e f g Rezerwat przyrody Wielki Bytyń. W: Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-06-19].
  3. a b c Plan Urządzenia Lasu Nadleśnictwo Mirosławiec stan na 1 stycznia 2016 roku. Program Ochrony Przyrody. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Pile, 2015. [dostęp 2019-06-19].
  4. Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 11 maja 1989 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody (M.P. z 1989 r. nr 17, poz. 120, §10)
  5. a b Rozporządzenie Nr 4/2007 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 12 stycznia 2007 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Wielki Bytyń”. „Dz. Urz. Województwa Zachodniopomorskiego”. 4/2007, 25 stycznia 2007. Urząd Wojewódzki w Szczecinie (pol.). 
  6. a b c d e Rezerwaty przyrody (pol.). Nadleśnictwo Wałcz. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-05)].
  7. Rezerwaty przyrody. Nadleśnictwo Wałcz – Lasy Państwowe. [dostęp 2019-06-19].
  8. Żubry zachodniopomorskie. Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze. [dostęp 2019-06-19].
  9. Na podstawie interaktywnej mapy na stronie Geoserwisu
  10. Pętla wokół Jeziora Bytyń Wielki, www.facebook.com [dostęp 2017-12-03].

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
West Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Powiat wałecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wałeckiego, Polska