Województwo wielkopolskie

Województwo wielkopolskie

— województwo —
Herb Flaga
Państwo	Polska
Kod ISO 3166-2	PL-WP
TERYT	30
Siedziba wojewody i sejmiku	Poznań
Wojewoda	Michał Zieliński
Marszałek	Marek Woźniak
Powierzchnia (2020)	29 826,51 km²
Populacja (30 czerwca 2020) • liczba ludności	3 500 361[1]
• gęstość	117 os./km²
Urbanizacja	55,2
Tablice rejestracyjne	P, M
Adres Urzędu Wojewódzkiego: al. Niepodległości 16/18 61-713 Poznań
Adres Urzędu Marszałkowskiego: al. Niepodległości 34 61-714 Poznań
Podział administracyjny
Liczba miast na prawach powiatu 4 Liczba powiatów 31 Liczba gmin miejskich 19 Liczba gmin miejsko-wiejskich 94 Liczba gmin wiejskich 113
Położenie na mapie Polski
Strona Urzędu Wojewódzkiego
Strona Urzędu Marszałkowskiego
Portal Polska

Województwo wielkopolskie – województwo utworzone w 1999 w środkowo-zachodniej Polsce, na Pojezierzu Wielkopolskim i Nizinie Południowowielkopolskiej, w dorzeczu środkowej Warty; dzieli się na 4 miasta na prawach powiatu, 31 powiatów i 226 gmin, które zamieszkuje około 3,5 mln osób (30 czerwca 2020)^[1]; siedzibą wojewody i władz samorządu województwa jest Poznań.

Województwo wielkopolskie zajmuje drugie miejsce w kraju pod względem powierzchni i trzecie pod względem liczby ludności.

Na obszarze województwa leży aglomeracja kalisko-ostrowska i aglomeracja poznańska oraz Kaliski Okręg Przemysłowy, Konińskie Zagłębie Węgla Brunatnego i Poznański Okręg Przemysłowy.

Historia

Województwa z lat 1975–1998 z granicą obecnego województwa wielkopolskiego

Województwo wielkopolskie utworzono 1 stycznia 1999 z województw poprzedniego podziału administracyjnego:

• poznańskiego (w całości)
• konińskiego (oprócz gmin Uniejów, Grabów i Świnice Warckie)
• pilskiego (oprócz gmin powiatu wałeckiego)
• leszczyńskiego (oprócz gmin powiatów górowskiego i wschowskiego)
• kaliskiego (oprócz gmin powiatów wieruszowskiego i oleśnickiego)
• zielonogórskiego (tylko gminy Wolsztyn, Siedlec i Zbąszyń)
• gorzowskiego (tylko gminy Międzychód i Miedzichowo)
• bydgoskiego (tylko gmina Trzemeszno).

Geografia

Mapa fizyczna województwa

Według danych z 1 stycznia 2014 r. powierzchnia województwa wynosiła 29 826,50 km², co stanowi 9,5% powierzchni Polski^[2]. Wielkopolskie jest drugim co do powierzchni województwem w Polsce (po woj. mazowieckim).

Położenie administracyjne

Województwo jest położone w środkowo-zachodniej Polsce i graniczy z województwami^[3]:

• dolnośląskim na długości 223,58 km na południu
• kujawsko-pomorskim na długości 404,09 km na północnym wschodzie
• lubuskim na długości 285,77 km na zachodzie
• łódzkim na długości 282,46 km na wschodzie
• opolskim na długości 48,28 km na południu
• pomorskim na długości 63,37 km na północy
• zachodniopomorskim na długości 196,31 km na północy

Położenie historyczne

Województwa wielkopolskiego nie można jednoznacznie utożsamiać z historyczną Wielkopolską^[4], gdyż obecnie nie należą do niego m.in.^[5]:

• Kargowa, Babimost, Zbąszynek, Międzyrzecz i Skwierzyna (województwo lubuskie)
• ziemia wschowska (obecnie województwo lubuskie)
• wschodnia część Krajny, czyli m.in. Nakło nad Notecią i Sępólno Krajeńskie (województwo kujawsko-pomorskie)
• wschodnia część Pałuk, czyli m.in. Żnin, Szubin i Janowiec Wielkopolski (województwo kujawsko-pomorskie)
• Mogilno (województwo kujawsko-pomorskie)
• tereny powiatu wałeckiego, ziemia człopiańska, ziemia wałecka (województwo zachodniopomorskie).

