Wiktor Cymerys-Kwiatkowski

Wiktor Cymerys-Kwiatkowski
Data urodzenia

1886

Data i miejsce śmierci

24 grudnia 1904
Radom

Zawód, zajęcie

robotnik

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości z Mieczami
Tablica poświęcona Cymerys-Kwiatkowskiemu, przy ulicy Stefana Żeromskiego 38 w Radomiu

Wiktor Cymerys-Kwiatkowski (ur. ok. 1886, zm. 24 grudnia 1904 w Radomiu) – działacz niepodległościowy i socjalistyczny. Członek Kół Bojowych Samoobrony Robotniczej, późniejszej Organizacji Bojowej PPS.

Życiorys

Robotnik z fabryki mebli giętych w Radomiu. Od 1901 członek Polskiej Partii Socjalistycznej.

Jako osiemnastolatek, był chorążym demonstracji PPS ogłoszonej przeciw mobilizacji w związku z wojną rosyjsko-japońską w nocy 25 grudnia 1904. Dzień wcześniej PPS uszkodził linię kolejową Radom–Dęblin, uniemożliwiając wyjazd rekrutów.

Po pasterce w kościele Bernardynów tłum ruszył ulicą Lubelską w stronę siedziby gubernatora. Tuż za Placem Soborowym drogę manifestantom zastąpiło wojsko. Przybył również płk Bułatow, dowódca 26 Mohylowskiego Pułku Piechoty. Bułatow usiłował odebrać Cymerysowi sztandar, w tym czasie jeden z oficerów dał sygnał do otwarcia ognia. Według innej wersji, ogień otwarto po wybuchu, który zniszczył cześć parkanu prawosławnego soboru i ranił dwóch carskich żandarmów. W trakcie strzelaniny Cymerys-Kwiatkowski dwoma strzałami zabił płk. Bułatowa, sam jednak został śmiertelnie ranny od salwy. Po długotrwałej strzelaninie tłum rozpierzchł się.

29 grudnia 1904 odbył się pogrzeb Cymerysa-Kwiatkowskiego z udziałem ponad 300 osób. Policja nie interweniowała, zaś zebrani po odśpiewaniu "Czerwonego sztandaru" rozeszli się.

W 1937 władze Radomia, przyznały matce Cymerysa-Kwiatkowskiego zapomogę w wysokości 100 zł. miesięcznie. W 1938 Cymerys został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości z Mieczami[1]. Jego imieniem nazwano ulicę w Radomiu. Przed wojną w miejscu śmierci ufundowano tablice pamiątkową, która została zniszczona przez Niemców w czasie okupacji. Odnowiono ją w 1966. Grób Kwiatkowskiego znajduje się na cmentarzu przy ul. Limanowskiego

Przypisy

  1. M.P. z 1938 r. Nr 93, poz. 143. Odznaczenie to przyznano w miejsce przyznanego mu uprzednio Krzyża Niepodległości w 1930 r. (M.P. z 1930 r. Nr 300, poz. 423)

Bibliografia

  • Jan Krzesławski, Przed i po Grzybowie, w "Kronika Ruchu Rewolucyjnego w Polsce" nr 3/1935
  • Andrzej Krzysztof Kunert, Kwiatkowski-Cymerys Wiktor, w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego. Tom 3, Warszawa 1992 ISBN 83-900412-7-8

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

TablicaCymerys Radom.jpg
Autor: Czerwony64, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica poświęcona Wiktorowi Cymerys-Kwiatkowskiemu działaczowi OB PPS w Radomiu