Wierchomla Mała

Artykuł49°25'50"N 20°49'32"E
- błąd39 m
WD49°27'N, 20°51'E
- błąd19365 m
Odległość749 m
Wierchomla Mała
wieś
Ilustracja
Widok z polany Wyżne Młaki
Państwo Polska
Województwo małopolskie
Powiatnowosądecki
GminaPiwniczna-Zdrój
Strefa numeracyjna18
Tablice rejestracyjneKNS
SIMC0459833
Położenie na mapie gminy Piwniczna-Zdrój
Mapa konturowa gminy Piwniczna-Zdrój, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wierchomla Mała”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Wierchomla Mała”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Wierchomla Mała”
Ziemia49°25′50″N 20°49′32″E/49,430556 20,825556

Wierchomla Maławieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wieś położona jest w dolinie potoku Mała Wierchomlanka (Tysina). Od północno-zachodniej strony wznoszą się zalesione szczyty Gaborówki (790 m) i Lembarczka (917 m), od wschodniej i południowej grzbiet ciągnący się od Bacówki nad Wierchomlą po Pustą Wielką (1061 m)[1].

Historia

Miejscowość ta została odnotowana w średniowieczu, gdy Ścibor ze Ściborzyc herbu Ostoja (1347–1414) jesienią 1410 r. w imieniu Zygmunta Luksemburczyka najechał na ziemię sądecką i spalił oraz ograbił Stary Sącz, został odparty w potyczkach w Piwnicznej, Łomnicy, pod Wierchomlą.

Osada została lokowana w 1603 (według innych źródeł w 1601) na przywileju biskupa Bernarda Maciejowskiego. Zasadźca miejscowości był Fedor z pobliskiego Szczawnika. Nazywana była Wierchomlą Księżą z racji świadczenia powinności na rzecz proboszcza muszyńskiego. Miejscowość zamieszkiwana była przez Rusinów (Łemków).

Stanowiła część biskupiego państwa muszyńskiego. Od 1770 w państwie Habsburgów a od 1781 była własnością skarbu cesarskiego (K.k Muszyner Cameral Verwaltung). Następne lata to wspólne dzieje z Wierchomlą Wielką. Do 1947 Łemkowie zostali przymusowo przesiedleni na Ukrainę i na ziemie odzyskane.

Turystyka

Wierchomla Mała jest miejscowością turystyczną w Popradzkim Parku Krajobrazowym, pomiędzy Muszyną a Piwniczną-Zdrój. Mieści się tu nowoczesna stacja narciarska (działająca od sezonu 1997/98) z 10 wyciągami, w tym najdłuższym w Polsce wyciągiem krzesełkowym (1600 m), czynnym także latem. Odbywają się tu liczne cykliczne imprezy sportowe – narciarskie, rowerowe, wyścigi psich zaprzęgów.

Atrakcje turystyczne: stare połemkowskie chaty, liczne źródełka, jaskinie pod górą Pusta Wielka, grillowiska, pole do gry w paintball, skałki do wspinania, szlaki turystyczne piesze i rowerowe, basen kryty, park linowy ze ścianką wspinaczkową, bacówka nad Wierchomlą, niedaleko schronisko Na Hali Łabowskiej, trasa piesza i rowerowa na Jaworzynę Krynicką, skąd można zjechać koleją gondolową do Krynicy. W zimę narciarze mogą przemieszczać się systemem wyciągów do Muszyny – Szczawnika.

Demografia

W 1921 r. spośród 336 mieszkańców 7 było wyznania rzymskokatolickiego i 329 greckokatolickiego. Odzwierciedleniem wyznania była zadeklarowana narodowość – polska dla 7 osób i rusińska dla 329[2].

Ludność według spisów powszechnych, w 2009 według PESEL.[2][3][4][5]

Budynki mieszkalne
Rok1900192119312002
Liczba58545716
Zwierzęta hodowlane w 1900 roku[3]
ZwierzętaKonieBydłoOwceŚwinie
Liczba1428430050

Przypisy

  1. Beskid Sądecki. Mapa 1:50 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” s.c.. ISBN 83-915737-3-7.
  2. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XII - Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
  3. a b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907
  4. Statystyka Polski, t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny
  5. Statystyka Polski, seria C, z. 88 Warszawa 1938 Główny Urząd Statystyczny

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Lembarczek BS 10.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z polany Wyżne Młaki na grzbiecie Pusta Wielka -Runek