Wileńska Szkoła Wojskowa
 Budynek dawnej Szkoły Junkrów Piechoty (obecnie siedziba Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wileńskiego | |
| Dewiza | "Виленецъ - одинъ въ поле и тотъ воинъ!" |
|---|---|
| Data założenia | |
| Data likwidacji | |
| Typ | wojskowa, publiczna |
| Państwo | |
| Adres | |
Położenie na mapie Rosji  | |
| 54,682500°N 25,260000°E/54,682500 25,260000 | |
Wileńska Szkoła Wojskowa (ros.) Виленское военное училище, ВВУ, do 1910 Wileńska Szkoła Junkrów Piechoty[a] (ros.) Виленское пехотное юнкерское училище, ВПЮУ – rosyjska uczelnia wojskowa, szkoła junkierska armii rosyjskiej, kształcąca głównie przyszłych oficerów piechoty.
Utworzona w 1864 najstarsza rosyjska szkoła junkierska, obok analogicznej Moskiewskiej Szkoły Junkrów Piechoty, powstała w ramach reform wojskowych Dmitrija Milutina za panowania Aleksandra II.
Przez większość okresu funkcjonowania siedziba szkoły mieściła się w Wilnie na Pohulance, przy ul. Zakrętnej 4 (obecnie Čiurlionio gatvė), przed zajęciem Wilna przez armię niemiecką w 1915 r. uczelnię ewakuowano do Połtawy (bez zmiany nazwy).
Historia
- 29 października 1864 – oficjalne otwarcie uczelni pod nazwą Wileńska Szkoła Junkrów Piechoty (Виленское пехотное юнкерское училище, ВПЮУ). Naukę rozpoczęły dwie kompanie (roty) szkolne w liczbie 200 junkrów. Czas nauki trwał 2 lata.
- 4 listopada 1864 – pierwszym komendantem szkoły mianowano pułkownika Nikołaja Małachowa (Николай Николаевич Малахов).
- 1868 – rozpoczęcie szkoleń uriadników (podoficerów) kozackich na oficerów.
- 1874 – liczba kadetów osiągnęła 300 osób. Rozszerzono program szkoleń o tematy ogólne.
- 1876 – utworzono specjalny pluton kawalerii w liczbie 35 junkrów przygotowujący uriadników kozackich do promocji na oficerów.
- 1877 – w związku ze słabym wyszkoleniem rekrutów wstępujących do szkoły utworzono oddział przygotowujący.
- 1878 – otwarcie kursu oficerskiego dla 37 praporszczyków (chorążych), którzy osiągnęli ten stopień wojskowy dzięki zasługom bojowym i innym w czasie wojny rosyjsko-tureckiej (1877-1878).
- 1885 – zamknięcie kursu kozackiego, junkrzy zostali rozesłani do szkoły kawalerii w Jelizawietgradzie i szkoły kozackiej w Nowoczerkasku. Zlikwidowano też wstępne oddziały przygotowujące.
- 1886 – do Wileńskiej Szkoły Junkrów Piechoty przeniesiono obsadę i kadetów rozformowanej szkoły junkierskiej w Rydze
- 1 września 1901 – po rozszerzeniu podstawowych dyscyplin kursu do poziomu szkół wojskowych uczelnia wileńska stała się trzyletnią.
- 9 sierpnia 1904 – pierwsza promocja oficerska w szkole - absolwenci po raz pierwszy otrzymują stopień podporucznika, a nie jak dotychczas podchorążego. Liczba kadetów (junkrów) wzrosła do 400, podzielonych na cztery kompanie (roty)
- 9 stycznia 1910 – przemianowanie Wileńskiej Szkoły Junkrów Piechoty na Wileńską Szkołę Wojskową (Виленское военное училище, ВВУ).
- jesień 1914 – wprowadzono czteromiesięczny kurs przyśpieszony. Liczba junkrów wzrosła do 900.
- 2 stycznia 1915 – pierwsi absolwenci po przyśpieszonym kursie otrzymują stopień wojskowy praporszczyków (chorążych), a nie jak poprzednio podporuczników. W czasie I wojny światowej odbyło się 16 kursów przyśpieszonych.
- 15 lipca 1915 – Wileńską Szkołę Wojskową ewakuowano do Połtawy.
- 2 stycznia 1918 – szkoła oficjalnie przestała istnieć.
