Wielowieś (gmina)
gmina wiejska | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
TERC | 2405082 | ||||
Wójt | Ginter Franciszek Skowronek | ||||
Powierzchnia | 116,59 km² | ||||
Populacja (2016) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość | 50,8 os./km² | ||||
Nr kierunkowy | 32 | ||||
Tablice rejestracyjne | SGL | ||||
Adres urzędu: ul. Główna 144-187 Wielowieś | |||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie powiatu | |||||
50°30′36″N 18°36′58″E/50,510000 18,616111 | |||||
Strona internetowa | |||||
Biuletyn Informacji Publicznej | |||||
Portal Polska |
Wielowieś – gmina wiejska w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Siedziba gminy to Wielowieś.
Historia
Gmina zbiorowa Wielowieś powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945[2]) w powiecie gliwickim na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski[3][4]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego[4][5], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do województwa śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)[6][7].
Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z 5. gromad: Błażejowice, Czarków, Kieleczka, Sieroty i Wielowieś[8]. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę województwa śląskiego na katowickie[9], a 9 marca 1953 kolejno na stalinogrodzkie[10]. Według stanu z 1 lipca 1952 gmina składała się z 5. gromad: Błażejowice, Czarków, Kieleczka, Sieroty i Wielowieś[11]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[12].
Jednostkę reaktywowano 1 stycznia 1973 w tymże powiecie i województwie[13]. W jej skład weszły obszary 13 sołectw: Błażejowice, Borowiany, Czarków, Dąbrówka, Gajowice, Kieleczka, Radonia, Raduń, Sieroty, Świbie, Wielowieś, Wiśnicze i Zacharzowice[13][14].
1 czerwca 1975 gmina weszła w skład nowo utworzonego (mniejszego) woj. katowickiego (zniesienie powiatów)[15]. Od 1999 w woj. śląskim, ponownie w powiecie gliwickim.
Położenie
Gmina jest położona w północnej części powiatu gliwickiego i sąsiaduje z miastem:
oraz gminami:
- Toszek (powiat gliwicki)
- Jemielnica, Strzelce Opolskie, Zawadzkie (powiat strzelecki)
- Krupski Młyn, Tworóg, Zbrosławice (powiat tarnogórski)
Miejscowości
Miejscowości leżące na terenie gminy Wielowieś:
Wsie:
- Błażejowice
- Czarków
- Dąbrówka
- Gajowice
- Kieleczka
- Sieroty
- Świbie
- Radonia
- Raduń-Borowiany
- Wielowieś (wieś gminna)
- Wiśnicze
- Zacharzowice
Osada
Integralne części wsi
Nieoficjalne przysiółki wsi
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002[16] gmina Wielowieś ma obszar 116,59 km², w tym:
- użytki rolne: 65%
- użytki leśne: 27%
Gmina stanowi 17,58% powierzchni powiatu.
Demografia
Dane z 30 czerwca 2004[17]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 6104 | 100 | 3137 | 51,4 | 2967 | 48,6 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 52,4 | 26,9 | 25,4 |
- Piramida wieku mieszkańców gminy Wielowieś w 2014 roku[1].
Edukacja
Gmina Wielowieś posiada sieć publicznych placówek oświatowych składającą się z dwóch przedszkoli, dwóch szkół podstawowych oraz jednego gimnazjum. Dwa przedszkola i dwie szkoły podstawowe tworzą Zespoły Szkolno-Przedszkolne.
Przedszkola:
- Przedszkole w ZSP w Świbiu
- Przedszkole w ZSP w Wielowsi
Szkoły podstawowe:
- Szkoła Podstawowa w ZSP w Świbiu
- Szkoła Podstawowa w ZSP w Wielowsi
Gimnazja:
Turystyka
Przez gminę przebiegają następujące szlaki turystyczne:
- – Szlak Stulecia Turystyki
- – Szlak Okrężny Wokół Gliwic
- – Szlak Zacharzowicki
Transport
Drogowy
Przez gminę Wielowieś przechodzą drogi wojewódzkie.
Drogi Wojewódzkie:
Zbiorowy
Komunikację miejską w Gminie Wielowieś organizuje Międzygminny Związek Komunikacji Pasażerskiej Tarnowskie Góry. Dzięki MZKP sołectwa (poza Dąbrówką) posiadają połączenie z siedzibą gminy – Wielowsią.
Obecny kształt komunikacji międzygminnej:
- Trasa linii 152:
- W stronę Pyskowic:
- Z Pyskowic:
- Pyskowice
- Pniów
- Zacharzowice
- Sieroty-Chwoszcz
- Sieroty
- Wielowieś
- Błażejowice
- Wiśnicze
- Świbie
- Radonia
- Raduń-Borowiany
- Kieleczka
- Wielowieś
- Warianty trasy:
- Tworóg Dworzec PKP – Pyskowice Pl. Wyszyńskiego przez Czarków, Jerzmanów, Kieleczkę, Borowiany, Radonię, Świbie, Wiśnicze, Błażejowice, Wielowieś, Sieroty, Zacharzowice i Pniów.
- Pyskowice Pl. Wyszyńskiego – Boruszowice Hanusek przez Pniów, Zacharzowice, Sieroty, Wielowieś, Błażejowice, Wiśnicze, Świbie, Radonię, Borowiany, Kieleczkę, Jerzmanów, Czarkow, Tworóg, Brynek i Hanusek (kursuje jedynie w dni nauki szkolnej).
- Warianty trasy:
- Trasa linii 180:
- Trasa linii 737:
- Wielowieś
- Czarków
- Jerzmanów
- Kieleczka
- Raduń-Borowiany
- Radonia
- Świbie
- Wiśnicze
- Gajowice
- Błażejowice
- Wielowieś
- Warianty trasy:
- Boruszowice Hanusek – Wielowieś Ośrodek Zdrowia przez Świniowice,
- Boruszowice Hanusek – Wielowieś Ośrodek Zdrowia przez Czarków, Jerzmanów, Kieleczkę, Borowiany, Radonię, Świbie, Wiśncize, Gajowice i Błażejowice (z pominięciem Świniowic).
- Warianty trasy:
Komunikację z siedzibą powiatu – Gliwicami, zapewnia komercyjny przewoźnik PKS Gliwice.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Gmina Wielowieś w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
- ↑ Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
- ↑ a b Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.
- ↑ Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
- ↑ Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
- ↑ Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
- ↑ Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.
- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
- ↑ Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ a b Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Zielony szlak turystyczny.
Żółty szlak turystyczny.
Czarny szlak turystyczny.
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców gminy Wielowieś, 2014
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location of Gmina Wielowieś in Gliwice County
Autor: Bazie, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Wielowieś, dwór, 1748, 1923, 1947