Wiesław Czyż

Wiesław Czyż
Data i miejsce urodzenia

2 maja 1927
Lublin

Data śmierci

8 kwietnia 2017

profesor doktor habilitowany nauk fizycznych
Specjalność: fizyka wysokich energii
Doktorat

1956
Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1961
Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego PAN

Profesura

1967 (nadzwyczajny), 1972 (zwyczajny)

Aktywność zawodowa: 1948-2017
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Wiesław Stanisław Czyż (ur. 2 maja 1927 w Lublinie[1], zm. 8 kwietnia 2017[2]) – polski fizyk-teoretyk, profesor nauk fizycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.

Życiorys

W 1948 ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, następnie rozpoczął pracę w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, tam w 1956 obronił pracę doktorską z fizyki. Od 1955 pracował w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN, tam habilitował się w 1961, w 1967 został profesorem nadzwyczajnym, w 1972 profesorem zwyczajnym. W IFJ kierował Zakładem Fizyki Teoretycznej. W 1988 powrócił do pracy w Instytucie Fizyki UJ i do 1997 był zatrudniony w Zakładzie Teorii Cząstek. W latach 1973-1990 był redaktorem naczelnym pisma Acta Physica Polonica A, w latach 1990-1993 pisma Acta Physica Polonica B[1].

Należał do współtwórców krakowskiej szkoły teoretycznej fizyki wysokich energii. Był prekursorem badań nad zderzeniami ciężkich jonów[2]. Był m.in. współautorem tzw. modelu zranionych nukleonów, używanego do opisu wysokoenergetycznych zderzeń protonów i ciężkich jąder. Był prekursorem badań nad nowym stanem materii, powstającym w czasie relatywistycznych zderzeń ciężkich jonów, który nazwano plazmą kwarkowo-gluonową[3].

Od 1973 był członkiem korespondentem, od 1983 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, od 1989 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności[4].

Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim (1966), Krzyżem Oficerskim (1977) i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2005)[5]. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[6].

Przypisy

  1. a b Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. Tom V. Suplement A-Ż, wyd. Ośrodek Przetwarzania Informacji, Warszawa 2006, s. 177
  2. a b Wiesław Czyż. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2017-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-16)]. (pol.).
  3. Zmarł prof. Wiesław Czyż
  4. Członkowie Polskiej Akademii Nauk. Informator, wyd. PAN, Warszawa 2011, s. 284
  5. Zmarł Profesor Wiesław Czyż. [dostęp 2017-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-20)].
  6. Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 56, ISBN 978-83-233-4527-5.