Wilchwy

Wilchwy
Dzielnica Wodzisławia Śląskiego
Ilustracja
Pozostałości po KWK 1 Maja w Wodzisławiu
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

wodzisławski

Miasto

Wodzisław Śląski

W granicach Wodzisławia Śląskiego

1 stycznia 1973[1]

Zarządzający

Ilona Bazgier

Powierzchnia

10,9 km²

Wysokość

290 m n.p.m.

Populacja (2006)
• liczba ludności


6,5 tys.

Położenie na mapie Wodzisławia Śląskiego
49°59′25″N 18°29′44″E/49,990278 18,495556
Portal Polska

Wilchwyjednostka pomocnicza gminy (dzielnica) Wodzisławia Śląskiego.

Na jej terenie znajduje się zamknięta Kopalnia Węgla Kamiennego 1 Maja oraz przylegające do niej górnicze Osiedle 1 Maja. Dzielnica ma charakter podmiejski z zabudową wielorodzinną i jednorodzinną. W skład dzielnicy wchodzą: Wilchwy, Pustki, Zamysłów, Praga Mała, Sakandrzok, Sowiniec. Dzielnica liczy ponad 6500 mieszkańców.

Nazwa

Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy drapieżnika wilka[2]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia on najwcześniejszą nazwę wsi jako Wilcza podając jej znaczenie Wolfsdorf, czyli po polsku Wieś wilków[2]. Nazwa wsi została później fonetycznie zgermanizowana na Wilchwa[2] i utraciła swoje pierwotne znaczenie.

Historia Wilchw

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1300 roku. Według kroniki Henkego wieś Wilchwy (niem. Wilchwa), położone były o ćwierć mili na wschód od miasta Wodzisław. Były one majątkiem komory pana stanowego i miały w XVII wieku 19 majątków chłopskich, w tym 18 pełnych, 2 połowiczne, 21 zagrodników i chałupników, zobowiązanych do robót i czynszu. W 1816 roku dominium zabrało 6 gospodarstw chłopskich, a ich pola dodało do folwarku dominialnego, zbudowanego w późniejszym okresie. Całkowity areał pański oraz chłopski wynosił 3000 mórg. Liczba mieszkańców w 1783 roku wynosiła 181, natomiast w 1829 wynosiła 304 mieszkańców w 52 domach, zaś w roku 1861 Wilchwy miały 449 mieszkańców. Pieczęć wsi przedstawia skaczącego kozła, nad którym unosi się gwiazda. Mieszkańcy tej wsi należeli do parafii w Wodzisławiu, a także dzieci z tej wsi uczęszczały do Wodzisławskiej szkoły. Pierwszą szkołę utworzono na Wilchwach w 1876 roku[3]. W okresie międzywojennym Wilchwy (Wilchwa) należały do Polski. W czasie okupacji Gestapo ulokowało swą wodzisławską siedzibę w miejscu, gdzie obecnie mieści się zajazd „Cyganek”. W roku 1950 podjęto decyzję o budowie KWK „1 Maja”. W 1951 rozpoczęto budowę kościoła na Wilchwach. W 1954 utworzono gromadę Wilchwy, do której włączono pobliski Zamysłów. W 1955 roku oddano do użytku połączenie kolejowe z Wodzisławia na KWK 1 Maja. W latach 60. wybudowano przykopalniane osiedle mieszkaniowe, któremu nadano imię „osiedle 1 Maja”. Od 1 stycznia 1946 roku włączona zostaje do gminy wiejskiej Wodzisław Śląski do kiedy gmina została zniesiona 29 września 1954 roku. W 1972 gromada Wilchwy zostaje włączona jako jedna z dzielnic Wodzisławia.

W latach 1954–1972 były siedzibą Gromady Wilchwy.

Osoby

W Wilchwach w 1917 r. urodził się Konrad Hejna, żołnierz 2. Korpusu Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Rada dzielnicy

  • Mariusz Blazy – przewodniczący Rady Dzielnicy
  • Ilona Bazgier – przewodnicząca Zarządu Dzielnicy

Służba zdrowia

  • Wojewódzki Szpital Chorób Płuc im. dr Alojzego Pawelca ul. Bracka (dawne Sanatorium Przeciwgruźlicze)

Edukacja

Szkoły podstawowe i gimnazja

  • Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 ,SP nr 8, Publiczne Przedszkole nr 8,
  • Zespół Szkół nr 1 (Sp 9 i dawne Gimnazjum nr 4)

Szkoły wyższe

Sport

  • KS Wicher Wilchwy
  • Kąpielisko „Balaton”
  • Kryta pływalnia
  • TKKF „Balaton”

Religia

W dzielnicy znajdują się dwie parafie katolickie Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Wodzisławiu Śląskim i Parafia św. Wawrzyńca w Wodzisławiu Śląskim.

Ulice

  • Batalionów Chłopskich
  • Bracka
  • Brzozowa
  • Czarnieckiego
  • Dolinna
  • Jabłoniowa
  • Jastrzębska
  • Jodłowa
  • Kolbego
  • Kopernika
  • Korczaka
  • Kwiatowa
  • Lipowa
  • Ładna
  • Modrzewiowa
  • Mszańska
  • Odrodzenia
  • os. 1 Maja
  • Piaskowa
  • Połomska
  • Rodzinna
  • Romantyczna
  • Skrzyszowska
  • Sobótki
  • Syrokomli
  • Szczęśliwa
  • Sąsiedzka
  • Świętego Wawrzyńca (dawna Armii Ludowej)
  • Teligi
  • Tęczowa
  • Topolowa
  • Turska

Zobacz też

Galeria

Przypisy

  1. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  2. a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 64, OCLC 456751858 (niem.).
  3. Piotr Hojka, Tajemnice historii na dawnych mapach, cz. 1, „Gazeta Wodzisławska” 9/2008.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wodzisław Śl. WSHE.JPG
Autor: Omen600606, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wydział Zamiejscowy WSHE w Wodzisławiu
Wodzisław Śl BP PODN.JPG
Autor: Omen600606, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wojewódzka Biblioteka Pedagogiczna oraz Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Wodzisławiu
Wodzisław Wilchwy.png
(c) Omen600606, CC-BY-SA-3.0
Wodzisław Śląski - położenie na mapie Wodzisławia Śląskiego dzielnicy Wilchwy.
Wodzisław Śl. KPP 1 Maja.JPG
Autor: Omen600606, Licencja: CC BY-SA 3.0
Komenda Powiatowa Policji w Wodzisławiu.
Wodzisław KWK 1 Maja.JPG
Autor: Omen600606, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pozostałości po KWK 1 Maja w Wodzisławiu