Wielkie ryby jedzą małe ryby

Wielkie ryby jedzą małe ryby
De grote vissen eten de kleine
Ilustracja
Autor

Pieter Bruegel (starszy)

Data powstania

ok. 1557

Medium

ołówek na papierze

Wymiary

21,5 × 30,2 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Wiedeń

Lokalizacja

Albertina

Wielkie ryby jedzą małe ryby (niderl. De grote vissen eten de kleine) – rysunek niderlandzkiego malarza Pietera Bruegla.

Opis

Rysunek powstał, gdy Bruegel był jeszcze młodym i mało znanym malarzem. Jego mecenasem był wówczas Hieronymus Cock, antwerpski drukarz i właściciel galerii „Cztery Wiatry”. Dla zwiększenia swoich dochodów Cock fałszował sygnatury na pracach mniej znanych autorów, zastępując je bardziej rozpoznawalnymi nazwiskami. Taka sytuacja miała miejsce w związku z grafiką Wielkie ryby jedzą małe – Cock sygnował ją nazwiskiem Hieronima Boscha, który zmarł na dziesięć lat przed narodzinami Bruegla.

Bruegel tworzył swoje postacie na podobieństwo postaci Boscha. Na rysunku przedstawił wielką rybę, z której pyska wysypują się mniejsze ryby. Człowiek rozcina wielkim nożem jej brzuch, z którego wysypują się kolejne ryby, trzymające w pyszczkach jeszcze mniejsze. Nóż ma na ostrzu wygrawerowane cesarskie jabłko, przez co Bruegel przesyła widzowi wiadomość:

Cesarze i królowie żyją na koszt swoich poddanych, podobnie jak wielcy kupcy w Antwerpii żyją na koszt swoich biedniejszych braci. Wielki zjada mniejszego[1].

Na pierwszym planie widać dwóch rybaków na łodzi, z których starszy pokazuje tę scenę swojemu synowi. Wydaje się, że mówi: „Zobacz synu, jak wielkie ryby pożerają mniejsze”. Po lewej stronie widać wędkarza, który na małą rybkę łowi większą, co ma symbolizować fałszywe obietnice, na które dają się „złowić” naiwni ludzie.

Przypisy

  1. Rose-Marie Rainer Hagen: Bruegel – dzieła wszystkie. Kielce: Wydawnictwo Taschen, 2005, s. 22. ISBN 83-60160-19-8.

Bibliografia

  • Rose-Marie Hagen, Rainer Hageen: Bruegel. Dzieła wszystkie. Warszawa: Edipresse, 2001. ISBN 83-913311-5-6.

Media użyte na tej stronie

Pieter Bruegel the Elder- Big Fish Eat Little Fish.JPG
Big Fishes Eat Little Fishes. Pen in grayblue on paper. 215 × 302 mm. Vienna, Graphische Sammlung Albertina (inv.no. 7875).