W skład województwa wchodzą natomiast m.in.^[6]:

• Turek i Dobra (historycznie należące do ziemi sieradzkiej)
• Kępno i Ostrzeszów (historycznie należące do ziemi wieluńskiej)
• Kłodawa i Dąbie (historycznie w ziemi łęczyckiej)
• Przedecz, Brdów, Babiak i Sompolno (historycznie na Kujawach)
• Okonek (Pomorze Tylne)
• północno-wschodnie skrawki Dolnego Śląska, tj. gminy: Rychtal, Perzów, Bralin i Sośnie, a także zachodnia część gminy Kobyla Góra.

Geomorfologia

Rzeźba terenu województwa wielkopolskiego, warunki geologiczne i glebowe zostały ukształtowane przez dwa zlodowacenia:

• przez zlodowacenie bałtyckie w części północnej i środkowej, gdzie teren jest nizinny, występują licznie jeziora Pojezierza Pomorskiego, Poznańskiego i Gnieźnieńskiego,
• przez zlodowacenie środkowopolskie w części południowej, gdzie występuje mniej urozmaicona rzeźba oraz brak jezior.

Topografia

W wymiarze północ-południe województwo rozciąga się na długości 284 km, to jest 2°33′08″. W wymiarze wschód-zachód rozpiętość województwa wynosi 228 km, co w mierze kątowej daje 3°19′44″.

Współrzędne geograficzne skrajnych punktów:

• północny: 53°39′21″ szer. geogr. N – pn.-wsch. narożnik działki ewidencyjnej nr 8095 (powiat złotowski),
• południowy: 51°06′13″ szer. geogr. N – pd. narożnik działki ewidencyjnej nr 17/3 (powiat kępiński),
• zachodni: 15°46′34″ dług. geogr. E – nurt Warty w zach. narożniku działki ewidencyjnej nr 61 (powiat międzychodzki),
• wschodni: 19°06′18″ dług. geogr. E – pd.-wsch. narożnik działki ewidencyjnej nr 244 (powiat kolski).

Najwyższym punktem jest wierzchołek Kobylej Góry – 284 m n.p.m.

Stosunki wodne

(c) Palladinus z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 2.5

Pojezierze Wielkopolskie

Region wielkopolski leży w obrębie dorzecza Odry, przy czym 88% jego powierzchni odwadnia system cieków dorzecza Warty, a pozostałe 12% jest odwadniane przez systemy cieków Baryczy, Krzyckiego Rowu i Obrzycy. Jakość wód rzecznych jest w większości pozaklasowa, ale ich stan ulega stopniowej poprawie.

Na pojezierzach w części północnej i środkowej regionu występuje ok. 800 jezior, w tym 58% o powierzchni do 10 ha i 8% o powierzchni powyżej 100 ha. Największym jeziorem jest Jezioro Powidzkie – 10,36 km² wchodzące w skład Pojezierza Gnieźnieńskiego.

Klimat

Wielkopolska należy do najcieplejszych i najbardziej suchych regionów w Polsce^[7]. Przeważają polarno-morskie masy powietrza, co sprawia że lata są chłodniejsze, a zimy łagodniejsze niż we wschodniej bardziej kontynentalnej części kraju. Dominują wiatry zachodnie o prędkości od 2,5 do 3,5 m/s^[7].

