Wiktor Rozwadowski (1869–1940)
pułkownik tytularny kawalerii | |
Data urodzenia | 28 listopada 1869 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | 13 Galicyjski Pułk Ułanów |
Odznaczenia | |
Wiktor Jordan Rozwadowski[1] herbu Trąby (ur. 28 listopada 1869, zm. 1940 w ZSRR) – tytularny pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Wywodził się z rodu Rozwadowskich herbu Trąby. Jego przodek Maciej Rozwadowski wykazał się męstwem w bitwie pod Wiedniem w 1683, pradziad Kazimierz Rozwadowski był kościuszkowskim brygadierem, dziad Wiktor walczył w powstaniu listopadowym i został odznaczony Orderem Virtuti Militari, stryj Tadeusz poległ w powstaniu styczniowym, a ojciec Tomisław (1841-1920) w powstaniu styczniowym walczył jako dowódca jazdy powstańczej[2]. Jego matką była Melania (1842-1894)[3], a braćmi Tadeusz (1866-1928, generał) i Samuel (1867-1915)[4]. W 1894 otrzymał godność c. k. podkomorzego[5].
W kawalerii C. K. Armii został mianowany podporucznikiem z dniem 1 września 1890[6]. Służył w szeregach 13 Galicyjskiego pułku ułanów w Złoczowie (służył tam już wtedy jego brat por. Samuel Jordan-Rozwadowski)[7][8][9][10]. Tam został awansowany na porucznika z dniem 1 listopada 1894[11] i około 1895 był w 13 pułku komendantem plutonu pionierów[12][13][14][15]. Od około był oficerem 5 Węgierskiego (chorwackiego) pułku ułanów w Warasdin[16][17][18][19]. Tam został awansowany na rotmistrza 2 klasy z dniem 1 listopada 1901[20][5]. Od około 1902 ponownie był oficerem 13 Galicyjskiego pułku ułanów w Złoczowie (służyli tam wtedy jego brat rtm. Samuel Jordan-Rozwadowski i kuzyn por. Adam Jordan-Rozwadowski)[21], od około 1903 do około 1905 pełniąc funkcję komendanta plutonu pionierów[22][23][24]. Około 1905 awansował na rotmistrza 1 klasy z dniem 1 listopada 1901[25]. Czynnym oficerem 13 pułku piechoty pozostawał do około 1906/1907[26], po czym figurował jeszcze w ewidencji tej jednostki jako oficer z przyznanym zaopatrzeniem do około 1909[27][28]. W trakcie I wojny światowej pod koniec 1915 otrzymał tytuł i charakter majora[29][30].
8 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podpułkownika[31]. W latach 1919–1920 był sztabowym oficerem inspekcyjnym jazdy przy Dowództwie Okręgu Generalnego „Kielce” w Kielcach[32]. 11 czerwca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[33]. Z dniem 1 maja 1921 roku został przeniesiony w stan spoczynku[34]. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu tytularnego pułkownika jazdy[35]. Na emeryturze mieszkał we Lwowie[36][37][38]. W 1934 był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI jako oficer w dyspozycji dowódcy O.K. VI i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto[39].
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów. W 1940 został przewieziony do więzienia przy ulicy Karolenkiwskiej 17 w Kijowie. Tam został zamordowany przez NKWD prawdopodobnie na wiosnę 1940. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 55/5-31 oznaczony numerem 2505)[40]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Jego żoną była Anna z baronów von Seckendorff[5]. Ich dziećmi byli Maria Anna (ur. 1897), Antoni (ur. 1898), Zofia (ur. 1899, Edward (ur. 1902)[5]. Bracia Tadeusz, Samuel i Wiktor Rozwadowscy po swojej ciotce baronowej Czerko zostali spadkobiercami majątku Glina blisko Lwowa, po czym Wiktor ze środków swojej żony dokonał spłaty rodzeństwa[41]. Jego krewny Jan Władysław Rozwadowski także został zamordowany w ukraińskiej części zbrodni katyńskiej.
Odznaczenia
- Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii (przed 1900)[17]
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy (przed 1909)[28]
Przypisy
- ↑ W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Viktor Ritter von Groß-Rozwadów Jordan-Rozwadowski”.
- ↑ Rozwadowski 1929 ↓, s. 3, 130.
- ↑ Adam Jordan Rozwadowski: Generał Rozwadowski. Kraków: 1929, s. 3.
- ↑ Almanach 1908 ↓, s. 815.
- ↑ a b c d Almanach 1908 ↓, s. 816.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1891. Wiedeń: 1891, s. 583.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1891. Wiedeń: 1891, s. 683.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1892. Wiedeń: 1892, s. 699.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1893. Wiedeń: 1893, s. 715.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1894. Wiedeń: 1894, s. 721.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1895. Wiedeń: 1895, s. 586.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1895. Wiedeń: 1895, s. 690.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1896. Wiedeń: 1895, s. 684.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1897. Wiedeń: 1896, s. 726.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1898. Wiedeń: 1897, s. 732.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1899. Wiedeń: 1898, s. 722.
- ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1900. Wiedeń: 1899, s. 744.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1901. Wiedeń: 1900, s. 744.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 758.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 658.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1903. Wiedeń: 1902, s. 766.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 770.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1905. Wiedeń: 1904, s. 776.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 784.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 672.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1907. Wiedeń: 1906, s. 792.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1908. Wiedeń: 1907, s. 802.
- ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1909. Wiedeń: 1909, s. 820.
- ↑ Personal Veränderungen im Heere. „Grazer Tagblatt”. Nr 351, s. 7, 18 grudnia 1915.
- ↑ Verordungsblatt für das k.u.k. Heer. Nr. 209. „Pester Lloyd”. Nr 353, s. 5, 20 grudnia 1915.
- ↑ Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej Nr 5 z 21 listopada 1918 roku, s. 41.
- ↑ Rozkaz DOGen. Kielce ↓, Nr 5 z 15 stycznia 1920 roku, pkt 8.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 30 czerwca 1920 roku, s. 518.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 23 kwietnia 1921 roku, s. 817.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 741.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1582.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1411.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 890.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 335, 971.
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 80. [dostęp 2014-10-27].
- ↑ Hansel 2009 ↓, s. 2.
Bibliografia
- Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach błękitny. Genealogia żyjących rodów polskich. Lwów / Warszawa: 1908, s. 1-1127.
- Rozkazy Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce”. [dostęp 2018-05-08].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Christine Langer Hansel: Historia austriackiej gałęzi rodziny Jordan Rozwadowskich. 2009, s. 1-6. [dostęp 2021-03-17].
Media użyte na tej stronie
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Military Medal for 50 years of reign of Emperor Franz Joseph (=Signum Memoriae)
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż Jubileuszowy 1908 (Austro-Węgry)
Bracia Samuel, Wiktor, Tadeusz Rozwadowscy w dzieciństwie.