Wigabatryna

Wigabatryna
enancjomery wigabatryny (S) u góry i (R) u dołu
Nazewnictwo Inne nazwy i oznaczenia kwas γ-winyloaminomasłowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C6H11NO2
Masa molowa	174,20 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	60643-86-9
PubChem	5665
DrugBank	DB01080
SMILES C=CC(CCC(=O)O)N
InChI InChI=1S/C6H11NO2/c1-2-5(7)3-4-6(8)9/h2,5H,1,3-4,7H2,(H,8,9) PJDFLNIOAUIZSL-UHFFFAOYSA-N
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-06-09] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów (RS)-wigabatryna Substancja w tej postaci nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według kryteriów GHS (na podstawie podanej karty charakterystyki). Numer RTECS MP7745000
Klasyfikacja medyczna
ATC	N03AG04
Stosowanie w ciąży	kategoria C
Farmakokinetyka Biodostępność 80–90% Okres półtrwania 5–8 h (u ludzi młodych), 12–13 h (u ludzi starszych) Wiązanie z białkami osocza i tkanek 0% Wydalanie nerki
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Wigabatryna – organiczny związek chemiczny, lek przeciwpadaczkowy, analog kwasu γ-aminomasłowego, wybiórczo i nieodwracalnie hamujący aminotransferazę kwasu γ-aminomasłowego (GABA-T).

Mechanizm działania

Lek hamując transaminazę GABA zwiększa stężenie synaptycznego GABA w ośrodkowym układzie nerwowym, co wpływa na hamowanie napadów^[1].

Farmakokinetyka

Wigabatryna po podaniu p.o. wchłania się dobrze i szybko; pokarm nie wpływa na wchłanianie leku. Lek nie wiąże się z białkami osocza. Wigabatryna nie jest metabolizowana w organizmie i jest wydalana w postaci niezmienionej, przede wszystkim przez nerki (50–70%). Okres półtrwania T_1/2 wigabatryny wynosi około 6 godzin, jest wydłużony u chorych z niewydolnością nerek i w starszym wieku. Stężenie leku w surowicy krwi nie koreluje z efektem klinicznym, ponieważ czas działania wigabatryny zależy od szybkości resyntezy GABA-T^[2].

Wskazania

Wskazaniem do stosowania wigabatryny są napady padaczkowe uogólnione lub nie, niewrażliwe na leczenie innymi lekami przeciwpadaczkowymi. Lek stosuje się w monoterapii napadów padaczkowych u niemowląt, zwłaszcza zespołu Westa^[3][4].

Przeciwwskazania

Przeciwwskazaniem bezwzględnym jest nadwrażliwość na którykolwiek ze składników preparatu.

Przeciwwskazania względne: Lek należy ostrożnie stosować u chorych w podeszłym wieku, z niewydolnością nerek, z istniejącymi lub stwierdzanymi w wywiadzie objawami psychotycznymi i (lub) zaburzeniami zachowania. Wigabatrynę należy stosować po wykonaniu badania pola widzenia; badanie należy powtarzać regularnie w trakcie leczenia; w razie wystąpienia zaburzeń wzroku rozważyć odstawienie leku. Stosować ostrożnie u osób z upośledzoną czynnością nerek i chorych w podeszłym wieku.

Interakcje z innymi lekami

Wigabatryna nie podlega przemianom metabolicznym, nie wiąże się z białkami i nie indukuje cytochromu P450 ani innych enzymów biorących udział w metabolizmie leków; podczas jednoczesnego stosowania z innymi lekami ryzyko wystąpienia interakcji jest niewielkie. Wigabatryna zmniejsza o około 20% stężenie fenytoiny we krwi. Badanie z 2002 roku wykazało statystycznie istotny spadek stężenia karbamazepiny w osoczu przy jednoczesnym stosowaniu wigabatryny^[5]. Nie stwierdzono interakcji z fenobarbitalem lub walproinianem sodu.

Działania niepożądane

Najczęstszymi działaniami niepożądanymi są:

• zmęczenie i senność
• pobudzenie (u dzieci)
• nerwowość, drażliwość
• zawroty i bóle głowy
• oczopląs
• ataksja
• drżenie
• parestezje
• zaburzenia koncentracji.

Rzadszymi działaniami niepożądanymi są:

• splątanie
• zaburzenia pamięci
• zaburzenia widzenia (np. podwójne widzenie).

Bardzo rzadkimi działaniami niepożądanymi są ubytki pola widzenia lub zaburzenia ze strony siatkówki (np. obwodowy zanik siatkówki), zapalenie lub zanik nerwu wzrokowego^[6][7]. U niektórych chorych, zwłaszcza z napadami mioklonicznymi, częstość napadów padaczkowych może ulec zwiększeniu. Opisywano zaburzenia psychiczne po stosowaniu wigabatryny^[8] – pobudzenie, agresję, depresję, zaburzenia myślenia, reakcje paranoidalne, bardzo rzadko objawy hipomaniakalne i maniakalne. Reakcje te występowały u chorych z dodatnim wywiadem w kierunku zaburzeń psychicznych i na ogół przemijały po zmniejszeniu dawki leku lub stopniowym odstawieniu leku. Rzadko po rozpoczęciu leczenia występowały objawy znacznego uspokojenia, otępienia lub splątania, ustępujące całkowicie po zmniejszeniu dawki lub odstawieniu leku.

Stosowanie w ciąży i laktacji

Kategoria C. Lek może powodować wystąpienie wad rozwojowych, dlatego przeciwwskazane jest jego stosowanie w ciąży i okresie karmienia piersią.

Dawkowanie

Lek podaje się doustnie 1–2 razy na dobę, przed lub w trakcie posiłku. Wigabatrynę powinno się stosować łącznie z dotychczas stosowanymi lekami przeciwpadaczkowymi. Dawkowanie powinno być zindywidualizowane w zależności od reakcji klinicznej i tolerancji. Dawkę należy odpowiednio zmniejszyć u chorych z niewydolnością nerek lub w podeszłym wieku. U dzieci dawkowanie należy ustalić w zależności od masy ciała.

Preparaty

• Sabril (Kanada, Meksyk, Wielka Brytania)
• Sabrilex (Dania).

Przypisy

Bibliografia

• Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006, ISBN 83-7430-060-4 .^{[potrzebny numer strony]}
• W.W. Kostowski W.W., Z.S.Z.S. Herman Z.S.Z.S., Farmakologia. Podstawy farmakoterapii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, ISBN 83-200-3350-0 .^{[potrzebny numer strony]}