Wilga (wieś)

Wilga
wieś
Ilustracja
Pomnik żołnierzy polskich i radzieckich, budowniczych i obrońców przeprawy na przyczółku warecko-magnuszowskim
Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiatgarwoliński
GminaWilga
Liczba ludności (2011)1273[1][2]
Strefa numeracyjna25
Kod pocztowy08-470[3]
Tablice rejestracyjneWG
SIMC0694310[4]
Położenie na mapie gminy Wilga
Mapa konturowa gminy Wilga, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wilga”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Wilga”
Położenie na mapie powiatu garwolińskiego
Mapa konturowa powiatu garwolińskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wilga”
Ziemia51°51′11″N 21°22′45″E/51,853056 21,379167

Wilgawieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, siedziba gminy Wilga[4][5].

Integralne części wsi Wilga[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
1054682Kolonia Wilgaczęść wsi
1054699Wilga-Łąkiczęść wsi
1054707Zagrodaczęść wsi

Wilga uzyskała lokację miejską w 1554 roku, zdegradowana przed 1700 rokiem[6]. W latach 1975−1998 miejscowość położona była w województwie siedleckim.

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Nazwa

Nazwa miejscowości pojawia się w średniowiecznych zapiskach jako Wilka w 1407, Vilka w 1415, Wilka w 1416, de Wilcza w 1425, Vylka w 1440 i 1502. Brzmiała ona niegdyś Wilka. Pochodzi od rzeki Wilgi, mającej w pobliżu ujście do Wisły. W nazwie rzeki, od około 100 lat, znajduje się ten sam człon jak w wyrazie wilgoć[7]. Ponieważ przed 200 laty i wcześniej rzeka Wilga nazywała się: Wilka, Wielka Wilcza, Wilcza, Wilca współczesne odniesienie nazwy zarówno miejscowości Wilga jak i rzeki Wilga do wilgoci wydaje się nieuzasadnione.

Historia

Pierwsze wzmianki o Wildze pochodzą z XIII wieku. W XIV wieku należała do rodu Wilckich herbu Topór. W 1407 roku ufundowana została we wsi parafia. W roku 1534 (1554[8]) Wilga uzyskała prawa miejskie, które straciła w połowie XVII wieku na skutek upadku gospodarczego.

W latach międzywojennych odkryto walory letniskowe wsi za sprawą hrabiego Stanisława Kostki Rostworowskiego. Od tamtej pory nastąpił rozwój osiedla wypoczynkowego w Wildze. W sierpniu 1944 roku w okolicach Wilgi toczyły się boje o tzw. przyczółek warecko-magnuszewski. Podczas II wojny światowej na terenie osiedla znajdowały się obozy pracy dla Żydów i jeńców radzieckich, którzy byli zatrudnieni przy budowie wałów rzeki Wilga. Najprawdopodobniej byli oni rozstrzeliwani na terenie przyległym do dzisiejszego ośrodka MSW. Rozstrzelano tam także grupę kobiet i dzieci żydowskich, które koczowały na zewnątrz obozu w lesie. Groby te nie są dotychczas oznaczone. W 1944 roku na obrzeżach Wilgi znajdował się szpital radziecki. Zmarłych chowano w niedużej odległości od szpitala. Po wojnie zmarłych częściowo /tylko czaszki/ przewieziono na cmentarz wojenny w Garwolinie. Na dzień dzisiejszy groby z czasów wojny nie są oznakowane.

Po wojnie dalszy rozwój letniska – swoje ośrodki wypoczynkowe miały tu liczne warszawskie zakłady pracy.

Ośrodek Buddyzmu Tybetańskiego Jungdrung Bön

W jednym z ośrodków wypoczynkowych koło wsi Wilga znajduje się ośrodek o nazwie Cziamma Ling tybetańskiej religii Bön należący do Związku Garuda w Polsce. Głównym celem istnienia ośrodka jest zapewnienie odpowiedniego miejsca i jak najlepszych warunków do nauczania i praktykowania nauk dzogczen oraz innych nauk Bön. W tym centrum medytacyjnym znajdują się gompa, stupa, domki odosobnieniowe, oraz inne obiekty religijne[9].

Przypisy

  1. Wieś Wilga w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2018-12-01] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-12-01].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1456 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 82-83.
  7. Kazimierz Rymut: Nazwy miast Polski. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987, s. 263. ISBN 83-04-02436-5.
  8. Jan Baliński: Między Świdrem a Wilgą. KAW, 1976, s. 32-33.
  9. http://ligmincha.pl/pl/cziamma-ling-wilga.html Cziamma Ling, Ośrodek Buddyzmu Tybetańskiego Jungdrung Bön; dostęp 30.09.2012

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat garwoliński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu garwolińskiego, Polska
Wilga pomnik 001.jpg
Autor: Klemens, Licencja: CC BY-SA 2.5
Pomnik żołnierzy polskich i radzieckich, bohaterów walk nad środkową Wisłą i przy przeprawie na Przyczółek Magnuszewski, Wilga, powiat garwoliński.
Wilga (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Wilga, Polska
POL gmina Wilga COA.svg
Herb gminy Wilga