Wielki smog londyński

Wielki smog londyński
Ilustracja
(c) N T Stobbs, CC BY-SA 2.0

Kolumna Nelsona podczas wielkiego smogu
Państwo

 Wielka Brytania

Miejsce

Londyn

Rodzaj zdarzenia

Katastrofa ekologiczna

Data

5–9 grudnia 1952

Ofiary śmiertelne

12 tysięcy

Położenie na mapie Wielkiego Londynu
Mapa konturowa Wielkiego Londynu, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia51°30′25″N 0°07′37″W/51,506944 -0,126944

Wielki smog londyński (ang. Great Smog of London) – utrzymujący się w Londynie od 5 do 9 grudnia 1952 smog utworzony z powodu sytuacji pogodowej i wyemitowania do atmosfery gazów, pochodzących głównie z kominów mieszkań i fabryk oraz spalin samochodowych.

Smog doprowadził do środowiskowej katastrofy oraz śmierci tysięcy londyńczyków. Większość ofiar wielkiego smogu zmarła na skutek niewydolności płuc oraz hipoksji. Oprócz tego bardzo wysokie stężenie dwutlenku siarki w atmosferze prowadziło do silnych uszkodzeń układu oddechowego oraz trwałego uszkodzenia oskrzeli, które w konsekwencji zebrało śmiertelne żniwo wśród mieszkańców Londynu[1].

Na początku grudnia Londyn został nawiedzony przez gęstą mgłę oraz znaczne ochłodzenie powietrza. W konsekwencji mieszkańcy Londynu zużywali dużo większe niż zwykle ilości węgla do ogrzewania mieszkań. Rozprzestrzenienie zanieczyszczonego powietrza poza miasto utrudniała także inwersja temperatury. Powietrze zostało skażone wielkimi ilościami gazów oraz pyłu ze spalania węgla. Dodatkowym problemem była niska jakość używanego węgla, przez co do atmosfery dostawało się dużo szkodliwych substancji. W wyniku smogu odwołano przedstawienia na wolnym powietrzu oraz większość przedstawień teatralnych i kinowych.

Ze względu na fakt, że Londyn jest znany z mgieł, paniki wśród mieszkańców nie odnotowano, jednakże tylko pomiędzy 5 a 9 grudnia naliczono ponad 4 tysiące zgonów wywołanych komplikacjami oddechowymi powstałymi w wyniku wdychania smogu. Większość ofiar stanowili ludzie młodzi lub osoby w podeszłym wieku. W ciągu kolejnych tygodni na ostrą niewydolność oddechową zmarło dalsze 8 tysięcy osób, przez co łączna liczba ofiar wielkiego smogu, według współczesnych badań, wyniosła około 12 tysięcy.

Wieści o wielkim smogu odbiły się szerokim echem na świecie i przyczyniły się do wybuchu paniki na jego punkcie. W Wielkiej Brytanii wielki smog był powodem uchwalenia ustawy o czystym powietrzu w roku 1956[2], co doprowadziło do znacznej poprawy warunków życiowych w Londynie oraz redukcji emisji szkodliwych gazów w pozostałych miastach Wielkiej Brytanii. Zmiany jednak trwały latami i w grudniu 1962 roku w wyniku zanieczyszczenia powietrza zmarło kolejnych 750 osób[3][4].

Przypisy

  1. Camps, Francis E (Ed.) (1976). „Gradwohl's Legal Medicine, 3rd edition” Bristol: John Wright & Sons Ltd, page 236, ISBN 0-7236-0310-3.
  2. Wielki smog londyński 1952. Jak go rozpędzono?, SmogLab, 4 października 2020 [dostęp 2021-01-21] (pol.).
  3. Great Smog of London, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2018-09-05] (ang.).
  4. Christopher Klein: „The Great Smog of 1952”. [dostęp 2018-09-05]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

United Kingdom adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the United Kingdom
Greater London UK location map 2.svg
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0

Map of Greater London, UK with the following information shown:

  • Administrative borders
  • Coastline, lakes and rivers
  • Roads and railways
  • Urban areas

The data includes both primary routes and railway lines.

Equirectangular map projection on WGS 84 datum, with N/S stretched 160%

Geographic limits:

  • West: 0.57W
  • East: 0.37E
  • North: 51.72N
  • South: 51.25N
Nelson's Column during the Great Smog of 1952.jpg
(c) N T Stobbs, CC BY-SA 2.0

Nelson's Column during the Great Smog of 1952

Original description:

Nelson's Column in December.

Foggy Day in December 1952.