Średnie roczne ciśnienie atmosferyczne w regionie wynosi około 1005 hPa; średnia roczna temperatura wynosi około 8,2 °C, ku północy spada do około 7,6 °C, a na krańcach południowych i zachodnich osiąga około 8,5 °C^[7]. Ekstremalne wartości temperatur w Wielkopolsce wynoszą od +38 °C w okresie letnim do −30 °C w okresie zimowym^[7]. Niższe temperatury występują w siedliskach położonych w dolinach rzek, szczególnie na obszarach łąkowych i polach uprawnych w wyniku m.in. zwiększonej ewapotranspiracji^[7].

Okres wegetacyjny należy do najdłuższych w Polsce, jego początek przypadający na około 28 marca rozpoczyna się w zachodniej Wielkopolsce^[7]. Na Nizinie Południowowielkopolskiej wynosi około 228 dni, a na krańcach północnych około 216 dni^[7].

Roczna suma opadów waha się od 500 do 550 mm^[7]. Cechuje je nieregularność oraz nierównomierność w ciągu roku oraz wyraźny deficyt opadów występujący we wschodniej Wielkopolsce^[7]. Charakterystyczne dla klimatu Wielkopolski jest częste, lecz nieregularne występowanie okresów bezopadowych, wywierające negatywny wpływ na rozwój roślin^[7]. Średnia zalegania pokrywy śnieżnej wynosi 51–57 dni^[7].

Średnia wilgotność względna powietrza w Wielkopolsce wynosi 78%; największe niedosyty występują m.in. w środowisku miejskim^[7].

Bogactwa naturalne

Kopalnia Węgla Brunatnego „Konin”

Głównymi mineralnymi surowcami energetycznymi Wielkopolski są węgiel brunatny, gaz ziemny, ropa naftowa i torf.

Złoża węgla brunatnego eksploatuje się w Konińskim Zagłębiu Węgla Brunatnego (KWB „Konin” i KWB „Adamów”), są bazą dla przemysłu energetycznego (Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin opalanej węglem brunatnym produkuje ponad 10% krajowej energii elektrycznej). Znaczne są też ilości złóż torfu, oblicza się, że jest ich 886 tys. ha o średniej miąższości 1,5 m. Odkryto złoża tego surowca o znaczeniu leczniczym – borowiny w Błażejewie, Ławicy i Mechnaczu. Ponadto bardzo duże pokłady węgla brunatnego zostały odkryte w okolicach Kościana. Jednak nie są one obecnie eksploatowane i prawdopodobnie ze względu na kosztowne przystosowanie tych terenów do budowy kopalni i konieczności przesiedlenia tysięcy ludzi nigdy nie będą.

Intensywnie eksploatuje się sól kamienną w kopalni soli w Kłodawie (około 20% krajowej produkcji). W Wapnie eksploatuje się bogate złoża gipsu.

Gleby

Przeważają gleby bielicowe i rdzawe stanowiące 60% powierzchni oraz płowe i brunatne – 20%, pozostałe to głównie gleby obszarów podmokłych (opadowo-glejowe, glejobielicowe, murszowo-torfowe, mady rzeczne).

Lasy

Według danych z 31 grudnia 2012 w woj. wielkopolskim lasy obejmowały powierzchnię 766,2 tys. ha, co stanowiło 25,7% jego powierzchni. 5,0 tys. ha lasów znajdowało się w obrębie parków narodowych^[8].

Demografia

Według danych z 30 czerwca 2020 r. województwo wielkopolskie miało 3 500 361 mieszkańców, co stanowiło 9,0% ludności Polski^[9]. Wielkopolskie jest trzecim województwem pod względem liczby ludności w Polsce.

Dane z 30 czerwca 2020 r.^[1]:

• Piramida wieku mieszkańców w. wielkopolskiego w 2014 roku^[9].