Komendanci szkoły
Komendanci (начальники, naczelnicy) Wileńskiej Szkoły Junkrów Piechoty (od 1910 Wileńskiej Szkoły Wojskowej):
- 04.11.1864–24.05.1871 – płk (od 28.03.1871 generał major) Nikołaj Małachow (Николай Николаевич Малахов)
- 24.05.1871–14.12.1877 – ppłk gwardii (od 1872 pułkownik) Piotr Naumow (Пётр Дмитриевич Наумов)
- 30.12.1877–09.03.1886 – płk Piotr Kononowicz-Gorbacki (Пётр Викентьевич Кононович-Горбацкий)
- 04.04.1886–07.03.1890 – płk Wiaczesław Pniewski (Вячеслав Иванович Пневский)
- 19.03.1890–13.06.1894 – płk Pawieł Klauz (Павел Фёдорович Клауз)
- 17.06.1894–20.01.1897 – płk Aleksandr Szewcow (Александр Прохорович Шевцов)
- 06.02.1897–07.04.1898 – płk Aleksandr Lebiediew (Александр Николаевич Лебедев)
- 05.05.1898–12.02.1900 – płk Wasilij Pokotiło (Василий Иванович Покотило)
- 15.02.1900–16.03.1904 – płk Leonid Wojszyn-Murdas-Żyliński (Леонид Паулинович Войшин-Мурдас-Жилинский)
- 16.04.1904–20.10.1906 – płk Władimir Rodionow (Владимир Павлович Родионов)
- 13.12.1906–22.05.1909 – płk Nikołaj Chamin (Николай Александрович Хамин)
- 22.05.1909–09.1914 – płk (od 14.04.1913 gen. mjr) Boris Adamowicz (Борис Викторович Адамович)
- inspektor oddziałów szkoły od 29.04.1913, komendant Wileńskiej Szkoły Wojskowej od 27.03.1917 – płk (od 02.04.1917 gen. mjr) Nikołaj Anisimow (Николай Владимирович Анисимов)
Znani absolwenci
- Dmitrij Abacyjew
- Boris Bazarow (Борис Яковлевич Базаров) – później szpieg radziecki, rezydent OGPU m.in. w Berlinie i Nowym Jorku
- Jānis Balodis
- Konstantin Baronow
- Krišjānis Berķis – w l. 1934-1940 głównodowodzący Łotewskich Sił Zbrojnych
- Mārtiņš Hartmanis
- Kārlis Goppers
- Jānis Judiņš – dowódca Czerwonych Strzelców Łotewskich, śmiertelnie ranny w czasie operacji kazańskiej Armii Czerwonej przeciwko Ludowej Armii Komucza
- Roman Kondratienko (Роман Исидорович Кондратенко) – carski generał, obrońca Port Artur w 1904 r.
- Petras Kubiliūnas
- Johan Laidoner
- Paul Lill – w l. 1933—1939 minister obrony Estonii
- Władimir Łazariewicz
- Stasys Nastopka
- Voldemārs Ozols
- Ernst Põdder
- Pēteris Radziņš
- Władimir Swiridow (Владимир Петрович Свиридов)
- Jaan Soots
- Michaił Szalin (skrócony kurs w Połtawie w 1917)
- Mykoła Szczors
- Aleksander Talkowski (Александр (Искандер) Османович Тальковский) – Tatar litewski, carski, a następnie radziecki gen. mjr
- Aleksander Tõnisson
- Jukums Vācietis
- Mykolas Velykis – jeden z twórców odrodzonych Litewskich Sił Zbrojnych w Pierwszej Republice Litewskiej
- Silvestras Žukauskas
Polscy absolwenci szkoły
- Bronisław Bohaterewicz
- Antoni Dubiński
- Stanisław Gołębiowski
- Edward Hejdukiewicz
- Leon Iwanowski
- Antoni Jastrzębski
- Wacław Juszkiewicz
- Adam Mokrzecki
- Ignacy Oziewicz
- Gustaw Paszkiewicz
- Mieczysław Poniatowski
- Stefan Pogonowski
- Zygmunt Rymkiewicz
- Michał Zienkiewicz
Uwagi
- ↑ Wariantowe nazwy i określenia używane w polskiej literaturze: Szkoła Junkrów w Wilnie, Szkoła Junkrów Piechoty w Wilnie, Wileńska Uczelnia Junkerów, Wileńska Junkierska Uczelnia Piechoty, Wileńska Uczelnia Wojskowa, szkoła junkrów, szkoła junkerska, szkoła junkierska, junkierska szkoła piechoty, wileńska szkoła junkierska, wojskowa szkoła junkrów w Wilnie i in.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Russia.
EquiDistantConicProjection : Central parallel :
* N: 54.0° N
Central meridian :
* E: 100.0° E
Standard parallels:
* 1: 49.0° N * 2: 59.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Because the southern Kuril islands are claimed by Russia and Japan, they are shown as disputed. For more information about this see: en:Kuril Islands dispute. These islands are since 1945 under the jurisdiction of the Russian Federation.
(c) Algirdas at the Lithuanian language Wikipedia, CC-BY-SA-3.0
Vilniaus universiteto gamtos mokslų fakultetas
Centrinis korpusas. Čia yra dekanatas, biochemijos ir biofizikos katedra, bendrosios geografijos katedra, hidrologijos ir klimatologijos katedra, zoologijos katedra, geologijos ir mineralogijos katedra, kartografijos centras, ekologijos ir aplinkotyros centras ir kt.
Foto: Algirdas, 2006 m. rugpjūčio 8 d., Lietuva