Wielooczka czarna

Wielooczka czarna
Polycelis nigra[1]
(Müller, 1774)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

płazińce

Gromada

wirki

Rząd

wirki trójjelitowe

Rodzina

Planariidae

Rodzaj

Polycelis

Gatunek

wielooczka czarna

Wielooczka czarna (Polycelis nigra (Müller, 1774)[2]) – gatunek wolnożyjącego[3] słodkowodnego płazińca należącego do wirków[4][5].

Rozmieszczenie

Wielooczka czarna jest jednym z najszerzej rozpowszechnionych[3][6] i najpospolitszych[6] wirków europejskich. Występuje aż do północnych Niemiec i Danii[6], rozpowszechniona jest w całej Brytanii[3], nie ma jej jednak już w Szwecji[6]. Występuje również na niżu[5] w Polsce[4][5]. Podawana jest też z Ameryki Północnej i Afryki[3].

Występowanie

Wielooczka czarna zasiedla wody słodkie stojące oraz rzeki o słabym nurcie[5][4]. Występuje zwykle niedaleko brzegu, na głębokości 1-1,5 m. Zimę spędza na dnie[5].

Budowa

Wielooczka czarna ma barwę brunatną lub czarną[4]. Osiąga długość do 12 mm[4][5]. Przód ma nieco wypukły, bez czułków[5].

Z przodu i po bokach wzdłuż brzegów ciała posiada liczne oczy (prymitywne oczka – ocella[7]), ułożone w jednym rzędzie o kształcie podkowy. Jego końce sięgają dalej do tyłu niż u wielooczki rogatej[5].

Zwierzę ma około 70 oczu. Usunięte regeneruje w ciągu tygodnia, o ile mózg nie został również usunięty. Nie zależy to od połączeń nerwowych z mózgiem. Przypuszcza się, że mózg wydziela hormon stymulujący regenerację oczu[8][9].

Odżywianie się

Wielooczka czarna jest drapieżnikiem[10][11]. Z badań przeprowadzonych w jednym z jezior w Anglii wynika, że odżywia się tam głównie skąposzczetami i ośliczkami, w znacznie większym stopniu niż kiełżami z rodzaju Gammarus, mięczakami, chruścikami i ochotkowatymi[10].

Zwierzę to może polować też na larwy widelnic i jętek[11], czasami nawet wyjadać cały skrzek żaby trawnej[12].

Przypisy

  1. ↑ Polycelis nigra, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ Polycelis nigra (Müller, 1774). WoRMS - World Register of Marine Species. [dostęp 2017-06-27]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Mehrez Gammoudi, Myriam Garbouj, Bernhard Egger, Saida Tekaya. Updated inventory and distribution of free-living flatworms from Tunisian waters. „Zootaxa”. 4263 (1), s. 120–138, 2017-05-08. Auckland, New Zealand: Zootaxa Team, Magnolia Press. DOI: 10.11646/zootaxa.4263.1.5. (ang.). 
  4. ↑ a b c d e Anna Stańczykowska: Zwierzęta bezkręgowe naszych wód. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,, 1979, s. 46-52, 86, 234. ISBN 83-02-00153-8.
  5. ↑ a b c d e f g h Mieczysław Górny, Andrzej Kaczanowski, Janina Kaczanowska, Jerzy Prószyński, Jan Maciej Rembiszewski, Mirosław Stankiewicz, Wojciech Staręga, Teresa Sulgostowska, Zuzanna Stromenger, Tomasz Umiński, Ludwik Żmudziński: Bezkręgowce. Zbigniew Chrzanowski (red.). Wyd. I. Warszawa: PW Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
  6. ↑ a b c d Norbert Pongratz, Martin Storhas, Salvador Carranza, Nicolaas K Michiels. Phylogeography of competing sexual and parthenogenetic forms of a freshwater flatworm: patterns and explanations. „BMC Evolutionary Biology”. 3 (23), 2003. DOI: 10.1186/1471-2148-3-23. (ang.). 
  7. ↑ Czesław Jura: Bezkręgowce. Zarys morfologii, systematyki, filogenezy. Wyd. drugie zmienione. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo naukowe, 1983, s. 135. ISBN 83-01-04489-6.
  8. ↑ Nelson Çabej: Epigenetic Principles of Evolution. Wyd. pierwsze. Elsevier, 2012, s. 210. ISBN 0-12-415831-5. (ang.).
  9. ↑ Richard J. Goss: Principles of Regeneration. New York and London: Academic Press, 1969, s. 69-70. ISBN 0-12-293050-9. (ang.).
  10. ↑ a b A.J. Martin, R.M.H. Seaby, Young J.O.. The consequence of a food refuge collapse on a guild of lake-dwelling triclads and leeches. „Hydrobiologia”. 277 (187), marzec 1994. DOI: 10.1007/BF00007300. (ang.). 
  11. ↑ a b T. B. Reynoldson, Patricia Bellamy. Triclads (Turbellaria: Tricladida) as predators of lake-dwelling stonefly and mayfly nymphs. „Freshwater Biology”. 5 (4), s. 305–312, sierpień 1975. DOI: 10.1111/j.1365-2427.1975.tb01757.x. ISSN 1365-2427. (ang.). 
  12. ↑ Kentwood D. Wells: The Ecology and Behavior of Amphibians. Chicago and London: University of Chicago Press, 2010, s. 651. ISBN 0-226-89333-2. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Polycelis nigra.jpg
Autor: Holger Brandl, HongKee Moon, Miquel Vila-Farré, Shang-Yun Liu, Ian Henry, and Jochen C. Rink, Licencja: CC BY 4.0
Polycelis nigra