Podział administracyjny

Miasta na prawach powiatu – porównanie

Herb	Miasto na prawach powiatu	Ludność (30 czerwca 2020)[1]	Powierzchnia [km²]	Gęstość zaludnienia [os./km²]	Wydatki budżetu 2018[10] [mln zł]	Dochody budżetu 2018[11] [mln zł]	Zadłużenie samorządu względem dochodów 2018[12] [%]	Przeciętna stopa bezrobocia (1 stycznia 2018)[13]
	Kalisz	99 761	69,42	1437	666,096	596,705	31,55%	3,2%
	Konin	73 176	82,20	890	561,101	537,521	23,52%	8,0%
	Leszno	63 323	31,9	1985	457,197	422,382	39,52%	4,1%
	Poznań	533 830	261,85	2039	3 775,364	3 598,878	29,90%	1,5%

Powiaty – porównanie

Herb	Powiat	Siedziba powiatu	Ludność (30 czerwca 2020)[1]	Powierzchnia [km²]	Gęst. zaludnienia [os./km²]	Urbanizacja [%]	Wydatki budżetu 2018[10] [mln zł]	Dochody budżetu 2018[11] [mln zł]	Zadłużenie samorządu względem dochodów 2018[12] [%]	Przeciętna stopa bezrobocia (1 stycznia 2018)[13]
	chodzieski	Chodzież	46 955	680,58	69	58,5	53,152	52,875	19,18%	7,8%
	czarnkowsko-trzcianecki	Czarnków	86 868	1808,19	48	46,4	105,089	92,874	13,11%	5,2%
	gnieźnieński	Gniezno	145 393	1254,34	116	63,9	196,345	148,821	14,81%	6,4%
	gostyński	Gostyń	75 907	810,34	94	42	84,419	82,536	34,87%	6,2%
	grodziski	Grodzisk Wielkopolski	51 940	643,72	81	38	48,111	42,581	32,00%	4,5%
	jarociński	Jarocin	71 507	587,7	122	39,65	96,039	79,215	16,36%	5,2%
	kaliski	Kalisz	83 035	1160,02	72	1,9	97,904	80,973	7,71%	2,9%
	kępiński	Kępno	56 428	600,39	94	26,3	69,310	64,863	34,31%	2,0%
	kolski	Koło	86 473	1011,03	86	37,9	97,379	88,055	6,84%	6,6%
	koniński	Konin	130 005	1578,71	82	14,1	117,237	107,199	16,04%	11,3%
	kościański	Kościan	79 114	722,53	109	46,5	99,392	92,692	26,98%	3,8%
	krotoszyński	Krotoszyn	77 182	714,23	108	60,2	119,622	97,243	30,59%	4,2%
	leszczyński	Leszno	57 544	804,65	72	9,3	87,996	78,797	–	3,4%
	międzychodzki	Międzychód	36 686	736,66	50	46,4	55,688	52,350	4,58%	5,0%
	nowotomyski	Nowy Tomyśl	75 675	1011,67	75	47,3	83,500	68,211	18,29%	2,5%
	obornicki	Oborniki	59 826	712,65	84	50,8	58,669	53,948	25,34%	4,0%
	ostrowski	Ostrów Wielkopolski	161 581	1160,65	139	53	182,392	172,514	31,16%	3,3%
	ostrzeszowski	Ostrzeszów	55 436	772,37	72	33,1	67,259	66,464	4,73%	4,9%
	pilski	Piła	135 928	1267,1	107	65,1	169,853	159,833	28,36%	5,3%
	pleszewski	Pleszew	62 962	711,91	88	28,2	83,535	82,435	47,98%	3,9%
	poznański	Poznań	403 417	1899,61	212	40,1	424,510	376,260	5,64%	1,8%
	rawicki	Rawicz	60 233	553,23	109	48,6	61,971	60,708	12,77%	4,9%
	słupecki	Słupca	59 029	837,91	70	28,9	84,891	70,017	23,49%	8,8%
	szamotulski	Szamotuły	91 720	1119,55	82	48,4	95,029	84,444	18,10%	4,0%
	średzki	Środa Wielkopolska	59 033	623,18	95	35,3	86,575	76,119	36,29%	6,7%
	śremski	Śrem	61 455	574,41	107	57,6	172,586	67,142	16,15%	2,6%
	turecki	Turek	83 818	929,4	90	40	104,696	97,394	5,13%	4,7%
	wągrowiecki	Wągrowiec	70 216	1040,8	67	47,2	111,466	87,362	16,73%	6,9%
	wolsztyński	Wolsztyn	57 534	680,03	85	24,1	68,845	63,385	25,63%	1,8%
	wrzesiński	Września	78 089	704,19	111	52,4	131,235	102,311	6,59%	4,1%
	złotowski	Złotów	69 282	1660,91	42	49,9	70,234	71,534	26,74%	8,6%

