Wiktor Szałkiewicz

Wiktor Szałkiewicz

Віктар Шалкевіч

Data i miejsce urodzenia	9 lutego 1959 Porozów
Instrumenty	gitara
Gatunki	piosenka autorska
Zawód	aktor, poeta, bard
Odznaczenia

Wiktor Szałkiewicz (biał. Віктар Антонавіч Шалкевіч^[a], Wiktar Antonawicz Szałkiewicz, ros. Виктор Антонович Шалкевич, Wiktor Antonowicz Szałkiewicz; ur. 9 lutego 1959 w Porozowie) − mieszkający na Białorusi aktor, poeta i bard, wyrosły na pograniczu kultur białoruskiej, polskiej i żydowskiej.

Życiorys

Wiktor Szałkiewicz podczas koncertu w Witebsku, 2010 rok

Urodził się 9 lutego 1959 roku w osiedlu typu miejskiego Porozów, w rejonie świsłockim obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR^[1]. Jego tożsamość ukształtowała się na pograniczu trzech kultur: białoruskiej, polskiej i żydowskiej. W 1980 roku ukończył Białoruski Państwowy Instytut Teatralno-Artystyczny^[2], oddział autorski w klasie A. Butakoua, Ju. Sidaraua, B. Utoraua^[3]. W latach 1980−1987^[2] (według innego źródła − w latach 1980−1991^[3]) pracował w Grodzieńskim Obwodowym Teatrze Dramatycznym. W latach 1987−1990 był wykładowcą reżyserii i sztuki aktorskiej w szkole kulturalno-oświatowej^[2]. Od 1990 roku^[2] (według innego źródła − od 1991 roku^[3]) pracował jako aktor w Grodzieńskim Obwodowym Teatrze Lalek^[3].

Twórczość

Wiktor Szałkiewicz jest aktorem, poetą i bardem. Pisze i wykonuje piosenki od czasów szkolnych. Koncertował na Białorusi, Czechach, Francji, Litwie, Niemczech, Polsce, Rosji. Zagrał główne role w filmach Slozy błudnogo syna (pol. Łzy syna marnotrawnego) i Sładkij jad lubwi (Słodki jad miłości; oba wytwórni „Spadar D.”, Białoruś). Piosenki jego autorstwa uważane są za bardzo osobiste, łączy się w nich liryka i publicystyka. Pełne są sarkazmu, ironii i żalu po niespełnionych nadziejach. Często poruszają wzniosłe tematy, ale jednocześnie nie ma w nich patosu. Wychowanie na pograniczu kultur sprawiło, że Szałkiewicz często porusza tematykę życia codziennego ludzi, którzy czują więź z ojczystą ziemią, ale uważają życie − miłość, śpiew, taniec, wychowanie dzieci − za ważniejsze od niekończących się wojen, zmieniających się okupacji i następujących po sobie kolejno władz. Wiktor Szałkiewicz podczas występów jest paradoksalny i nieprzewidywalny. W pracy w teatrze lalek jego ulubionym spektaklem są Tutejsi według sztuki Janki Kupały^[2].

Wiktor Szałkiewicz jest kawalerem Orderu Uśmiechu, zdobywcą Grand Prix festiwalu „Basowiszcza 1992”, Grand Prix festiwalu „Jesień Bardów 1992”, laureatem Festiwalu Pieśni Autorskiej ORRA^[3] i zdobywcą nagrody w nominacji „Wydarzenie festiwalu”, zdobywcą Grand Prix Ogólnopolskiego Konkursu „Przybycie Bardów 2005”^[4].

Albumy, piosenki

• Album MC Prawincyja (1992^[2]; według innego źródła − 1993^[4]);
• album MC Smutny biełaruski bluz (1996);
• album MC Bałady i ramansy („Karta'97”, 1998);
• album CD Dobraj ranicy. Wybranaje („BMAGroup”, 2002);
• album CD Za 100 krokau ad Wostraj Bramy, abo Hieahrafija WKŁ i wakolicau („BMAGroup”, 2003);
• album CD Haradzieniec pryziamliusia u Minsku („BMAGroup”, 2006);
• album CD Enigmatyczne kino Lwow (po polsku)
• album CD Шчасьлівая сямёрка (2009, Live)^[5]
• album CD Viktar Šalkievič („uCentry”, 2019); ^[6]
• piosenka Światy Mikałaj (w albumie Światy wieczar, 2000);
• piosenka Jołaczka (w zbiorze Dni latuć. Pieśni z-za kratau, „BMAGroup”, 2005)^[4].

Spektakle

• Плач перапёлкі^[7]
• Атрад^[7]
• Łzy syna marnotrawnego /Сьлёзы блуднага сына (rola główna)^[8]
• Słodka trucizna miłości /Салодкі яд каханьня (rola główna)^[8]
• Tutejsi/ Тутэйшыя^[9]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
• Encykłapiedyja biełaruskaj papularnaj muzyki. Mińsk: Zmicier Kołas, 2008, s. 368. ISBN 978-985-6783-42-8. (biał.)