Administracja i polityka

Wejście do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu

Samorząd wojewódzki

Organem stanowiącym samorządu jest Sejmik Województwa Wielkopolskiego, składający się z 39 radnych. Siedzibą sejmiku województwa jest Poznań. Sejmik wybiera organ wykonawczy samorządu, którym jest zarząd województwa, składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem.

W 2012 r. przeciętne zatrudnienie administracji samorządu wojewódzkiego wynosiło 1816 osób^[14].

Administracja państwowa

W 2012 r. przeciętne zatrudnienie administracji państwowej w województwie wynosiło 11 488 osób^[14].

Organem administracji rządowej jest Wojewoda Wielkopolski, wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Poznań^[16], gdzie znajduje się Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu. W ramach urzędu działają także 4 delegatury: w Kaliszu, Koninie, Lesznie i Pile.

Delegatury urzędu wojewódzkiego obejmują swoim zasięgiem działania^[17]:

• delegatura w Kaliszu powiaty: jarociński, kaliski, kępiński, krotoszyński, ostrowski, ostrzeszowski, pleszewski i miasto Kalisz;
• delegatura w Koninie powiaty: kolski, koniński, słupecki, turecki i miasto Konin;
• delegatura w Lesznie powiaty: gostyński, grodziski, kościański, leszczyński, rawicki, wolsztyński i miasto Leszno;
• delegatura w Pile powiaty: chodzieski, czarnkowsko-trzcianecki, pilski, wągrowiecki i złotowski.

Ochrona przyrody

(c) Marcin-m38 z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0

Pomnik przyrody – Dąb Sokół w Giewartowie

Stan na rok 2005:

• 1 park narodowy (Wielkopolski Park Narodowy) oraz fragment Drawieńskiego Parku Narodowego,
• 12 parków krajobrazowych w tym 3 transgraniczne o łącznej powierzchni 174 569,88 ha, są to: Park Lednicki, Sierakowski, Pszczewski, Przemęcki, Powidzki, Puszcza Zielonka, Rogaliński, Promno, im. gen. Dezyderego Chłapowskiego, Żerkowsko-Czeszewski, Nadwarciański, Dolina Baryczy,
• 96 rezerwatów przyrody o łącznej powierzchni 5632 ha,

• 32 obszary chronionego krajobrazu (906 289 ha),
• 88 użytków ekologicznych,
• 48 obszarów wytypowanych do ochrony w Sieci Natura 2000,
• 3601 pomników przyrody.

Powierzchnia obszarów prawnie chronionych: 932,6 tys. ha (9,0% prawnie chronionej powierzchni kraju)
w tym obszary chronionego krajobrazu – 78,9%, parki krajobrazowe – 18,5%, parki narodowe – 0,9%, rezerwaty przyrody – 0,6%.

Gospodarka

Lech Browary Wielkopolski

W 2012 r. produkt krajowy brutto woj. wielkopolskiego wynosił 154,2 mld zł, co stanowiło 9,5% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 44,6 tys. zł (106,3% średniej krajowej), co plasowało wielkopolskie na 3. miejscu względem innych województw^[18].

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. wielkopolskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło 3353,16 zł, co lokowało je na 6. miejscu względem wszystkich województw^[19].

W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 148,6 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 10,0% do aktywnych zawodowo^[20].

Według danych z 2013 r. 8,5% mieszkańców w gospodarstwach domowych woj. wielkopolskiego miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego (tzn. znajdowało się poniżej minimum egzystencji)^[21].

W 2010 r. produkcja sprzedana przemysłu w woj. wielkopolskim wynosiła 103,8 mld zł, co stanowiło 10,5% produkcji przemysłu Polski. Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej w wielkopolskim wynosiła 15,2 mld zł, co stanowiło 9,5% sprzedaży Polski^[22].

Budżet województwa wielkopolskiego w 2013 r. zamknął się dochodami w wysokości 1170 mln zł oraz wydatkami w wysokości 1385 mln zł. Zadłużenie samorządu na koniec 2013 r. wyniosło 441,0 mln zł, co stanowiło 37,67% wysokości dochodów województwa^[23][24].

Transport

Autostrada A2 – węzeł „Krzesiny” (Poznań-Nowe Miasto)

Dworzec kolejowy Poznań Główny od strony peronów

Port lotniczy Poznań-Ławica

W Wielkopolsce krzyżuje się kilka szlaków komunikacyjnych. Przez Poznań i Konin przebiega trasa z Europy Zachodniej do Rosji. W kierunku południowym biegnie międzynarodowa trasa z Gdańska przez Poznań i Leszno do Pragi i dalej na południe Europy. Zbudowana jest tu autostrada A2, która biegnie od granicy zachodniej przez Poznań i Warszawę do Moskwy.

Głównymi węzłami kolejowymi są tutaj: Poznań, Piła, Ostrów Wielkopolski i Leszno. Pomiędzy Warszawą a Berlinem kursują pociągi EuroCity, które zapewniają szybkie połączenie komunikacyjne pomiędzy Poznaniem a Berlinem. Trasa ta została jako pierwsza w Polsce, dostosowana do europejskiego systemu szybkich przewozów.

W Poznaniu znajduje się międzynarodowy port lotniczy Poznań-Ławica.

Lotnisko powojskowe z długim betonowym pasem startowym znajduje się w Pile. W Michałkowie położonym ok. 5 km na północ od Ostrowa Wielkopolskiego znajduje się lotnisko sportowe Aeroklubu Ostrowskiego. Lotnisko posiada krótki utwardzony pas oraz lądowisko trawiaste przez co mogą tam lądować tylko niewielkie samoloty. Małe samoloty mogą również lądować na lotnisku szybowcowym w Lesznie.

Transport drogowy

Drogi krajowe w województwie wielkopolskim^[26][27]

Droga	Trasa	Obecna długość w województwie	Uwagi
A2E30	granica państwa z Niemcami – Świecko – Poznań – Łódź – Warszawa (węzeł „Konotopa”) – ... – Warszawa (węzeł „Lubelska”) – Biała Podlaska – Kukuryki – granica państwa z Białorusią	210 km	Istniejący odcinek: Trzciel – Dąbie
S5E261	S7 (Ostróda) – Grudziądz – Bydgoszcz – Poznań – Leszno – A8 (Wrocław)	158 km	W eksploatacji: odcinek Poznań Wschód – Mieleszyn (granica województwa) odcinek Poznań Zachód – granica województwa
S8E67	Wrocław (Psie Pole) – Kępno – Sieradz – A1 (Łódź) – ... – A1 (Piotrków Trybunalski) – Rawa Mazowiecka – Warszawa – Ostrów Mazowiecka – Zambrów – Choroszcz S19	ok. 24 km	Istniejący odcinek: Syców – Kępno
S10	A6 (Szczecin) – Piła– Bydgoszcz – Toruń – S7 (Płońsk)	7,8 km	W eksploatacji: obwodnica Wyrzyska
S11	Koszalin – Piła – Poznań – Ostrów Wielkopolski – Tarnowskie Góry – A1	? km	W eksploatacji: zachodnia obwodnica Poznania, odcinek Poznań Krzesiny (A2) – Kórnik, obwodnica Jarocina, obwodnica Ostrowa Wielkopolskiego, obwodnica Kępna
10	granica państwa z Niemcami – Lubieszyn – Szczecin – Stargard – Wałcz – Piła – Pawłówek – Białe Błota – Wypaleniska – Przyłubie – Toruń – Lipno – Sierpc – Drobin – Płońsk	?
11	Kołobrzeg – Koszalin – Piła – Poznań – Pleszew – Ostrów Wielkopolski – Kępno – Bytom	?
12	granica państwa z Niemcami – Łęknica – S3 (węzeł „Głogów Zachód") – Głogów – Leszno – Pleszew – Kalisz – Sieradz – Piotrków Trybunalski – Sulejów – Radom – Zwoleń – Puławy – Lublin – Dorohusk – granica państwa z Ukrainą	155 km
15	Trzebnica – Krotoszyn – Jarocin – Września – Gniezno – Strzelno – Inowrocław – Toruń – Ostróda	187 km
22	granica państwa z Niemcami – Kostrzyn nad Odrą – Gorzów Wielkopolski – Wałcz – Człuchów – Starogard Gdański – Malbork – Elbląg – Grzechotki – granica państwa z Rosją	36,6 km
24	Pniewy – Gorzyń – Skwierzyna – Wałdowice	30 km
25	Bobolice – Bydgoszcz – Inowrocław – Strzelno – Konin – Kalisz – Ostrów Wielkopolski – Oleśnica	149 km
32	granica państwa z Niemcami – Gubinek – Zielona Góra – Sulechów – Wolsztyn – Grodzisk Wielkopolski – Stęszew	65,3 km
36	Prochowice – Lubin – Rawicz – Krotoszyn – Ostrów Wielkopolski	78,6 km
39	Łagiewniki – Strzelin – Brzeg – Namysłów – Kępno	24,1 km
72	Konin – Turek – Łódź – Rawa Mazowiecka	48,6 km
83	Turek – Sieradz	25,6 km
92	2 Rzepin – Świebodzin – Trzciel – Pniewy – Poznań – Września – Słupca – Konin– Koło – Kutno – Łowicz – Warszawa – ... – Mińsk Mazowiecki	244,5 km	Dawna droga krajowa nr 2

... – brak ciągłości drogi

Tabor kolejowy

Województwo wielkopolskie jest właścicielem 73 pojazdów szynowych, z których stanowią 44 elektrycznych zespołów trakcyjnych oraz 27 spalinowych zespołów trakcyjnych i autobusów szynowych, których zakup dokonał Urząd Marszałkowski oraz samorządowy przewoźnik Koleje Wielkopolskie. Przewoźnikiem obsługującym tabor należący do województwa wielkopolskiego są Koleje Wielkopolskie oraz Polregio, które obsługuje trzy SA108 należące do UM.

21 października 2021 roku Koleje Wielkopolskie zdecydowały się na zakup dwóch kolejnych 36WEhd w ramach prawa opcji. Ich dostawa ma nastąpić jesienią 2023 roku^[28].

Transport lotniczy

• port lotniczy Poznań-Ławica^[41]

Nauka i oświata

Studenci na UAM

W 2012 w województwie wielkopolskim działało 39 szkół wyższych, w których studiowało 159,4 tys. osób. Największą szkołą wyższą jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, na którym według danych z 31 grudnia 2020 studiowało 37 116 osób^[42].

Bezpieczeństwo publiczne

W województwie wielkopolskim działa centrum powiadamiania ratunkowego, które znajduje się w Poznaniu i które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999^[43].

Religia

Zobacz też

• wojewodowie poznańscy i wielkopolscy
• województwo środkowopolskie (wschodniowielkopolskie)
• polskie tablice rejestracyjne (wikisource)
• modernistyczny gmach Urzędu Wojewódzkiego

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
• Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego
• Województwo wielkopolskie w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2015-05-20]  (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.